Cá cảnh túm vây, túm đuôi, lắc đuôi và … chết

Bơi giật giật, lắc đuôi là một hành vi mà cá sử dụng để gãi ngứa, thường liên quan đến nhiễm ký sinh trùng. Vì không có tay chân hoặc móng tay, cá phải sử dụng môi trường để tự gãi ngứa khi bị ký sinh trùng. Đó là khi cá đột ngột lao sang một bên hoặc đáy bể và dẹt ra như một cái bánh để cơ thể cọ xát vào thành hay nền đáy bể.

cá cảnh túm đuôi
Túm đuôi, túm vây, bơi lắc là bệnh thường thấy ở cá cảnh nước ngọt.

Dấu hiệu tương tự là cá bị túm đuôi, túm vây, có biểu hiện bơi lắc hoặc bơi bật lên đột ngột. Một số loài cá sẽ nhảy lên khỏi mặt nước và sử dụng sức căng bề mặt của mặt nước để tự gãi ngứa. Điều này rõ ràng là rất nguy hiểm nếu chúng không quay trở lại bể của mình.

Khi bị bệnh do ký sinh trùng sẽ gây ngứa, khó chịu, cá thường giật giật các vây hay cọ sát vào các vật cứng trong bể như thành hồ những nơi có thể bề mặt nhám và nguy hiểm hơn dể dẫn đến loét, trầy thân cá. Dấu hiệu cá bị ngứa bao gồm mất vảy, bầm hoặc chấn thương ở đầu và vây. Nếu chấn thương nghiêm trọng, cá nuôi có thể dễ bị nhiễm trùng thứ cấp và tổn thương não. Nếu không được điều trị cá có khả năng bị nặng hơn và có thể chết.

Nguyên nhân gây ra hiện tượng bơi lắc đuôi ở cá nước ngọt

Nguyên nhân phổ biến nhất của hiện tượng này là do ký sinh trùng xâm nhập. Các loại ký sinh trùng phổ biến nhất trong bể nước ngọt gây ra hiện tượng bơi bất thường này là sán lá đơn chủ Monogenea, ký sinh trùng đơn bào Ichthyophthirius multifiliis, Trichodinia sp (trùng bánh xe), Ichthyobodo sp hoặc Costia sp và Chilodonella sp... Tất cả đều là ký sinh trùng cực nhỏ và cần bác sĩ thú y để chẩn đoán chính xác loại ký sinh trùng.

Nhiễm ký sinh trùng ngay từ giai đoạn đầu thường gặp trong các bể cá khi có thêm cá mới hoặc thực vật sống mà không được khử trùng thích hợp. Bệnh phổ biến nhất trong bể cá gia đình. Cá miễn dịch tự nhiên với Ich và chỉ bị bệnh khi hệ thống miễn dịch hoặc lớp chất nhờn bảo vệ của cá bị tổn hại. Bùng phát bệnh có thể xảy ra ở cá trong tình trạng căng thẳng mãn tính, chẳng hạn như chất lượng nước kém hoặc quá đông. Trong tình trạng căng thẳng mãn tính, hệ thống miễn dịch bị suy yếu, tạo điều kiện cho các ký sinh trùng và vi khuẩn thứ cấp xâm nhập gây bệnh.

cá cảnh lắc đuôi
Ký sinh trùng gây ngứa, khó chịu, cá thường giật giật các vây hay cọ sát vào các vật cứng.

Một số loài cá nhạy cảm với ký sinh trùng hơn những loài khác. Thỉnh thoảng có thể thấy một con cá có hành vi bơi giật giật, bơi lắc. Nhưng khi nhiều cá hoặc một cá bơi lội bất thường nhiều lần liên tiếp là điều đáng quan tâm.

Nhiệt độ rất quan trọng đối với sự tiến triển của một đợt bùng phát ký sinh trùng gây bệnh trên cá. Nước càng ấm, vòng đời của ký sinh trùng càng nhanh và cá dễ bị đảo càng nhanh. Nếu bạn nghi ngờ bùng phát ký sinh trùng, đừng điều chỉnh nhiệt độ, tham khảo kỹ thuật người có kinh nghiệm cũng như chuyên môn.

Quy trình chẩn đoán

Để chẩn đoán chính xác nguyên nhân khiến cá nước ngọt có hành vi bơi lắc, cần thực hiện phân tích chất lượng nước và kiểm tra sức khỏe của cá. Có thể cần giảm số lượng cá nuôi trong bể của bạn hay quy trình bảo trì hoặc xử lý nước trong bể trước khi bắt cá.

Trong quá trình chuẩn đoán phải lấy các mẫu chất nhầy nhỏ trên da và mang. Những mẫu này sẽ được đánh giá dưới kính hiển vi để xác định xem có sự bùng phát ký sinh trùng hay không.

Điều trị bệnh cho cá bị ký sinh trùng

Điều trị cá bị ký sinh trùng phụ thuộc vào tác nhân gây bệnh cho cá. Có nhiều lựa chọn điều trị để xem xét tùy thuộc vào loài cá trong bể của bạn, các chất phụ gia đã được thêm vào bể, mức độ nghiêm trọng của đợt bùng phát và tình trạng của cá bị bệnh. Không có phương pháp điều trị "một cho tất cả" đảm bảo rằng tất cả cá trong bể sẽ được chữa khỏi một cách kỳ diệu.

Một số phương pháp điều trị có thể tập trung vào việc khắc phục tác nhân gây căng thẳng chính, chẳng hạn như chất lượng nước kém hoặc quá đông hơn là trị ký sinh trùng gây bệnh cho cá. Trong các đợt bùng phát nhẹ, một khi tác nhân chính gây căng thẳng cho cá được khắc phục, cá sẽ có thể tự xử lý sự lây nhiễm.

cá cảnh túm đuôi
Cá túm đuôi, túm vậy là do giai đoạn bọc trong nang của Ich (Ichthyophthirius multifiliis) có thể bị nhầm lẫn với gãy tia vây. Ảnh minh họa: C. DANI / Getty Images.

Làm thế nào để ngăn ngừa ký sinh trùng trên cá nước ngọt

Phương pháp tốt nhất để ngăn chặn sự bùng phát ký sinh trùng trong bể nước ngọt là cách ly tất cả cá mới và thực vật thủy sinh trong 4-6 tuần trước khi cho vào bể nuôi chính. Điều này sẽ cách ly bất kỳ cá tiềm ẩn nào bị bệnh và ngăn ngừa nhiều bệnh, bao gồm ký sinh trùng vi khuẩn và vi rút, xâm nhập vào hệ thống nuôi cá cảnh của bạn. Nếu cá mới bị bệnh, chúng có thể được điều trị nhanh chóng và hiệu quả. Cách ly thực vật thủy sinh không có cá sống để phá vỡ vòng đời ký sinh trùng.

Nếu bạn chỉ thỉnh thoảng thấy cá bơi lắc, mà trong 3 tháng qua bạn không bổ sung thêm cá mới hoặc cây sống nào, chất lượng nước trong phạm vi cho phép và cá ăn một chế độ dinh dưỡng tốt thì đừng quá lo lắng. Đôi khi, một con cá có thể bơi lắc hoặc có một lượng ký sinh trùng rất thấp mà chúng có thể tự loại bỏ. Quan sát con cá nào bạn nhìn thấy cá bơi lắc, hãy theo dõi sự gia tăng hành vi bất thường và kiểm soát những thương tích trên cá để có hướng xử lý kịp thời.

Theo Thesprucepets.com

Đăng ngày 23/02/2021
Lệ Thủy @le-thuy
Dịch bệnh

6 loại cá cảnh dễ nuôi- Mang tài lộc vào nhà!

Các loài cá cảnh đẹp dễ nuôi đang được rất nhiều người tìm kiếm. Ngoài lợi ích mang lại tính thẩm mỹ cho không gian, đặt bể cá hợp phong thủy cũng sẽ giúp gia chủ rước tài lộc vào nhà.

Cá cảnh
• 10:55 06/01/2023

Nâng tầm "cá đại gia" - Cá chép Koi Việt Nam

Nghề nuôi cá chép Koi đang giúp hàng trăm hộ dân ở Hải Phòng "hái ra tiền". Họ đang ấp ủ chiến lược xuất khẩu, xây dựng thương hiệu cho cá chép Koi Việt Nam.

Cá chép Koi Việt Nam. Ảnh: rare-gallery.com
• 13:43 01/11/2022

Các loại bệnh nấm thường gặp trên cá cảnh

Cá cảnh được xem là một thú vui tao nhã được nhiều người ưa chuộng bởi người ta yêu thích hình dáng và màu sắc bắt mắt, đẹp mắt trong bể nuôi. Nếu nuôi cá cảnh, bạn cũng phải chuẩn bị tâm lý và cần biết những loại bệnh có thể và thường tấn công cá cảnh mà bạn nuôi.

Bệnh nấm trên cá
• 09:37 07/10/2022

Ngành cá cảnh cần sự tham gia của các nhà khoa học

Cá cảnh Việt Nam đã xuất khẩu sang hơn 60 thị trường và đã hình thành nghề nuôi cá cảnh ở TP.HCM. Nhưng khoa học công nghệ vẫn còn thiếu trong ngành này.

Cá vàng
• 10:46 28/09/2022

Nấm đồng tiền: Mối đe dọa đến sức khỏe tôm nuôi

Nấm đồng tiền hay còn gọi là nấm chân chó luôn là vấn đề thách thức đối với người nuôi tôm bởi loại này gây tổn thất không hề nhỏ cho ao tôm, khiến tôm dễ mắc phải nhiều bệnh và làm ảnh hưởng đến năng suất vụ nuôi.

Nấm đồng tiền
• 10:18 26/02/2024

Một số loài ký sinh trùng phổ biến ở tôm

Trong quá trình nuôi tôm luôn gặp phải các trường hợp tôm nhiễm bệnh mà chết dần. Trong đó, ký sinh trùng là một trong những nguyên nhân gây ra, đặc biệt là các loài nội ký sinh trùng. Cùng tìm hiểu qua đặc điểm của những loài ký sinh trùng dưới đây nhé!

Tôm
• 09:56 22/02/2024

Không nên chủ quan với các bệnh đường ruột trên tôm

Với sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là về tôm, việc thấu hiểu về đường ruột tôm mở ra cánh cửa cho những tiến bộ trong y học thủy sản và ứng dụng những công nghệ, kỹ thuật hiện đại trong việc cải thiện sản xuất và chất lượng tôm nuôi.

Tôm thẻ
• 09:43 19/02/2024

Phòng bệnh trắng đuôi trên tôm càng xanh

Tôm càng xanh (Macrobrachium rosenbergii) là loài tôm nước ngọt được nuôi ở nhiều nước trên thế giới nhờ tốc độ tăng trưởng nhanh và có giá trị kinh tế cao.

Tôm càng xanh
• 10:42 21/01/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 18:36 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 18:36 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 18:36 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 18:36 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 18:36 29/03/2024