Sao không đền bù cho người dân?
Từ khi Dự án kho chứa khí hóa lỏng Hồng Mộc (thuộc xã Cam Thịnh Đông, TP. Cam Ranh, Khánh Hòa) triển khai, 12 trại nuôi tôm giống của người dân trong vùng phải ngừng sản xuất. Bên cạnh những hư hại về tài sản khi dự án tiến hành, các chủ trại tôm giống chưa nhận được một khoản đền bù, hỗ trợ nào của chủ đầu tư.
Thiệt đơn, thiệt kép
Ông Trương Ngọc Cường (người có trại nuôi tôm giống ở khu vực này) phản ánh: “Trong khi san lấp mặt bằng để xây dựng kho khí hóa lỏng Hồng Mộc, người ta đã lấp toàn bộ hệ thống ống nhựa dẫn nước và xử lý nước thải của các trại nuôi tôm giống. Toàn bộ hệ thống này được gia đình chúng tôi đầu tư để phục vụ cho việc sản xuất, uớc tính thiệt hại khoảng 50 triệu đồng”.
Không riêng gia đình ông Cường, hiện có 12 trại nuôi tôm giống đều bị chủ đầu tư dự án lấp toàn bộ đường ống dẫn và thải nước. Trong đó, bình quân mỗi trại giống đầu tư ban đầu khoảng trên 40 triệu đồng. Ông Trần Văn Hạnh (phường Ba Ngòi, TP. Cam Ranh) bất bình: “12 trại tôm ở đây bị Công ty Khí hóa lỏng Hồng Mộc lấp hết toàn bộ đường ống, làm cho chúng tôi không thể sản xuất được gần cả năm nay. Thế nhưng không thấy ai đứng ra đền bù cho chúng tôi. Trong khi đó, cuộc sống của các gia đình đều nhờ vào trại tôm này”.
Được biết, Dự án kho khí hóa lỏng Hồng Mộc có tổng diện tích gần 16,4ha (trong đó, hơn 9ha mặt đất và gần 7,4ha mặt nước) do Doanh nghiệp Tư nhân Thương mại Dịch vụ sản xuất Hồng Mộc (gọi tắt là DN Hồng Mộc) làm chủ đầu tư. Tất cả diện tích này đều nằm trong địa phận xã Cam Thịnh Đông. Khi hình thành, đây sẽ là khu chiết xuất và lưu trữ khí hóa lỏng phục vụ dân dụng, sản xuất công nghiệp của khu vực miền Trung và Tây Nguyên. Tháng 6-2013, dự án này bắt đầu khởi động san lấp mặt bằng. Cũng từ thời điểm này, mọi hoạt động sản xuất của người dân bị đình trệ, bởi toàn bộ các trại nuôi tôm giống đều thuộc diện tích bị thu hồi cho kho khí hóa lỏng Hồng Mộc. Tuy nhiên, từ khi được thông báo tới nay, các trại nuôi tôm giống này chưa nhận được bất cứ một khoản đền bù, hỗ trợ nào của chủ đầu tư.
Cần bồi thường, hỗ trợ cho người dân
Sau nhiều lần khiếu nại, đến tháng 1-2014, UBND xã Cam Thịnh Đông mới có công văn trả lời các trại nuôi tôm giống. Theo đó, ông Tạ Hồng Quang - Chủ tịch UBND xã khẳng định: “Trại tôm giống và đường ống dẫn nước mà các hộ sử dụng là tự phát, không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất và chưa được cấp có thẩm quyền cho phép sử dụng. Qua theo dõi nắm bắt thông tin và kiểm tra thực địa từ ngày 4-12-2012 đến khi UBND thành phố ban hành thông báo thu hồi đất thì các trại này không hoạt động... Do đó, không có căn cứ để UBND xã và DN Hồng Mộc xem xét giải quyết”.
Trước những khẳng định của Chủ tịch UBND xã, những hộ nuôi tôm hết sức bất bình. Khi tiếp xúc với chúng tôi, các chủ trại tôm đã đưa ra nhiều giấy tờ để chứng minh việc họ làm trại nuôi tôm tại xã Cam Thịnh Đông là có thực và được các cấp có thẩm quyền đồng ý. Trong đó, đáng chú ý là tờ trình và sơ đồ vị trí của Phòng Nông nghiệp huyện Cam Ranh (nay là TP. Cam Ranh) đề nghị UBND huyện giao đất cho các hộ để sản xuất tôm giống được lập năm 1994. Bên cạnh đó, các chủ trại còn có các giấy phép hoạt động sản xuất tôm giống tại khu vực Hòn Quy, xã Cam Thịnh Đông được Sở Thủy sản cấp từ những năm 90.
Với những giấy tờ này, rõ ràng việc Chủ tịch UBND xã Cam Thịnh Đông và DN Hồng Mộc không xem xét đền bù cho người dân là chưa thỏa đáng.
Ông Đào Văn Hòa - Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh cho biết: Dự án kho khí hóa lỏng Hồng Mộc là dự án thực hiện đền bù theo sự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp. Mới đây, UBND thành phố cũng nhận được đơn khiếu nại của các trại tôm. Chúng tôi đã chỉ đạo UBND xã xem xét lại vấn đề này và đang đợi báo cáo. Nếu quả thực người dân có các giấy tờ chứng minh việc sản xuất, chúng tôi sẽ yêu cầu DN Hồng Mộc phải đền bù thỏa đáng cho người dân, không để họ chịu thiệt thòi.