Người nuôi tôm hùm "đắng lòng"
Chưa bao giờ tôm hùm thương phẩm được nuôi ở xã Nhơn Hải (TP Quy Nhơn, Bình Định) bị ép giá thê thảm như năm nay.
Giá bán bị ép đã đành, thương lái Trung Quốc còn giở nhiều “chiêu trò” gây tổn thất kinh tế cho người nuôi. Nhiều lồng tôm đã “quá lứa” nhưng người nuôi vẫn “cầm lồng” không bán, chờ giá tăng.
Tại xã Nhơn Hải, ông Phạm Thành Thệ (SN 1957) là một trong những người đi tiên phong trong phong trào nuôi tôm hùm thương phẩm. Từ năm 2000, ông Thệ đã khởi nghiệp nuôi tôm ủ, ông mua tôm giống về nuôi vài ba tháng, sau đó bán cho những hộ nuôi tôm hùm thương phẩm tại Phú Yên, Khánh Hòa.
Trong 8 năm gần đây, ông Thệ chuyển sang nuôi tôm hùm thương phẩm, chưa bao giờ ông thấy giá tôm hạ thê thảm như năm nay. Ông Thệ cho biết: Cách đây 2-3 năm, giá tôm hùm mua sô, không đánh loại đứng ở mức 2 triệu-2,1 triệu/kg. Vào thời điểm này năm ngoái giá có hạ hơn, nhưng cũng còn đứng ở mức 1,9 triệu đồng/ký. Khi ấy thương lái phân tôm thành 3 loại: Tôm loại 1 là từ 1kg /con trở lên, tôm từ 7 lạng đến dưới 1kg/con là loại 2, tôm loại 3 dưới 7 lạng/con.
“Do lúc ấy tôm loại 1 rất ít, nên thương lái mua giá cao hơn loại 2 và loại 3 từ 100.000-150.000đ/kg. Thấy khoản chênh lệch giữa loại 1, loại 2 và loại 3 khá xa, nên năm nay người nuôi không xuất bán tôm nhỏ, ráng nuôi vỗ để tôm tăng trưởng trên 1kg/con nhằm bán giá cao hơn.
Vậy mà bây giờ thương lái lại mua tôm loại 1 giá thấp hơn, chỉ 1.250.000đ/kg, tôm loại 2 và loại 3 lại mua giá cao đến 1.350.000đ/kg, kiểu mua trái ngoe này đã khiến người nuôi “đỡ” không kịp. Đã lỡ kéo dài thời gian, đầu tư nuôi vỗ để tôm tăng trọng trên 1kg/con giờ lại bán giá thấp hơn tôm loại 2, loại 3 đến 100.000đ/kg nên thiệt hại kinh tế rất lớn”, ông Thệ bày tỏ.
Theo ông Thệ, tôm hùm là loại kén ăn, các loại cua, ghẹ, ốc, tôm dăm, cá tạp…là những món “khoái khẩu” của chúng, mà phải là mồi tươi, ươn 1 chút là chúng chê ngay. Do đó, muốn mua đủ lượng thức ăn hàng ngày cho chúng không phải dễ, nhất là khi biển động, người nuôi phải thiết lập “mối hàng” thân thiết với những tàu đánh bắt ven bờ mới mong có đủ thức ăn cung cấp cho lũ tôm. Và tất nhiên là giá mua phải đắt.
Người nuôi tôm hùm ở Nhơn Hải sợ gió bão, bán tháo tôm sửa sang lồng chuẩn bị vụ nuôi mới
Ông Thệ cho biết: “Nếu nuôi 2.000 con tôm hùm, khi còn nhỏ chúng ăn bình quân mỗi lần mất từ 2 triệu đến 2,5 triệu đồng tiền thức ăn, mỗi ngày cho ăn 1 lần. Khi tôm lớn còn tiêu tốn thức ăn nhiều hơn. Muốn nuôi tôm đạt trọng lượng trên 1kg/con phải nuôi rất lâu, phải đến 18 tháng mới đạt. Vậy mà bây giờ tôm trên 1kg/con (loại 1) lại bán giá thấp hơn tôm loại 2, loại 3 đến 100.000đ/kg mới đau”, ông Thệ than thở.
Theo người nuôi ở xã Nhơn Hải, đầu ra của tôm hùm hiện nay lệ thuộc hoàn toàn vào thương lái ở Nha Trang, sau đó mới được bán sang Trung Quốc. Khi mua, thương lái từ Nha Trang gọi điện ra, báo giá mua, nếu người nuôi đồng thuận bán thì họ đánh xe ra thu gom, không có chuyện ngã giá.
Hiện nay, giá mua đã thấp tịt, lại mua theo kiểu trái ngoe như đã kể trên khiến người nuôi đắng lòng lắm, nhưng không thể không bán. Bởi mùa mưa bão đã cận kề, nếu bây giờ không bán, lỡ gặp con sóng dữ lùa hết lồng tôm ra biển, đánh vỡ, thì “mất cả chì lẫn chài”. Đành cắn răng bán tháo chịu lỗ, ai may mắn thì huề vốn hoặc lãi ít.
Có ít người “cả gan” như ông Thệ, đang “cầm lồng” 300 con tôm đã nuôi đến 20 tháng, có con đã đạt 1,5-1,7kg/con để chờ giá.
Ông Thệ bộc bạch, năm nay ông thả nuôi 2.400 con tôm giống bên Hải Giang, thời tiết không thuận lợi nên chúng chết khá nhiều, chỉ còn sống 1.800 con. Thời gian vừa qua, ông đã bán 1.500 con, với cái giá này ông thấy xót ruột quá, 300 còn lại ông không bán, chờ giá. Chờ mỏi mắt không thấy giá tăng, lo sợ trời bão gió sóng biển cuốn trôi, kêu thương lái bán thì họ không mua.
“Lý do họ đưa ra là do những con tôm cái trong 300 con tôm tui để lại đang làm trứng. Tôm có trứng xuất khẩu không được nên họ không mua. Tui làm liều để lại nuôi tiếp, ráng đến Tết Dương lịch may ra giá tăng”, ông Thệ hy vọng.
Giá tôm hùm thương phẩm hạ, giá tôm hùm giống cũng hạ theo. Hiện mùa đánh bắt tôm hùm giống tại xã Nhơn Hải đang bắt đầu vào chính vụ, kéo dài qua Tết Nguyên đán.
Anh Nguyễn An Trường (29 tuổi) ở thôn Hải Nam, xã Nhơn Hải, cho biết: “Nếu như năm ngoái giá tôm hùm giống là 350.000đ/con thì hiện tại chỉ còn 270.000đ/con. Người nuôi tôm hùm thương phẩm đang bí đầu ra, giá bán thấp nên những hộ nuôi đang “ngó chừng”, chưa dám thả nuôi nên giá tôm hùm giống hạ thấp”.