Phát hiện 2 loài “sát thủ” phóng điện vùng Amazon
Các nhà khoa học vừa công bố phát hiện ra hai loài cá dao mới có khả năng phóng điện, sinh sống ở dưới các bè cỏ nổi theo rìa sông Amazon.
Hai loài này có tên khoa học là Brachyhypopomus bennetti và Brachyhypopomus walteri. Chúng có đặc điểm giống loài cá chình điện (Electrophorus electricus) nổi tiếng của Nam Mỹ. Nhưng nếu ở cá chình có khả năng phóng một luồng điện mạnh lên đến 600 volt thì ở hai loài mới chỉ có thể tạo ra các xung điện ở ngưỡng vài trăm mv từ một cơ quan dạng sợi trong cơ thể kéo dài đến tận đuôi.
Cơ chế tạo điện của loài cá mới dựa trên những tế bào thụ thể ở da và sau đó tạo ra điện trường để nhận biết những vật thể ở gần. Những xung điện này thường được nhìn thấy vào ban đêm. Nhưng do xung điện quá ngắn và quá yếu nên không thể cảm nhận được bằng cảm ứng. Tuy nhiên riêng đối với các cá thể trong loài, xung điện lại là tín hiệu quan trọng để truyền tải thông tin loài và giới tính để các con cá dao điện khác nhận biết.
Theo Tiến sĩ John Sullivan từ Đại học Cornell cho biết, “sự khác biệt nổi bất giữa hai loài nhìn giống hệt nhau này là ở các cơ quan đóng vai trò phóng các xung điện. Nếu như không có những đặc điểm này, chúng tôi chắc chắn có thể nghĩ rằng chúng là một loài duy nhất. Trong khi Brachyhypopomus bennetti có một cơ quan phóng điện lớn hơn, với đuôi ngắn chứa nhiều chất béo và tạo ra một dòng điện một pha. Còn Brachyhypopomus walteri có đuôi dài, mỏng và có thể phát dòng điện hai pha”.
Cá dao điện Brachyhypopomus walteri có khả năng phát ra xung điện hai pha.
Đặc biệt cơ quan phóng điện của loài Brachyhypopomus bennetti mới rất bất thường. Hầu hết các loài loại cá dao phóng điện ở dạng sóng khi nó ở điện âm và điện dương. Nhưng loài này lại tạo ra điện chủ yếu ở dạng xoay chiều cho thấy nó không có tín hiệu cực âm hay cực dương.
Nguyên nhân có thể do dòng điện hai pha giảm đi theo hướng một chiều là để loài cá này thích nghi với môi trường cũng giống như các loài cá săn mồi sử dụng như cá tra và cá chình điện. Chúng có chứa các loại hạt phát điện nhạy cảm với dòng điện một chiều. Hay như loài lươn điện đáng sợ ở Amazon cũng có dòng điện xoay chiều một pha có thể gây choáng con mồi và tự vệ.
Theo giải thuyết này, Tiến sĩ Philip Stoddard từ Đại học Quốc tế Florida cho rằng, rất có thể các loài cá dao Brachyhypopomus bennetti mới phát triển bắt chước loài lươn điện, để các loài cá ăn thịt có thể nhận diện và tự phải tìm cách tránh xa.