Men răng tiến hóa từ vảy cá cổ đại?

Những hóa thạch và bằng chứng di truyền cho thấy, lớp men răng được phát triển từ vảy của các loài cá cổ đại đã sống trong khoảng 400 triệu năm trước.

men răng
Men răng là lớp màu trắng sáng ở gần đầu của răng. Ảnh: Getty Images.

Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature cho biết, men răng có thể được tiến hóa từ vảy cá.

Men răng là là mô xương cứng nhất trong cơ thể con người và các động vật có xương sống khác, bao gồm cả loài cá.

Tuy nhiên, cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa biết thực hư về việc, liệu men răng có được tiến hóa từ thứ được gọi là ganoine, một loại tương tự như mô men răng được phát hiện trên vẩy của các loài cá cổ đại (hóa thạch) và một vài loài cá nguyên thủy vẫn còn tồn tại đến bây giờ hay không.

Để tìm hiểu rõ ràng vấn đề này, các nhà khoa học đến từ Thụy Điển và Trung Quốc đã nghiên cứu hóa thạch của hai loại cá nhiều xương nguyên thủy từ kỷ Silur. Họ đã tìm thấy một lớp men trên vảy của những con cá, nhưng không hề có men trên răng của chúng. Phải qua hàng triệu năm tiến hóa, lớp men mới phát triển ở răng cá để làm cho chúng cứng hơn và mạnh mẽ hơn.

"Điều này cực kỳ quan trọng bởi chúng tôi hoàn toàn bất ngờ. Ở con người, men răng chỉ được tìm thấy trên răng, và nó đặc biệt quan trọng bởi chức năng của nó, do đó, thật logic khi cho rằng, nó đã tiến hóa từ chính những hàm răng”, nhà Cổ sinh vật học – giáo sư Per Erik Ahlberg thuộc đại học của Thụy Điển, Uppsala nói.

Bằng chứng từ cá hóa thạch và cá nguyên thủy

Cá là tổ tiên của động vật có xương sống trên mặt đất bao gồm cả động vật lưỡng cư, bò sát, chim và động vật có vú, kể cả con người.

"Mặc dù lớp men trên răng của chúng ta được dùng để cắn hoặc cắt, ban đầu nó được sử dụng như một công cụ bảo vệ của cá nguyên thủy bao gồm cá nhái và các loài cá nhiều vây", tiến sĩ cổ sinh vật học Qingming Qu của Đại học Uppsala và Đại học Ottawa nói thêm.

cá cổ đại
Cá nhái đốm là loài cá nguyên thủy có men trong vảy. Ảnh: Brian Gratwicke/Wikimedia Commons

Các nhà nghiên cứu cho biết, qua nghiên cứu các hóa thạch cho thấy, một loài cá có tên Andreolepis sống vào khoảng 425 triệu năm trước đây ở Thụy Điển đã có một lớp men mỏng trên vảy. Một loài cá khác ở khu vực Trung Quốc là Psarolepis romeri có niên đại khoảng 418 triệu năm đã có một lớp men ở trên vảy và xương mặt. Tuy nhiên, cả hai loại này đều không có men trên… răng của chúng.

Bộ gen của cá nhái đốm (tên khoa học là Lepisosteus oculatus - một loài cá nước ngọt từ miền Trung và miền Nam Hoa Kỳ) phần lớn là không thay đổi từ thời đại khủng long đã cung cấp cho các nhà khoa học nhiều manh mối.

Vảy của cá nhái (Gars), cá vây thùy (Psarolepis) và một loài cá có xương sống khác – Andreolepis, được bao phủ một lớp sáng bóng giống như men răng.

Các nhà nghiên cứu đã xác định được các gen liên quan đến sự hình thành men răng góp phần hình thành lên lớp vảy của cá nhái. Lớp sáng bóng ở trên chính là một loại men.

"Các bằng chứng di truyền củng cố giả thuyết rằng ganoine là chất tương đồng với men răng", các nhà nghiên cứu tuyên bố. Dù vậy, họ cho biết sẽ tiếp tục phân tích thêm về các loài cá nguyên thủy để xác định chính xác thời gian và cơ chế hình thành men răng.

Khám Phá/Infonet, 28/09/2015
Đăng ngày 29/09/2015
Nguyệt Phong
Khoa học

Top các phần mềm quản lý trang trại NTTS (Phần 1)

Mới đây, trang web NeuroSYS đã xếp hạng các công ty hàng đầu cung cấp phần mềm quản lý trang trại dựa trên công nghệ cho ngành NTTS, xem xét tính hiệu quả, sự đổi mới và tác động của sản phẩm đối với ngành.

Công nghệ nuôi trồng thủy sản
• 17:24 04/09/2023

Sông Mê Kông xuất hiện loài cá quý hiếm sau 40 năm biến mất

Một loài cá quý hiếm đặc hữu ở cao nguyên Tây Tạng (Trung Quốc) đã được phát hiện sau hơn 40 năm biến mất trong lưu vực sông Mê Kông.

Loài cá Pareuchiloglanis gracilicaudata
• 11:27 11/08/2023

Loài cá xém tuyệt chủng- Nay đã được nhân giống thành công!

Nuôi cá hiếm trên sông không chỉ vì lợi ích kinh tế, một người đàn ông ở miền Tây có mong muốn bảo tồn và nhân giống những loài cá có nguy cơ tuyệt chủng.

Cá chốt chuột và cá trạch lửa
• 09:50 09/02/2023

Lưu giữ con cua lớn nhất tại hội Cua Cà Mau

Phân viện Nghiên cứu nuôi trồng thuỷ sản Nam Sông Hậu lưu giữ chú cua khủng đạt giải nhất trong cuộc thi “Cua Cà Mau lớn nhất - Cua Sumo”.

cua sumo
• 11:03 01/01/2023

Liệu công nghệ có thật sự cần thiết trong thủy sản

Công nghệ đóng vai trò rất quan trọng trong nuôi tôm hiện nay, đặc biệt là đối với các mô hình nuôi thâm canh và siêu thâm canh. Nếu áp dụng công nghệ tiên tiến mang lại nhiều lợi ích thiết thực, giúp tăng năng suất, mang lại hiệu quả kinh tế cho người nuôi tôm.

Ao nuôi công nghê
• 10:05 22/04/2024

Các công nghệ đếm con giống hiệu quả bạn nên biết

Trong ngành nuôi tôm, việc đếm số lượng tôm giống có vai trò vô cùng quan trọng, bởi sự thiếu sót hoặc dư thừa đều có thể gây tổn thất kinh tế đối với cả người bán và người mua. Cũng như điều này gây ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu suất sản xuất trong tương lai.

Đếm con giống
• 08:00 15/04/2024

Mô hình nuôi tôm càng xanh toàn cái

Trong ngành nuôi tôm hiện đại, việc tối ưu hóa quy trình nuôi trồng không chỉ là một mục tiêu mà còn là một thách thức. Trong số các mô hình nuôi phổ biến, mô hình nuôi tôm toàn cái đang thu hút sự chú ý đặc biệt của các nhà nghiên cứu và nhà nuôi.

Tôm càng xanh
• 09:55 11/04/2024

Môi trường dinh dưỡng và chu kỳ chiếu sáng đến sự phát triển của tảo

Tảo là nguồn thức ăn tự nhiên không thể thiếu trong tất cả các giai đoạn sinh trưởng của động vật thân mềm hai mảnh vỏ, giai đoạn ấu trùng của một số loài giáp xác và cá. Đồng thời chúng còn là nguồn thức ăn của động vật phù du, những đối tượng này lại được sử dụng làm thức ăn cho giai đoạn ấu trùng của giáp xác và cá.

Nuôi tảo
• 10:43 05/04/2024

Cẩn thận với mùa sứa biển Vũng Tàu 

Mùa hè là thời điểm lý tưởng để du lịch biển, nhưng cũng là lúc bạn cần cẩn thận với sự xuất hiện của sứa biển, đặc biệt là tại Vũng Tàu. Sứa biển có thể gây ra những vết ngứa rát khó chịu, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe nếu bị đốt nghiêm trọng.

Sứa biển
• 14:26 25/04/2024

Công cụ săn mồi độc đáo của cá nheo châu Âu

Cá nheo châu Âu là loài cá sở hữu kích thước “khủng” có nguồn gốc từ Đông Âu, nhưng nay đã có mặt ở nhiều nơi trên thế giới. Không chỉ gây chú ý về kích thước, loài cá này còn được biết đến nhờ tuyệt chiêu săn mồi có một không hai của mình.

Cá nheo
• 14:26 25/04/2024

Nói không với kháng sinh trong nuôi tôm?

Khi tiếp cận với việc sử dụng kháng sinh trong nuôi tôm, việc áp dụng chúng một cách chính xác và hiệu quả là vô cùng quan trọng để đảm bảo sức khỏe của tôm và người tiêu dùng, cũng như duy trì sự bền vững của ngành nuôi tôm.

Tôm sú
• 14:26 25/04/2024

Thực phẩm chỉnh sửa gen của nhật bản đến tay người tiêu dùng

Nhật Bản là một trong những nước tiêu thụ thực phẩm thủy sản lớn nhất thế giới. Người Nhật thích ăn cá và một nghiên cứu do Trường Cao đẳng Tim mạch Hoa Kỳ thực hiện cho thấy trung bình người Nhật ăn khoảng 3 ounce cá mỗi ngày. Ẩm thực địa phương của Nhật Bản rất giàu cá và hải sản, nguồn protein chính trong chế độ ăn ít chất béo và giàu dinh dưỡng của người dân Nhật Bản.

Hải sản
• 14:26 25/04/2024

Nhiệt độ ao nuôi tăng cao do thời tiết nắng nóng

Hiện nay, thời tiết nắng nóng kéo dài gây nhiều ảnh hưởng đến các khu vực nuôi trồng thủy sản. Đặc biệt với thời tiết ngày và đêm chênh nhiệt độ rõ rệt, việc nhiệt độ của nước ao nuôi liên tục tăng là điều đáng chú ý cho các hộ nuôi.

Nắng nóng
• 14:26 25/04/2024