Thuỷ sản với “liều thuốc thử” TPP

Ngành thuỷ sản còn nhiều việc phải làm mới có thể tận dụng những cơ hội do TPP mang lại.

chế biến tôm
Nguồn nguyên liệu là bài toán khó giải đối với DN thuỷ sản

Lo nhiều hơn mừng

Thuỷ sản là một trong những ngành được cho là sẽ hưởng lợi khi Việt Nam hội nhập sâu hơn với nền kinh tế thế giới. Thế nhưng, tại nhiều DN chế biến thuỷ sản ở miền Trung, nỗi lo đang nhiều hơn mừng trước “liều thuốc thử” TPP (Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương).

Theo đại diện một số DN, khi TPP có hiệu lực, bên cạnh những kỳ vọng đẩy mạnh xuất khẩu vào những thị trường tiềm năng như Mỹ, Nhật Bản… DN cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức.

Với các thị trường truyền thống là Mỹ, Nhật Bản, khi TPP có hiệu lực, mặt hàng thủy sản xuất khẩu của Việt Nam sẽ được hưởng ưu đãi thuế suất 0%. Tuy nhiên khác với nhiều ngành nghề, đối với thuỷ sản thì ưu đãi về thuế quan mới chỉ là một “điểm cộng”. Trong khi đó, vấn đề nan giải hơn nằm ở các tiêu chuẩn khắt khe về vệ sinh thực phẩm, xuất xứ nguyên liệu, hàng rào kỹ thuật, chính sách chống phá giá... của các đối tác nhập khẩu.

Ông Trần Văn Lĩnh, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc CTCP Thủy sản và Thương mại Thuận Phước (TP. Đà Nẵng) chứng minh rằng, thời điểm Việt Nam gia nhập WTO, thuế suất đối với thủy sản xuất khẩu vào Mỹ giảm xuống mức rất thấp. Tuy nhiên, đến thời điểm này việc xuất khẩu thủy sản vào thị trường này vẫn gặp rất nhiều khó khăn.

Cụ thể, Mỹ liên tục áp thuế chống phá giá đối với thuỷ sản Việt Nam, đặc biệt mặt hàng tôm và cá tra. Do vậy, đến thời điểm TPP có hiệu lực, nếu thị trường này vẫn tiếp tục áp thuế chống phá giá, khó khăn cũng sẽ không thay đổi được nhiều.

Trường hợp thông thoáng hơn, không áp thuế chống phá giá thì Mỹ lại đòi hỏi chặt chẽ về xuất xứ của sản phẩm. Đây càng là điểm yếu của các DN chế biến thuỷ sản trong nước. Bởi, đa phần nguyên liệu cho ngành thuỷ sản Việt Nam được nhập từ nước ngoài.

Ngoài ra, tại các quốc gia còn lại trong TPP như, Malaysia, Singapore, Australia... hàng rào thuế quan đã loại bỏ từ lâu khi tham gia các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) trong khuôn khổ ASEAN hoặc ASEAN với đối tác.

Do vậy, có thể khẳng định xuất khẩu thuỷ sản trong nước sẽ ít hưởng lợi từ thuế suất thấp khi gia nhập TPP. Hay nói cách khác, thuế quan ưu đãi khi gia nhập TPP sẽ không tác động nhiều đến xuất khẩu thủy sản Việt Nam.

Cạnh tranh không cân sức

Ít hưởng lợi ở “sân khách” khi TPP có hiệu lực, nhưng ngành thủy sản lại phải đối mặt với nhiều thách thức, cạnh tranh gay gắt ngay trên “sân nhà”. Bởi, các thị trường trong TPP mở cửa với thuỷ sản Việt Nam, ngược lại chúng ta cũng phải mở cửa đối với họ. Điều này tạo cơ hội cho DN thủy sản nước ngoài tràn vào thị trường trong nước.

Ngay tại thời điểm hiện nay, việc đánh thuế nhập khẩu thủy sản của Việt Nam áp dụng ở mức khá cao. Đơn cử nhập khẩu tôm các loại vẫn đang chịu thuế từ 10 - 15%, cá ngừ từ 12 - 24%, mực bạch tuộc từ 10 đến 30%... Tuy thuế cao nhưng trên thị trường có sản phẩm ngoại nhập lại rẻ hơn cả sản phẩm trong nước.

Ông Trần Văn Lĩnh đưa ví dụ, cá cu là loại cá ngon ở TP. Đà Nẵng, giá bán sỉ khoảng 100 nghìn đồng/kg. Nhưng, sản phẩm cùng loại nhập khẩu từ Nhật chỉ bán khoảng 50 nghìn đồng/kg, đã bao gồm thuế nhập khẩu.

Tương tự, giá cá cam thô chưa qua chế biến tại thị trường trong nước lên tới 120 nghìn đồng/kg, thì cũng loại cá này (đã qua chế biến) nhập từ Nhật Bản về TP. Đà Nẵng cũng chỉ có giá khoảng 50 nghìn đồng/kg. Như vậy, đến khi TPP có hiệu lực, các sản phẩm trên được giảm thuế thì giá sẽ còn thấp hơn nữa.

Vấn đề nguồn nguyên liệu cũng là một thách thức nữa khi các cam kết TPP được thực thi. Lâu nay, việc chủ động nguồn nguyên liệu từ trong nước đang gặp không ít khó khăn, do khả năng đầu tư và quy mô hạn chế, công nghệ nuôi trồng tương đối lạc hậu…

Đơn cử, tỷ lệ nuôi tôm thành công trên thế giới trung bình khoảng 70%, trong khi ở trong nước chỉ khoảng 30%. Trong bối cảnh thức ăn, điện, lao động... đang ngày một tăng khiến các DN thuỷ sản càng gặp khó.

Để bù đắp nguồn nguyên liệu thiếu hụt, trong nhiều năm qua, các DN thuỷ sản ở miền Trung luôn nhập khẩu một lượng lớn tôm, cá nguyên liệu từ các nước Ấn Độ, Thái Lan… để phục vụ chế biến, xuất khẩu. Hiện nay, những nước này chưa phải là thành viên TPP. Do vậy, DN trong nước sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc tuân thủ các yêu cầu về xuất xứ nguồn gốc của nguyên liệu.

Nhưng không chỉ các DN gặp khó, ngư dân cũng sẽ ảnh hưởng. Do trình độ đánh bắt, bảo quản hiện nay của các thuyền còn hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.

Trong khi đó, công nghệ đánh bắt, chế biến, bảo quản của các nước trong TPP đều vượt trội. Cái khó cạnh tranh về chất lượng sản phẩm sẽ còn làm trầm trọng hơn cuộc cạnh tranh về giá hiện nay. Bởi thực tế, giá thành đầu vào của chế biến, xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam đang cao hơn so với mặt bằng chung của thế giới…

Với nhiều khó khăn cả khách quan lẫn chủ quan, lo nhiều hơn mừng… để vượt qua “liều thuốc thử” TPP, ông Nguyễn Đỗ Tám, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP. Đà Nẵng cho rằng, trước mắt các DN cần phải nâng cao chất lượng khai thác, đánh bắt, đặc biệt là khâu bảo quản nguyên liệu.

Về lâu dài, để tồn tại trên “sân nhà”, phát triển trên “sân khách”, ngoài việc chủ động, đảm bảo được nguồn nguyên liệu, DN thuỷ sản cần chú trọng đầu tư đổi mới công nghệ, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đa dạng hóa mặt hàng, tránh phụ thuộc vào một vài thị trường...

Thời báo Ngân Hàng, 04/12/2015
Đăng ngày 04/12/2015
Nghi Lộc
Doanh nghiệp

Gian hàng Tép Bạc truyền tải thông điệp hay nhất VietShrimp 2024

Vừa qua, hội chợ Triển lãm Quốc tế Công nghệ ngành tôm Việt Nam lần thứ 5 năm 2024 (VietShrimp 2024) tại Cà Mau đã thành công ngoài mong đợi. Trước khi bế mạc, chiều 21/3, Ban Tổ chức đã trao giải cho 7 gian hàng ấn tượng nhất ở 7 hạng mục.

Tép Bạc được trao giải
• 11:37 27/03/2024

GROBEST Việt Nam ghi dấu tại VietShrimp 2024 với mô hình nuôi tôm công nghệ cao và giải pháp dinh dưỡng toàn diện

Tham dự VietShrimp 2024, Grobest Việt Nam mang đến loạt giải pháp đột phá như mô hình nuôi tôm công nghệ cao và các sản phẩm dinh dưỡng toàn diện nhằm giúp các hộ nuôi giảm chi phí sản xuất trên 1 kg tôm, hướng đến những mùa vụ ““Năng suất cao – Chi phí thấp””.

Grobest
• 10:00 25/03/2024

ASC cấp chứng nhận Tiêu chuẩn Thức ăn chăn nuôi đầu tiên ở Châu Á

Chứng nhận Tiêu chuẩn Thức ăn chăn nuôi ASC uy tín đã được cấp lần đầu tiên ở Châu Á, trong đó Thai Union nhận được chứng nhận duy nhất cho nhà máy thức ăn chăn nuôi Mahachai của họ.

Tôm thẻ
• 10:30 24/03/2024

Khám phá điều thú vị cùng Tép tại Vietshrimp 2024

Vietshrimp 2024, triển lãm quốc tế chuyên ngành tôm lớn nhất Việt Nam, hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị cho quý khách hàng. Hãy cùng nhà Tép khám phá những điểm nổi bật của sự kiện này:

Vietshrimp 2024
• 12:34 21/03/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 20:54 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 20:54 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 20:54 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 20:54 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 20:54 29/03/2024