Làng nghề chế biến cá khô gặp khó

Hằng năm, ở vùng biển gần bờ của Quảng Ngãi tháng giêng, hai thường trúng đậm cá cơm và vào thời điểm này trúng đậm cá nục. Các làng nghề chế biến cá nục, cá cơm khô hoạt động hết công suất. Vậy mà năm nay, làng nghề vắng hoe, buồn tẻ vì cá nục, cá cơm chẳng thấy vào bờ.

chế biến cá khô
Cơ sở chế biến cá khô của ông Võ Văn Pháp mua cá nục về chế biến bán ra thị trường.

Thiếu nguyên liệu

Cơ sở chế biến cá khô xuất khẩu danh tiếng Võ Văn Pháp, thôn Châu Thuận Biển, xã Bình Châu từng được công nhận là “nghề tiểu thủ công nghiệp tiêu biểu” của huyện Bình Sơn, nhưng từ đầu năm đến nay rất ít việc. Lượng cá khô chế biến, xuất bán không đáng là bao. Ông chủ cơ sở Võ Văn Pháp bảo: “Mình làm cái nghề này phụ thuộc hoàn toàn vào nghề đánh bắt cá nục, cá cơm. Nếu có cá thì mới nhóm lửa, luộc, hấp, phơi... Năm nay mất mùa cá nục, cá cơm, đành bó gối ngồi suốt nhiều tháng ròng rồi!”.

Sáng sớm nào cũng vậy, các con và vợ ông Pháp đều ra bến cá Bình Châu trông ngóng. Cá vào thì nhiều, nhưng rất ít cá nục. Mà có thì cũng toàn cá “không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu”. Cá xuất khẩu đòi hỏi phải nhỏ, đều; đặc biệt cá cơm càng nhỏ, giá xuất khẩu lại càng cao. Thế nhưng các tàu cá chủ yếu lại chỉ là cá nục suông, trọng lượng khá lớn. Cứ hết phiên biển này đến phiên biển khác, tàu cá từ khơi vào bờ, nhưng chẳng có cá để mua chế biến.

Cơ sở chế biến cá khô của ông Võ Văn Pháp nằm ngay sát bến cá Bình Châu. Mọi năm, mùa cá cơm, cá nục làm không hết việc. Thu nhập của cơ sở và người lao động làm việc ở đây khá cao. Công nhân làm việc liên tục thu nhập khoảng 6 triệu/tháng; chủ cơ sở sau khi trừ chi phí có tháng thu lợi nhuận vài trăm triệu đồng. Năm nay thì không được như thế.

Không có nguyên liệu chế biến, những bếp lò lạnh ngắt; kệ, khay, giá phơi nằm một đống. Mấy chục mét khối gỗ dương liễu ông chủ sơ sở mua về để đốt lò vẫn còn. “Không có cá nục, cá cơm thì bếp phải nguội. Tầm tháng này đến cuối năm, không phải mùa cá nục, cá cơm chắc cũng nghỉ dài dài thôi”.

Về cảng cá Tịnh Kỳ, mọi năm mùa này cá nục khô phơi đầy trên bờ biển. Vậy mà năm nay nắng chang chang – thứ nắng rất cần cho nghề chế biến cá khô, mà chẳng có mấy vỉ cá nào được đem ra phơi. Làng nghề chế biến cá khô Tịnh Kỳ vắng tanh. Bà Nguyễn Thị Ánh Tuyết-chủ cơ sở chế biến cá khô ở Tịnh Kỳ cho biết: “Nghề của mình phụ thuộc vào nghề đánh bắt cá. Nếu không có cá thì mình đành thất nghiệp”.

Làng nghề gặp khó

Mùa cá cơm, cá nục dường như đã đi qua. Một năm làng nghề không có việc làm. Theo đó, các mặt hàng cá khô bán ra thị trường cũng giảm sút, đặc biệt là các loại cá xuất khẩu. Trái ngược với các loại nông sản khác hiện đang thiếu “đầu ra” thì mặt hàng cá khô lại đang thiếu “đầu vào”.

Nhiều cơ sở chế biến cá khô sắm cả tàu để ra tận ngoài biển mua cá nhưng cũng chẳng có cá để mua. Ông Võ Văn Pháp, chủ cơ sở chế biến cá khô ở Bình Châu bảo rằng: “Nguồn cá nục, cá cơm giảm một phần do lối đánh bắt truy quét, một phần tàu cá bây giờ cũng đã trang bị hiện đại, nâng công suất, họ muốn vươn khơi đánh bắt hải sản có giá trị kinh tế cao ở vùng biển Hoàng Sa, Trường Sa. Mình làm nghề bờ phụ thuộc vào nghề biển. Cá không về thì đành bỏ lò sấy nguội lạnh”.

Còn chủ nhiều cơ sở chế biến cá khô khác thì cho biết, chưa năm nào cá cơm, cá nục lại ít như năm nay. Mùa cá năm ngoái, ngư dân đánh bắt được quá nhiều cá nục, cá cơm nên giá bán có lúc chỉ 5.000 đồng/kg. Với giá này họ không có lãi. Năm nay có lẽ họ hạn chế đánh bắt loại cá này nên sản lượng khai thác giảm mạnh.

Riêng ở huyện đảo Lý Sơn, những khi được mùa cá cơm, người dân thường mua về ướp tẩm gia vị rồi sấy khô, xem đó như một đặc sản, là món quà “xách tay” cho khách du lịch trước khi tạm biệt đảo. Thế nhưng năm nay, cá cơm mất mùa, món quà đặc sản ấy vắng bóng. Nhiều hộ dân ở đảo phải mua cá khô nơi khác về phục vụ nhu cầu của khách du lịch với giá bán cao, nhưng chất lượng không ngon bằng cá cơm khô chế biến kiểu truyền thống của Lý Sơn.

Mùa cá cơm, cá nục trong năm đã đi qua. Mỗi năm chỉ có một mùa. Vậy nên những cơ sở chế biến cá khô trong tỉnh lại phải chờ đến mùa cá năm sau. Có nghĩa là những bếp lò, kệ phơi lại phải nằm im ỉm thêm nửa năm nữa mới có cơ hội đỏ lửa...    

Báo Quảng Ngãi, 24/06/2015
Đăng ngày 01/07/2015
Bài, ảnh: Thanh Nhị
Chế biến

Tết về! Buồn của người nuôi tôm xa xứ!

Cái nghề nuôi tôm thăng trầm lắm. Tỷ phú cũng có mà nợ ngập đầu cũng có. Bởi vậy người ta thường nói cái nghề này thật sự nó bạc bẽo lắm, nhất là vào những ngày Tết.

nuôi tôm ngày tết
• 10:48 01/01/2023

Dự báo lũ đẹp vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Mùa nước lũ ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) năm nay được dự báo là “mùa lũ đẹp”, mang theo phù sa, thau rửa đồng ruộng và hứa hẹn mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân.

Lũ miền Tây
• 11:06 20/09/2022

Đầu nguồn mùa nước nổi

Tháng 7 nước nhảy khỏi bờ” là quy luật tự nhiên được cư dân vùng đầu nguồn đúc kết từ nhiều đời. Đây cũng là lúc mùa nước nổi bắt đầu, cư dân bước vào vụ làm ăn mới. Năm nay, nước lũ về sớm, dự báo sẽ dồi dào. Mọi người háo hức mong chờ mùa “lũ đẹp”, để khai thác sản vật từ thiên nhiên ban tặng.

cá linh
• 15:57 05/09/2022

Dưới sông cá chốt...

Hôm qua, tôi vô chợ, thật bất ngờ khi thấy một chị nọ mua 1kg cá chốt với giá 250.000 đồng. Không thể nào ngờ cá chốt bây giờ có giá cao như vậy.

Cá chốt sông
• 19:33 30/08/2022

Cách chọn cá tra đảm bảo tươi ngon

Cá tra là loại “vua cá xuất nhập khẩu” của Việt Nam nhờ vào hương vị thơm ngon và cực kỳ dinh dưỡng. Không chỉ người nước ngoài mà ngay cả Việt Nam ta cũng cực kỳ ưa chuộng loại cá này, vậy làm thế nào để chọn được cá tra luôn tươi ngon? Hãy cùng Tép Bạc tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Cá tra
• 10:45 02/01/2024

Thách thức lớn nhất của lĩnh vực thủy sản thay thế

Thủy sản “thay thế” có nguồn gốc từ thực vật đang đối mặt với 2 thách thức lớn, đó là kỳ vọng của người tiêu dùng và giá cả.

Cá ngừ
• 10:50 01/11/2023

Loại cá nào nên và không nên có trong chế độ ăn

Nguồn dinh dưỡng từ cá có các chất quan trọng như protein, vitamin D và nguồn axit béo omega - 3 dồi dào, cực kỳ quan trọng đối với cơ thể và não.

Ăn cá
• 11:16 23/09/2023

Những bộ phận độc hại của tôm không nên ăn

Tôm là một trong những loài hải sản rất giàu chất dinh dưỡng, điển hình như: Canxi, Protein, Omega - 3,.. Tuy nhiên, khi ăn tôm, chúng ta nên lưu vì có một số bộ phận cần loại bỏ. Vậy, bạn đã biết gì về những bộ phận độc hại của tôm không nên ăn chưa? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé.

Ăn tôm
• 10:10 19/09/2023

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 13:44 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 13:44 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 13:44 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 13:44 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 13:44 29/03/2024