Một kilôgram muối khử trùng cả trăm mét khối nước

Sau mỗi đợt mưa lũ, vấn đề bảo đảm nước sạch cho người dân, vệ sinh môi trường, phòng ngừa dịch bệnh trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.

Một kilôgram muối khử trùng cả trăm mét khối nước
TS Nguyễn Thị Thanh Hải - đồng tác giả Giải pháp hữu ích - bên một thiết bị sản xuất anolit thường dùng trong bệnh viện, trạm y tế, trường học. Ảnh: Phạm Phượng

Việc trang bị hệ thống sản xuất anolit đơn giản, gọn nhẹ, cơ động và có thể chủ động về công nghệ trong nước tại các địa phương thường xảy ra mưa lũ có thể giúp giải quyết mối lo này.

Chiều 13/10, sau khi những đợt mưa lớn vào kéo dài tạm dứt, Công ty TNHH trung tâm nghiên cứu và phát triển nông nghiệp công nghệ cao Lam Sơn (Thanh Hóa) đã tức tốc cử người đến Viện Công nghệ môi trường, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam để xin hỗ trợ dung dịch anolit khử trùng, làm vệ sinh một số nhà lưới bị ngập trong mấy ngày đầu tuần.

Vì sao công ty này không dùng các hợp chất của clo như Cloramin B (dưới dạng bột hoặc viên) hay viên Aquatab67 để khử trùng theo gợi ý trong “Sổ tay hướng dẫn xử lý nước và vệ sinh môi trường trong mùa bão lụt” và “Sổ tay hướng dẫn xử lý ổ dịch tả” do Bộ Y tế ban hành?

Ông Lê Huy Khiêm - Phó Giám đốc công ty - cho biết, “các chất nêu trên đều là sản phẩm nhập khẩu, giá đắt, khi cần không thể có ngay, còn nếu tích trữ thì khả năng hết hạn sử dụng, phải bỏ đi là rất cao. Đó là chưa kể khử trùng bằng Cloramin B sẽ để tại tồn dư hóa chất không có lợi cho sức khỏe con người, trong khi công ty của chúng tôi định hướng sản xuất nông nghiệp hữu cơ.”

Ông Khiêm cho biết thêm, thực ra công ty đã mua một thiết bị sản xuất anolit của Viện Công nghệ môi trường từ năm 2014, tuy nhiên công suất nhỏ không đủ đáp ứng nhu cầu hiện tại. “Sau trận lụt này, công ty đã có kế hoạch mua tiếp một máy tạo anolit với công suất lớn hơn.”

Nhiều ưu điểm, chỉ một nhược điểm

Dung dịch khử trùng anolit được tạo ra bằng phương pháp điện phân nước muối ăn NaCl trong buồng phản ứng điện hóa có màng ngăn lần đầu tiên cách đây 45 năm. Những ưu điểm lớn của nó đã được thời gian khẳng định: Diệt được rất nhiều loài vi khuẩn, nấm, virus và bào tử gây bệnh cho người, kể cả những loài có sức đề kháng cao như vi trùng bệnh lao, vi khuẩn bệnh than, virus viêm gan B… mà không bị vi sinh vật kháng lại; khử trùng nhanh và có hoạt tính khử trùng mạnh; ít tác động đến sức khỏe của người và động vật vì có lượng clo hoạt động thấp và nhờ khả năng chống các chất ôxy hóa của tế bào động vật cấp cao; được tạo ra từ nước muối và dần trở về dưới dạng muối ăn (vô cơ) thông thường có trong thiên nhiên nên không tạo chất tồn lưu làm ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, anolit có giá rẻ do được sản xuất chỉ từ điện và nước muối.

Tuy nhiên, anolit có một nhược điểm là không bảo quản được lâu (càng để lâu thì hàm lượng clo hoạt động càng suy giảm) do đó không thuận tiện cho sản xuất lớn rồi để đấy mà phải dùng ngay thì mới tốt. Nói cách khác, anolit chỉ có thể phát huy vai trò là chất khử trùng nếu được sản xuất tại chỗ.

Liên tục được cải tiến

Từ năm 1998, Viện Khoa học Vật liệu và sau đó là Viện Công nghệ môi trường đã nghiên cứu chế tạo thiết bị sản xuất anolit trên cơ sở các công nghệ được chuyển giao từ Liên bang Nga và các quy trình sử dụng anolit trong các bệnh viện, trại chăn nuôi, xí nghiệp giết mổ chăn nuôi, cơ sở nuôi tôm giống, nhà máy chế biến xuất khẩu thủy sản, trồng và bảo quản các loại trái cây có giá trị và khả năng xuất khẩu cao…

Chỉ tính riêng trong 15 năm trở lại đây, đã có hơn năm đề tài, dự án, nhiệm vụ cấp quốc gia và hàng chục đề tài, dự án cấp bộ, cấp tỉnh... với hàng chục đơn vị nghiên cứu thực hiện và đã được nghiệm thu. Hiện nay đã có hơn 600 thiết bị sản xuất anolit - phần lớn do Viện Công nghệ môi trường chế tạo hoặc do các doanh nghiệp được viện chuyển giao công nghệ chế tạo - đi vào hoạt động ở trong các bệnh viện và các cơ sở sản xuất trong các ngành chăn nuôi, thủy sản, chế biến thực phẩm, trồng trọt… Một số công ty nước ngoài cũng đã đưa thiết bị sản xuất anolit vào tiêu thụ ở nước ta. Một công ty của Nhật còn xây dựng nhà máy sản xuất anolit tại tỉnh Nghệ An.

Gần đây, nhóm nghiên cứu thuộc Viện Công nghệ môi trường do PGS-TS Nguyễn Hoài Châu làm trưởng nhóm đã có bước tiến mới trong nghiên cứu chế tạo thiết bị sản xuất anolit, với số muối đầu vào ít hơn nhưng cung cấp sản phẩm đầu ra có lượng clo hoạt hóa cao hơn, được cấp bằng độc quyền giải pháp hữu ích năm 2015. Theo đó, chỉ cần chưa đến 3kg muối có thể sản xuất được 2.000 lít anolit, khử trùng được cho 300-500m3 nước đạt yêu cầu nước sạch về vi sinh theo quy định của Tổ chức Y tế thế giới và của Bộ Y tế, hoặc khử trùng được cho diện tích 1.000-2.000m2 bề mặt sàn các phòng trong bệnh viện, trường học, nhà ở, trại chăn nuôi…

Tùy theo nhu cầu của đối tác, thiết bị sẽ có các kiểu dáng/công suất/chức năng khác nhau. Chẳng hạn, máy nằm ngang được thiết kế dùng trong bệnh viện, trạm y tế, trường học; còn máy đứng được thiết kế dùng trong các nhà máy, phân xưởng.

Khoa Học & Phát Triển
Đăng ngày 19/11/2017
Phạm Phượng
Khoa học

Vaccine cho tôm: Tảo lục Chlorella vulgaris

Bệnh đốm trắng (white spot disease - WSD) là một trong những loại bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất trên tôm nuôi và đồng thời cũng là nguyên nhân chính gây thiệt hại kinh tế cho nghề nuôi tôm toàn cầu.

Tảo lục
• 09:00 14/03/2024

Các yếu tố virus nội sinh gây hội chứng đốm trắng (EVE)

Nơi khu trú của virus đề cập đến các phản ứng miễn dịch cụ thể, thích nghi của tôm đối với nhiễm virus xảy ra trong từng tế bào và có thể dẫn đến nhiễm vô hại kéo dài đến suốt đời của vật chủ.

Virus
• 14:33 07/03/2024

Sinh sản nhân tạo một số loài cá hiếm gặp

Đề tài do Trường Thủy sản làm Chủ nhiệm với sự hỗ trợ kinh phí từ Sở Khoa học Công nghệ TP. Cần Thơ. Kết quả nghiên cứu cho thấy cá chạch lửa thành thục tốt trong điều kiện nuôi vỗ trong vòng 4-6 tháng.

Cá chạch lửa
• 10:01 07/03/2024

Phát hiện nhanh và chính xác Tilv trên mẫu cá rô phi

Năm 2009, sản lượng cá rô phi đánh bắt tự nhiên tại hồ Kinneret giảm mạnh, có mức độ trung bình giảm từ 257 tấn mỗi năm đến 8 tấn mỗi năm và không rõ nguyên nhân.

Cá rô phi
• 10:10 06/03/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 20:30 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 20:30 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 20:30 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 20:30 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 20:30 29/03/2024