An Giang: Thăm “Làng mắm”

Được mệnh danh là “Vương quốc mắm”, Châu Đốc không chỉ là nơi buôn bán tập trung đủ loại mắm, mà còn là nơi “khai sinh” ra nhiều thương hiệu mắm cá nổi tiếng hàng đầu ở miền Nam. Và ngày nay, thế hệ con, cháu vẫn đang kế tục cái nghề chế biến ra món ăn chứa đựng cái hồn của xứ sở sông nước.

mắm cá
Bà Hồ Thị Sen tại gian hàng Mắm Bà Giáo Khỏe 7777777

“Khai sinh” một hiệu mắm lâu đời

Nghề làm mắm hiện diện ở TP. Châu Đốc đã ngót nghét một thế kỷ qua. Hiện tại, nơi đây có trên trăm hộ dân chuyên nghề làm mắm với các nhãn hiệu được nhiều người biết đến, như: Mắm Bà Giáo Khỏe, mắm Cô Tư Ấu, mắm Bà Giáo Thảo, mắm Cô Giáo Thanh... Trong đó, mắm Bà Giáo Khỏe có thể xem là nhãn hiệu mắm lâu đời tại Châu Đốc. Tìm về “cái nôi” của hiệu mắm Bà Giáo Khỏe, chúng tôi được nghe bà Hồ Thị Sen (79 tuổi, chủ cơ sở mắm Bà Giáo Khỏe 7777777) kể lại: “Ngay từ khi còn bé, tôi đã thấy gia đình mình làm mắm. Hồi đó, cha tôi làm nghề giáo, thu nhập chẳng đủ nuôi các con ăn học, nên mẹ tôi mới học cách làm mắm từ bà ngoại để buôn bán kiếm thêm tiền phụ chồng lo cho các con. Giai đoạn đó, ở Châu Đốc chưa có nhiều hiệu mắm như bây giờ. Về sau khi thấy nghề làm mắm kiếm sống được nên các cơ sở làm mắm lần lượt ra đời”.

Ngồi tại gian hàng mắm Bà Giáo Khỏe 7777777, bà Sen nhớ lại: “Vì cha tên Hồ Đắc Khỏe và làm nghề giáo nên mọi người trong vùng quen gọi mẹ (bà Văng Thị Lắm) là bà giáo Khỏe. Khi gia đình tôi bắt đầu kinh doanh các loại mắm thì bà con rất ưa chuộng và quý mến đặt cho món mắm do gia đình tôi làm ra với cái tên thân thuộc “Mắm Bà Giáo Khỏe”. Chính vì thế, nhãn hiệu “Mắm Bà Giáo Khỏe” ra đời” và đã trở thành một thương hiệu nổi tiếng như hiện nay”.

Gia đình bà Sen có 9 anh chị em, ngay từ bé tất cả đều đã quen với mùi thơm và màu vàng ươm của của mắm, với họ nghề làm mắm như đã đi sâu vào máu thịt. Hiện tại, ở Châu Đốc có 4 người con của ông Hồ Đắc Khỏe theo nghề làm mắm với những cơ sở có tên: Mắm Bà Giáo Khỏe 4444, mắm Bà Giáo Khỏe 55555, mắm Bà Giáo Khỏe 666666, mắm Bà Giáo Khỏe 7777777. Tất cả đều là cơ sở lớn, làm ra các loại mắm ngon đặc trưng được thực khách gần xa ưa thích. Bà Sen cho biết: “Những con số đi kèm theo phía sau tên gọi “Mắm Bà Giáo Khỏe”  như số 4, 5, 6, 7 là để biểu thị cho thứ tự của mỗi thành viên trong gia đình theo nghề. Tôi thứ bảy nên có thêm bảy con số phía sau cái tên mắm Bà Giáo Khỏe”.

Ngày nay, mắm Bà Giáo Khỏe đã được truyền đến đời cháu. Có cơ sở đã phát triển lên thành công ty như mắm Bà Giáo Khỏe 55555, sản xuất với quy mô lớn và cho “ra đời” nhiều loại mắm, không chỉ bán cho khách thập phương tìm về Châu Đốc, mà còn xuất khẩu sang các nước lân cận như Campuchia, Lào...

Lưu truyền món ăn “quốc hồn, quốc túy”

Những ai khi về Châu Đốc sẽ có dịp tận mắt chứng kiến sự phát triển của món ăn dân dã này. Từ chỗ dùng nguồn cá dư ra để làm thành mắm dự trữ ăn dần trong bữa cơm hàng ngày của mỗi gia đình, mắm Châu Đốc đã trở thành mặt hàng đặc sản nổi tiếng không chỉ đối với người dân Châu Đốc, mà đã vươn xa hơn trên khắp mọi miền đất nước. Nằm trong nội ô TP. Châu Đốc, chợ Châu Đốc hình thành từ rất lâu đời, chia thành nhiều khu bán tách biệt nhưng nổi trội nhất có lẽ là khu vực tập trung bán mắm bởi mùi hương đặc biệt, màu sắc hấp dẫn của những “núi” mắm  được bày trí vô cùng bắt mắt. Nếu ngày xưa, mắm Châu Đốc chỉ tập trung một số loại cá thì ngày nay, mắm Châu Đốc đa dạng về sản phẩm và mẫu mã. Tại khu vực chợ này, hiện có trên 20 loại mắm được bày bán trên các quầy, như: Cá linh, cá lóc, cá trèn, cá sặc, cá chốt, cá sửu, mắm Thái ... mỗi loại đều có vị ngon đặc trưng riêng.


Ảnh: Lê Hoàng Vũ

Những bà con theo nghề làm mắm ở Châu Đốc cho biết, để tạo ra những loại mắm ngon ngoài tay nghề chế biến, cần phải chọn lọc kỹ nguồn nguyên liệu thủy sản nước ngọt, thì sản phẩm làm ra mới được hương vị đậm đà, thơm ngon. Có thể nói, nguồn nguyên liệu là nhân tố quyết định chất lượng thương hiệu mắm. Thường thì vào khoảng tháng 7 đến tháng 10 âm lịch là thời điểm lý tưởng cho các cơ sở thu mua nguyên liệu làm mắm. Còn thời điểm sau Tết Nguyên đán đến mùa Vía Bà Chúa Xứ núi Sam được xem là giai đoạn buôn bán lý tưởng, vì có đông khách thập phương hành hương đến Châu Đốc cúng viếng và tham quan du lịch.

Lưu truyền và phát triển nghề làm mắm không chỉ là phương thức kinh doanh mang lại cuộc sống sung túc cho những hộ sản xuất mắm, mà còn thể hiện một cách tích cực và thiết thực việc giữ gìn và phát triển một giá trị văn hóa truyền thống với lịch sử hàng trăm năm của người dân vùng biên giới Tây Nam.

Báo An Giang, 13/02/2016
Đăng ngày 13/02/2016
Mỹ Linh
Ẩm thực

Ngày Tết ăn cá lóc nước rơm

Khi bạn quá ngán thịt thì cá là món thay thế đầu tiên trong suy nghĩ. Nếu bạn có một vài con cá lóc bạn sẽ làm món gì?

cá lóc nướng rơm
• 19:54 09/02/2024

Ghẹ vuông chắc thịt không thua ghẹ biển!

Nếu có dịp về Năm Căn, Ngọc Hiển, Ðầm Dơi, ngoài tôm, cua, cá, sò…. thì đừng quên thưởng thức đặc sản ghẹ vuông. Ghẹ vuông chắc thịt, ngon nên được nhiều người dân địa phương, du khách cũng như thị trường tiêu thụ ưa chuộng.

Ghẹ vuông
• 11:58 07/06/2021

Ảnh đẹp thủy sản: Món ăn mang đậm nét đồng quê Việt

Ảnh đẹp thủy sản hôm nay lại mang chúng ta đến gần hơn với những món ăn gắn liền của tuổi thơ qua các nhìn ảnh vô cùng đẹp đẽ, những món ăn mà đã gắn liền với biết bao thế hệ.

Cua đồng.
• 19:49 28/05/2021

Ảnh đẹp: Loài hoa của miền sông nước

Miền Tây không chỉ có sông nước mênh mông mà cảnh sắc lại hữu tình. Kết hợp từ những loài hoa tím hồng rực rỡ hòa quyện tạo nên màu sắc của đồng bằng. Đi đâu chúng ta cũng có thể bắt gặp dễ dàng các loài hoa ấy.

Hoa sen.
• 12:13 24/05/2021

Hương vị ốc ruốc

Tại Bình Định, thời gian từ tháng Giêng đến tháng Ba (âm lịch) là thời điểm nhiều người đổ về các vùng biển để cào ốc ruốc. Ốc ruốc có kích thước bằng đồng đều hạt cúc áo, đủ màu sắc, khá xinh xắn, khi ăn xong có nhiều người gom vỏ ốc để kết thành rèm cửa, xâu chuỗi đeo tay…

Ốc ruốc
• 11:00 26/03/2024

Vào mùa cá dìa Bình Định với các món ngon

Tại tỉnh Bình Định, Cá Dìa bông (Siganus guttatus, Bloch 1787) là loài cá nước lợ - mặn, có giá trị kinh tế khá cao. Khi còn nhỏ, cá sống chủ yếu ở vùng đầm phá, cửa sông; lúc trưởng thành thì di cư ra biển, tìm đến các ghềnh đá, bãi san hô... để sinh sản.

Cá dìa
• 10:10 13/03/2024

Gợi ý những món khô để nhâm nhi ngày cuối tuần

Cuối tuần là khoảng thời gian để gia đình, bạn bè hội họp để gặp gỡ nhau, vậy bạn đã chuẩn bị những món gì để chiêu đãi cả nhà đây ạ? Sau đây, Tép Bạc sẽ gợi ý cho bạn những món khô để nhậu nhâm nhi, góp phần tăng không khí vui vẻ và đầm ấm nhé!.

Món khô ngon
• 08:00 21/02/2024

Điểm danh các loài hải sản tươi sống làm Sashimi

Sashimi là một món ăn khá đặc biệt trong ẩm thực Nhật Bản. Không giống như Sushi với sự kết hợp đa dạng của nhiều nguyên liệu, Sashimi chỉ tập trung vào duy nhất một thành phần chính: hải sản tươi sống. Cùng Tép Bạc điểm danh các loại hải sản làm Sashimi ngon nhất Nhật Bản nhé.

Sashimi
• 10:26 17/02/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 21:58 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 21:58 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 21:58 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 21:58 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 21:58 29/03/2024