Doanh nghiệp thủy sản: “Thở phào” nhờ sự sát sao của Bộ Tài chính

Là đối tượng chịu tác động rất lớn của quy định trên, các DN thủy sản đánh giá cao sự sát sao, sẻ chia khó khăn kịp thời của Bộ Tài chính đối với cộng đồng DN.

Gỡ khó kịp thời

Đầu tháng 11 vừa qua, Bộ Tài chính đã có Công văn số 16120/BTC-TCHQ về nộp báo cáo quyết toán theo Điều 60, TT38 đối với loại hình nhập sản xuất, XK. Để giảm bớt thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất của DN, Bộ Tài chính hướng dẫn, trước mắt, DN thực hiện loại hình sản xuất XK chưa phải thực hiện báo cáo quyết toán theo mẫu số 15/BCQT-NVL/GSQL ban hành kèm theo TT38. Cơ quan Hải quan thực hiện việc quản lý nguyên liệu xuất - nhập - tồn đối với loại hình này trên cơ sở hồ sơ hoàn thuế, không thu thuế do DN nộp.

Động thái này của Bộ Tài chính được các DN thủy sản vui vẻ tiếp nhận bởi đã giúp DN tháo gỡ nhiều khó khăn. Theo đại diện Hiệp hội Chế biến và XK Thủy sản Việt Nam (VASEP): TT38 là một bước tiến dài trong quản lý hoạt động XNK theo hướng văn minh, hiện đại, trên cơ sở quản trị rủi ro và để cho DN tự chủ, tự chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, theo TT38, DN làm hàng sản xuất, XK phải thực hiện song song hai việc: Một là hoàn tất hồ sơ hoàn thuế, không thu thuế và hai là báo cáo quyết toán. Điều này gây nhiều khó khăn cho DN, thậm chí có những DN không thể triển khai nổi. Sau khi Bộ Tài chính có hướng dẫn chính thức, chưa thực hiện báo cáo quyết toán theo mẫu số 15/BCQT-NVL/GSQL, các DN như trút được gánh nặng.

Theo ông Huỳnh Thanh Lĩn, Giám đốc XNK Công ty TNHH Thủy sản Hải Long Nha Trang (DRAGON WAVES): Việc chưa phải thực hiện báo cáo quyết toán theo mẫu số 15/BCQT-NVL/GSQL làm “nhẹ gánh” nhiều thủ tục hành chính không cần thiết cho cả DN XK và cơ quan Hải quan. Nếu thực hiện theo quy định cũ thì DN phải mời chuyên gia từ Công ty Thái Sơn (đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ, hỗ trợ cho các DN thực hiện khai báo thủ tục hải quan, thuế…) tập huấn cho cả bộ phận làm báo cáo quyết toán của DN các thủ tục khai báo cần thiết. Thời gian tập huấn này mất tới 1-2 tháng.

Tiên phong cải cách hành chính

Khá vui mừng đón nhận thông tin chưa phải thực hiện báo cáo quyết toán theo mẫu số 15/BCQT-NVL/GSQL, bà Cao Bình Nguyên, Phó Giám đốc XNK Công ty Cổ phần Tập đoàn Thủy Hải sản Minh Phú cho rằng, động thái của Bộ Tài chính thể hiện lãnh đạo Bộ Tài chính đã thực sự lắng nghe và thấu hiểu khó khăn của các DN. “Đặc biệt, việc Bộ Tài chính giải quyết linh hoạt bằng công văn hướng dẫn gửi ngay cho các Cục Hải quan tỉnh, thành phố tại thời điểm DN vướng mắc biểu thị sự tiên phong của Bộ Tài chính trong nỗ lực cải cách thủ tục hành chính”, bà Nguyên nhấn mạnh.

Hầu như các DN thủy sản đều đánh giá cao sự sát sao, kịp thời gỡ khó của Bộ Tài chính trong vấn đề triển khai báo cáo quyết toán theo mẫu số 15/BCQT-NVL/GSQL. Tuy nhiên, bên cạnh vấn đề này, hiện tại cộng đồng DN còn mong Bộ Tài chính sẽ đồng hành cùng DN tháo gỡ khó khăn trong vấn đề hàng thủy sản thuộc danh mục “kiểm tra trước, hoàn thuế sau”.

Theo VASEP: Quy định tại Điểm h, Khoản 2, Điều 41, Nghị định số 83/2013/NĐ-CP nêu rõ, hàng hóa thuộc diện kiểm tra Nhà nước về an toàn thực phẩm thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau. Theo đó, TT38 của Bộ Tài chính hướng dẫn cho quá trình thanh lý thuế (hồ sơ hoàn thuế, không thu thuế), cơ quan Hải quan phải xuống địa điểm của DN để kiểm tra trước khi xét tới hoàn thuế. Việc xuống kiểm tra thường xuyên này khiến cả DN và cơ quan Hải quan khó khăn, vất vả.

VASEP và các DN thủy sản nhận thấy, việc kiểm tra an toàn thực phẩm không ảnh hưởng và không liên quan đến vấn đề thuế của sản phẩm thủy sản NK để sản xuất, XK. Vì vậy, VASEP kiến nghị Bộ Tài chính tham mưu trình Chính phủ sửa đổi phù hợp nội dung Điểm h, Khoản 2, Điều 41, Nghị định số 83/2013/NĐ-CP theo hướng, các mặt hàng thủy sản không thuộc diện “kiểm tra trước, hoàn thuế sau”.

Hiệp hội Chế biến và XK Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết:  Theo TT38, DN làm hàng sản xuất XK phải thực hiện song song hai việc là hồ sơ hoàn thuế, không thu thuế và báo cáo quyết toán.

Điểm a1, khoản 30, Điều 60, TT38 qui định “Báo cáo quyết toán phải phù hợp với chứng từ hạch toán kế toán của tổ chức, cá nhân”. Điều này có nghĩa là, DN XNK phải lấy số liệu của kế toán để làm báo cáo và nộp cho cơ quan Hải quan. Khi cơ quan Hải quan nhận được báo cáo quyết toán sẽ đối chiếu với trị giá nguyên liệu xuất trong kỳ, tồn cuối kỳ mà cơ quan Hải quan xem được trên hệ thống.

Để hồ sơ khớp nhau thì cần có 3 yêu cầu là: Định mức phải đúng thực tế; số lượng xuất, nhập trên tờ khai phải đúng với thực tế; lô nguyên liệu NK DN làm hồ sơ xin hoàn thuế, không thu thuế phải đúng với thực tế lô nguyên liệu đem vào sản xuất. Với hai yêu cầu đầu tiên, DN có thể đáp ứng nhưng yêu cầu “lô nguyên liệu NK DN làm hồ sơ xin hoàn thuế, không thu thuế phải đúng với thực tế lô nguyên liệu đem vào sản xuất” rất khó mà không phải DN nào cũng làm được.

Do đó, DN đã kiến nghị không thực hiện thủ tục báo cáo quyết toán theo mẫu 15/BCQT-NVL/GSQL quy định tại Điều 60, TT38. Các DN sản xuất, XK thủy sản sẽ chỉ thực hiện 1 thủ tục “hồ sơ hoàn thuế, không thu thuế” cho đến tháng 7-2016. Từ tháng 7-2016, DN kỳ vọng Luật thuế XK, NK (sửa đổi) sẽ được Quốc hội thông qua và bắt đầu có hiệu lực. Khi đó, hàng sản xuất, XK thuộc diện miễn thuế và sẽ chỉ còn thực hiện một thủ tục Báo cáo quyết toán như hàng gia công hoặc chế xuất.

N.T