Phát triển bền vững nghề nuôi tôm hùm
Khánh Hòa được xem là “thủ phủ” nghề nuôi tôm hùm của cả nước khi bình quân hằng năm tỉnh này thả nuôi hơn 23.300 lồng tôm hùm, chiếm đến hơn 40% tổng số lồng nuôi tôm hùm của cả nước. Tuy việc nuôi tôm hùm ở Khánh Hòa mang lại giá trị kinh tế cao nhưng lại chưa có thương hiệu, vì thiếu sự liên kết giữa người nuôi và doanh nghiệp chế biến - xuất khẩu theo chuỗi giá trị. Cho nên, giá tôm hùm thường biến động theo mùa, việc tiêu thụ chủ yếu dưới dạng tươi sống ở trong nước và xuất khẩu sang nước bạn theo đường tiểu ngạch.
Vấn đề con giống cũng đang được đặt ra cấp thiết khi tái cơ cấu nghề nuôi tôm hùm ở Khánh Hòa, vì người nuôi hiện gặp khó khăn về nguồn cung cấp con giống chiếm 60 đến 70%. Hiện, nguồn tôm hùm giống khai thác tự nhiên cũng không ổn định do phụ thuộc vào mùa vụ, diễn biến thời tiết, thay đổi dòng chảy và môi trường biển. Bên cạnh đó, sau khi thu hoạch, tôm hùm cũng chỉ sống được khoảng bảy đến mười ngày nếu được chăm sóc tốt; các hộ nuôi mong muốn có sự kết hợp chặt chẽ từ khâu thu hoạch đến khi vận chuyển và tiêu thụ. Ngoài ra, người nuôi tôm hùm chưa có hiệp hội để bảo vệ quyền lợi cho mình, nhất là về giá cả và chia sẻ kinh nghiệm.
Bên cạnh đó, nhiều hộ nuôi cho rằng, vấn đề cấp thiết nhất hiện nay là xây dựng mối liên kết giữa người nuôi tôm hùm với các đơn vị cung cấp yếu tố đầu vào như con giống, thức ăn… và doanh nghiệp thu mua, sơ chế, chế biến, kinh doanh tôm hùm và sản phẩm có nguồn gốc từ tôm hùm. Ngoài ra, cần đẩy nhanh việc ứng dụng công nghệ cao để sản xuất nhân tạo tôm hùm giống, đồng thời ban hành các tiêu chí về tôm hùm giống để kiểm soát số lượng, chất lượng, đầu tư xây dựng điểm ương tôm hùm giống tập trung trên bể nhằm kiểm soát dịch bệnh và nâng cao chất lượng.
Trong tái cơ cấu ngành thủy sản, trong đó có nghề nuôi tôm hùm, người nuôi tôm mong muốn ngành thủy sản tỉnh Khánh Hòa sớm tập trung hoàn thiện quy hoạch chi tiết mặt nước để nuôi tôm hùm ở các vịnh, đầm; xây dựng rạn nhân tạo ở vịnh Nha Trang nhằm bảo vệ nguồn tôm hùm giống trong tự nhiên.