Báo động chất lượng tôm giống

Mặc dù, tôm giống quyết định đến 50% thành công vụ nuôi nhưng do nguồn giống bố mẹ truyền thống cung cấp hiện không đảm bảo về số lượng dẫn đến chất lượng tôm giống đang ở mức báo động.

tôm thẻ chân trắng
Tôm thẻ chân trắng bố mẹ sau khi nhập khẩu từ Hawaii (Mỹ) đưa về bể nuôi vỗ thuần thục để SX tôm post

Nhập khẩu giá rẻ

Hiện nay, diện tích nuôi tôm nước lợ cả nước đạt trên dưới 600 ngàn ha, trong đó vùng ĐBSCL chiếm khoảng 500 ngàn ha. Theo tính toán, nhu cầu tôm giống hàng năm cần 130 tỷ con (post), tức nhu cầu số lượng tôm bố mẹ vào khoảng 250 - 300 ngàn con.

Năm 2013, Việt Nam có 5 doanh nghiệp nhập khẩu tôm giống bố mẹ, đứng đầu là Cty Việt Úc, CP Thái Lan, Thông Thuận, Uni-President VN và Thiên Phú, đến nay đã có hàng loạt DN khác cạnh tranh quyết liệt như Trần Hậu Điển, Nam Miền Trung, Trường Thịnh, Tuấn Cự, Hưng Phú, Đại Nam, Việt Đức (Bình Thuận); Phước Thắng, Mỹ Việt, Bảy Tươi, Tuấn Hà (Ninh Thuận); An Tài (Long An); Kim Sa (Bạc Liêu)...

Ba thị trường nhập khẩu tôm bố mẹ được biết nhiều nhất là Hawaii (Mỹ), Thái Lan và Singapore. Riêng tại Thái Lan, năm 2015 có đến 4 Cty xuất khẩu tôm thẻ chân trắng (TTCT) bố mẹ vào VN là Cty CP Merchandising; Aquaculture Promotion; SyAqua và Cty Aromnat Co.,Ltd.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, tôm bố mẹ NK vào Việt Nam tuy “nhỏ nhưng có võ”, mỗi con size 40 gr (25 con/kg) giá từ 45 - 60 USD/con (xấp xỉ từ 1 - 1,3 triệu đồng/con), tức khoảng 2,5 triệu đồng/cặp. So với 3 năm về trước, giá NK không tăng. Sau khi tôm bố mẹ nhập về sẽ được DN đưa về các trại, bể nuôi “vỗ béo” thuần thục để SX tôm giống.

Theo dự báo, năm nay nguồn cung tôm bố mẹ thiếu hụt nghiêm trọng do phía Trung Quốc phát triển mạnh nghề nuôi TTCT nên nguồn NK từ các thị trường truyền thống như Hawaii, Thái Lan, Singapore chỉ đáp ứng khoảng 60%, còn lại 40% là các DN NK từ các nguồn trôi nổi, trong đó đã và đang “rộ” lên là thị trường Trung Quốc với giá tôm bố mẹ dao động có 10 - 30 USD/con (size 40 gr/con), tức một cặp bố mẹ cao nhất là 1,2 triệu đồng.


Biên bản kiểm tra và lấy mẫu xét nghiệm tôm bố mẹ của cơ quan Thú y vùng 6 cho một DN ở tỉnh Ninh Thuận .

Ông Đào Công Minh ở xã Phước Thể, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận, cho biết, vụ tôm đầu năm 2016, có một vài nhân viên tiếp thị của Cty T.Đ ở Khánh Hòa đến tận ao tôm của ông chào mời giống TTCT có nguồn gốc nhập từ Trung Quốc. Vì nuôi theo mô hình bán thâm canh (mật độ thả 60 con/m2), ông Minh quyết định mua 10 vạn con post giá 45 đồng/con, thế nhưng trong quá trình nuôi nhận thấy tôm chậm lớn, sau gần 3 tháng mà cân 90 - 95 con/kg coi như thất bại, sau đó ông cạch luôn.

“Sau này, tôi biết có nhiều DN cũng mua tôm bố mẹ Trung Quốc về cho sinh sản, nhưng lúc bán xuống cho dân thì bảo là giống của Mỹ hoặc CP, nghe chỉ biết vậy chứ phân biệt bằng mắt thường là hoàn toàn không thể”, ông Minh nói.

SX tôm post: Lôm côm

Hiện nay, tình hình nuôi tôm trong cả nước gặp rất nhiều khó khăn do dịch bệnh, biến đổi khí hậu, số lượng các trại tôm post của các DN trên cả nước tính đến tháng 5/2016 giảm 9 cơ sở so với năm 2015, nhưng nhìn chung vẫn còn cao, đến 1.240 DN, riêng 3 tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận, Khánh Hòa chiếm hơn 60%. Trong số đó, có bao nhiêu DN NK tôm bố mẹ trôi nổi từ Trung Quốc, không rõ nguồn gốc chắc chắn không ai biết được.


Kiểm tra chất lượng tôm post (chủ yếu xem tình trạng “sức khỏe” đóng trong bao ni lông ngay tại ao tôm.

SX tôm post là ngành có điều kiện, yêu cầu rất cao về chất lượng NK tôm giống bố mẹ, kỹ thuật chăm sóc tôm post trước khi bán cho nông dân.

Thế nhưng, hiện có nhiều DN sau khi được cấp phép lại không đáp ứng được các điều kiện, yêu cầu về năng lực, kỹ thuật, quy chuẩn trại giống, khiến chất lượng tôm post đầu ra không đảm bảo do không coi trọng, kiểm soát chất lượng tôm giống bố mẹ ngay từ đầu vào.

Thế nên, có trường hợp một số DN đi mua naupli của các DN lớn về thuần dưỡng thành tôm post hoặc trộn với tôm post không rõ nguồn gốc rồi đóng bao bì gắn nhãn mác của DN với các tên rất “kêu” như V.K, H.H (ở Vũng Tàu), D.L (Bình Thuận) đem bán tôm post giá cực thấp chỉ có 40 - 45 đồng/con. Trong khi các DN NK tôm bố mẹ có nguồn gốc rõ ràng thì bán giá 90 - 120 đồng/con.

Đặc biệt, hiện nay có khá nhiều trại tôm giống nhỏ lẻ mọc khắp các địa phương có diện tích nuôi tôm lớn hàng ngàn hecta như Tiền Giang, Long An, Bến Tre...

Ngoài việc làm đại lý cho các DN ở các tỉnh miền Trung cung cấp tôm post trực tiếp cho người nuôi, họ còn “tranh thủ” đi thu mua tôm post trôi nổi trên thị trường với giá rẻ, sau đó về trộn chung với tôm post của DN khác để bán thu lợi bất chính.


Biên bản hủy “Lô tôm bố mẹ hết thời hạn sinh sản” được NK từ Thái Lan của Cty Tuấn Hà sau 4 tháng nuôi do Chi cục thủy sản tỉnh Ninh Thuận lập ngày 30/5/2016
.

Thế nên, điều nghịch lý, trong khi các DN NK nói trên đầu tư các dự án SX tôm post với chi phí hàng chục tỷ đồng nên không thể làm ẩu, làm dối, luôn tuân thủ các tiêu chuẩn, qui định về nhập khẩu tôm giống bố mẹ cũng như các điều kiện nghiêm ngặt trong tổ chức SX con giống nhằm bảo vệ uy tín thương hiệu, thì các cơ sở SX giống của nhiều DN “mi-ni” chỉ với số vốn lưu động vài trăm triệu đồng đang mọc lên lại không tuân thủ những quy định về điều kiện SX KD, giống không được kiểm tra, xét nghiệm bệnh dịch trước khi cho sinh sản và xuất trại.

Nhất là, tình trạng sử dụng giống bố mẹ đưa vào SX không đạt tiêu chuẩn, khai thác giống bố mẹ vượt quá thời gian quy định hiện xảy ra khá phổ biến (qui định tôm bố mẹ chỉ được sinh sản trong vòng 3 tháng - PV).

Giám đốc một DN có thương hiệu về SX tôm post ở huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận bức xúc cho biết: “Trong khi các trại lớn uy tín nhập khẩu tôm bố mẹ có chất lượng cao từ Hawaii, Thái Lan về Việt Nam, cơ quan kiểm dịch Trung ương lẫn địa phương kiểm tra rất gắt gao, định kỳ sau 3 - 5 tháng là họ đến tận trại lập biên bản tiêu hủy.

Trái lại, nhiều DN nhỏ lẻ nhờ đi “cửa sau” nên họ vẫn tiếp tục duy trì “ép” tôm bố mẹ sinh sản tôm post 6 tháng, 9 tháng, thậm chí 1 năm. Khi cơ quan chức năng đến lập biên bản tiêu hủy, họ bảo tôm chết nhưng thật ra đã chuyển đi nuôi ở nơi khác. Cuối cùng DN làm ăn đàng hoàng chịu thiệt”.

+ Theo một cán bộ kiểm dịch của Chi cục Thủy sản tỉnh Bình Thuận, do nguồn tôm bố mẹ nhập khẩu từ Trung Quốc hiện chưa được kiểm soát chặt chẽ ngay từ cửa khẩu, giá lại rẻ khiến nguồn tôm post bán cho người nuôi dễ nhiễm bệnh, đây có thể coi là một trong nhiều nguyên nhân khiến người nuôi tôm bị thiệt hại do dịch bệnh vì chất lượng con giống kém.

+ Vụ Nuôi trồng thủy sản (Tổng cục Thủy sản) trong báo cáo đầu tháng 7 đã thừa nhận, từ đầu năm 2016 đến nay, việc cung cấp TTCT bố mẹ của Cty CP (Thái Lan) cho các DN trong nước có phần hạn chế; chất lượng tôm bố mẹ chưa ổn định. 

Theo phản ánh của các cơ sở nhập khẩu tôm bố mẹ, nhiều lô có chất lượng khác nhau, việc nghiên cứu chọn tạo tôm bố mẹ trong nước còn chậm, mặc dù đầu tư hỗ trợ của nhà nước nhưng các chương trình, dự án tôm bố mẹ chưa được như mong muốn, các nước trên thế giới hiện nay đa số chọn tạo tôm bố mẹ theo hướng sạch bệnh và tăng trưởng, chưa chú trọng đến kháng bệnh…

Nông Nghiệp Việt Nam, 19/07/2016
Đăng ngày 20/07/2016
Nhật Vy
Nuôi trồng

Khoáng K3 - Khoáng chất tự nhiên cho tôm nuôi

Công ty K3 là doanh nghiệp chuyên môn hóa sản xuất và cung cấp khoáng chất có nguồn tự nhiên cho nuôi tôm, với mục tiêu là đem đến cho người nuôi những sản phẩm khoáng chất lượng hàng đầu.

Khoáng trong nuôi tôm
• 10:42 08/09/2023

Giá thức ăn tôm tăng đến 44.000 đồng/kg, người nuôi điêu đứng

Nông dân các tỉnh ven biển miền Tây đang trong vụ nuôi tôm nhưng giá thức ăn cao chót vót, trong khi giá tôm giảm sâu nên bị lỗ, may ra huề vốn.

thức ăn tôm
• 10:07 06/07/2023

Ông Châu tâm huyết với nghề nuôi tôm công nghệ cao

Nhờ nắm bắt được thông tin về công nghệ mới trong nuôi tôm, ông Nguyễn Ngọc Châu (67 tuổi, xã Cát Minh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định) đã nhanh chóng tiếp cận và mạnh dạn đầu tư. Đến nay, với thâm niên nghề nuôi tôm thẻ chân trắng gần 13 năm, ông đầu tư 3 ha ao nuôi áp dụng công nghệ Semi - Biofloc, gắn hệ thống đèn led trong các ao nuôi, thiết lập hệ thống máy móc hỗ trợ…

Hệ thống ao nuôi của ông Châu
• 09:49 03/07/2023

Vietshrimp 2023 đang diễn ra tại Cần Thơ

Hội chợ Triển lãm Quốc tế Công nghệ ngành tôm Việt Nam lần thứ 4 (VietShrimp 2023) đang diễn ra tại Cần Thơ.

vietshrimp 2023
• 18:12 12/04/2023

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:13 29/03/2024

Tập huấn ứng dụng công nghệ trong bảo quản cá ngừ đại dương

Chiều ngày 27.3, Hiệp hội Thủy sản Bình Định phối hợp với Liên hiệp các hội KHKT Bình Định và Chi cục Thủy sản ( Sở NN&PTNT) tổ chức tập huấn quy trình công nghệ khí nitơ nano trong bảo quản cá ngừ đại dương cho 50 ngư dân làm nghề câu cá ngừ trên địa bàn phường Tam Quan Bắc, TX Hoài Nhơn.

Cá ngừ
• 11:00 28/03/2024

Hạn chế lạm dụng kháng sinh bằng cách ủ men vi sinh

Với ngành thủy sản hiện nay, việc lạm dụng kháng sinh và tồn dư chất độc hại trong con tôm làm cho giá trị thương phẩm tôm xuống dốc. Vì vậy, xu hướng sử dụng men vi sinh để thay thế ngày càng được áp dụng phổ biến.

Men vi sinh
• 10:23 26/03/2024

Xi phông tự động và xi phông bằng van tự động là gì? Lợi ích của xi phông đáy ao

Đối với những người nuôi tôm lâu năm và tích lũy được nhiều kinh nghiệm, thì khái niệm xi phông đáy ao đã trở nên quá quen thuộc. Tuy nhiên, đối với những người mới bắt đầu bước chân trên con đường nuôi tôm, không thể tránh khỏi sự bỡ ngỡ và lúng túng.

Xi phong
• 12:30 25/03/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 19:13 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 19:13 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 19:13 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 19:13 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 19:13 29/03/2024