Giải pháp nuôi tôm nước lợ trước tình hình biến động giá
Từ đầu năm đến nay, tình hình nuôi tôm nước lợ trên địa bàn cả nước nói chung và của tỉnh Sóc Trăng nói riêng đang phải đối mặt với những khó khăn do: dịch bệnh, tình trạng các lô hàng thủy sản Việt Nam bị nước ngoài cảnh báo… Hiện vấn đề được các công ty chế biến, trang trại nuôi tôm và người dân rất lo đó là tình hình giá tôm nguyên liệu sụt giảm mạnh, làm ảnh hưởng lớn đến nguồn thu nhập của các tổ chức, cá nhân gắn bó với con tôm.
Theo thống kê của ngành chuyên môn, toàn tỉnh đã thả nuôi được khoảng 20.000ha tôm nước lợ, trong đó, tôm thẻ 13.163,9ha, chiếm 66,9%, đạt 43,9% kế hoạch và thả nhiều hơn 14% so với cùng kỳ năm 2017, tỷ lệ thiệt hại khoảng 10% diện tích thả nuôi. Diện tích tôm thu hoạch hơn 2.564ha, sản lượng ước 16.811 tấn. Giá tôm thẻ chân trắng kích cỡ 70 con - 100 con/kg biến động mạnh và liên tục giảm, trong khi giá tôm thẻ cỡ 20 con - 30 con/kg ít biến động. Để “ứng phó” trước tình hình giá tôm sụt giảm, có một số phương án được doanh nghiệp nuôi tôm và ngành chuyên môn khuyến cáo đến người nuôi tôm, trong vụ tôm năm 2018 là cần “thận trọng”.
Là một trong những doanh nghiệp xuất khẩu tôm vào các thị trường khó tính trên thế giới với số lượng lớn, đồng thời cũng là đơn vị tự tạo nguồn tôm nguyên liệu với vùng nuôi 160ha, phục vụ cho việc xuất khẩu, tiến sĩ Hồ Quốc Lực - Tổng Giám đốc Công ty CP Thực phẩm Sao Ta đánh giá: “Hiện nay, giá tôm tươi nguyên liệu trên thị trường rất thấp, có thể làm cho người nuôi thiệt hại rất lớn thậm chí thua lỗ. Nguyên nhân chính dẫn đến giá tôm giảm là một số nước trên thế giới có điều kiện thả nuôi sớm và đang thu hoạch nên lượng tôm nguyên liệu cung vào thị trường thế giới rất lớn dẫn đến tình trạng “cung - cầu” mất cân đối. Hiện do lượng “cung” quá nhiều nên giá tôm trên thị trường thế giới hiện nay giảm đột ngột và giảm lớn, điều này ảnh hưởng rất lớn đến tình hình nuôi tôm của nước ta và tỉnh ta”.
Cũng theo tiến sĩ Lực, với giá tôm mà hiện các nhà máy mua vào chỉ làm cho người nuôi tôm huề vốn và thua lỗ. Riêng các doanh nghiệp nuôi tôm công nghiệp chất lượng cao, nếu ao nuôi đạt chuẩn quốc tế được công nhận thì những ao nuôi đó sẽ tiêu thụ tốt trên thị trường thế giới nên giá luôn ổn định. “Do vậy, tôi nghĩ rằng muốn tôm nguyên liệu bán giá tốt, người nuôi tôm nên cố gắng nuôi theo một chuẩn quốc tế, mặc dù việc này rất khó khăn do chi phí đầu tư lớn. Giải quyết việc nuôi tôm theo chuẩn quốc tế, chỉ có cách làm là thông qua thành lập tổ hợp tác, hợp tác xã thì mới có thể xây dựng chuẩn nuôi quốc tế được công nhận. Lúc đó, chắc chắn tôm nuôi ở những ao nuôi trên sẽ được bán ở giá thị trường ổn định mà người nuôi an tâm dù giá biến động như thế nào, nó vẫn giữ ở mức tốt” - tiến sĩ Hồ Quốc Lực cho biết thêm.
Thạc sĩ Quách Thị Thanh Bình - Chi cục phó Chi cục Thủy sản chia sẻ: “Trước tình hình giá tôm nguyên liệu giảm, người nuôi không nên thu hoạch bán tháo ồ ạt mà cố gắng nuôi về size lớn (giá ít biến động hơn) và tập trung sản xuất theo hướng hợp tác (tham gia hợp tác xã, tổ hợp tác) và liên kế theo chuỗi giá trị (vật tư đầu vào, tiêu thụ sản phẩm) nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm và giảm giá thành sản xuất. Duy trì, chủ động kết nối, liên kết với các doanh nghiệp đầu vào (giống, thức ăn, thuốc, men vi sinh, bạt lót ao, quạt...) để tối ưu hóa giá thành sản xuất, đồng thời liên kết với các doanh nghiệp thu mua để ổn định đầu ra. Thả nuôi theo phương châm thả với hình thức thăm dò, rải vụ hoặc cuốn chiếu xoay vòng; thả nuôi tôm với mật độ phù hợp với công trình đầu tư và khả năng quản lý nhằm kiểm soát tốt sức khỏe tôm nuôi, giảm rủi ro và tôm nuôi dễ đạt kích cỡ lớn, bán được giá, ít biến động hơn; duy trì thả nuôi tôm sú là đối tượng ưu thế xuất khẩu của Việt Nam trên thế giới và giá tôm sú thương phẩm ít biến động so với tôm thẻ chân trắng; khuyến cáo người nuôi tôm thường xuyên cập nhật thông tin thị trường để lựa chọn kích cỡ tôm thu hoạch phù hợp”.
Nhằm tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường và đảm bảo con tôm đạt chuất lượng ổn định, phục vụ xuất khẩu vào các thị trường trên thế giới, người nuôi tôm cần phát triển nuôi tôm theo tiêu chuẩn VietGAP. Chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Chuyện đã có công văn chỉ đạo sản xuất nuôi tôm nước lợ năm 2018 gởi đến các địa phương phải thực hiện tốt công tác quan trắc, cảnh báo môi trường vùng nuôi trồng thủy sản và thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng để người nuôi tôm biết để kịp thời ứng phó và phòng tránh khi môi trường không thuận lợi.
Chủ tịch UBND tỉnh nêu rõ, khuyến cáo người nuôi tôm thường xuyên cập nhật thông tin thị trường để lựa chọn kích cỡ tôm thu hoạch phù hợp; quan trắc, cảnh báo môi trường nuôi trồng thủy sản; các cơ quan chuyên môn tăng cường công tác quản lý thị trường, tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về mua bán, sử dụng thức ăn, hóa chất cấm, chế phẩm sinh học không có trong danh mục được phép lưu hành, con giống không rõ nguồn gốc. Chuyển giao cho người nuôi những kỹ thuật và mô hình nuôi tiến bộ và hiệu quả như lót bạt, nuôi vi sinh, nuôi 2 giai đoạn, nuôi có xi-phong, che lưới lan… nhằm hạn chế thiệt hại, tăng năng suất, chất lượng và thích ứng tốt với biến đổi khí hậu và giảm sức tải cho môi trường...