Ngành công nghiệp nuôi trồng thủy sản dễ bị tổn thương bởi dịch bệnh bộc phát

Sự gia tăng số lượng các trang trại nuôi cá tạo nên sản phẩm thủy sản có giá rẻ, và cung cấp nhiều hơn lượng protein đáp ứng nhu cầu tiêu thụ thực phẩm ngày tăng của con người.

thu hoạch tôm công nghiệp
Thu hoạch tôm nuôi thâm canh. Ảnh tepbac.com

Tuy nhiên, một nghiên cứu mới thấy rằng nghề nuôi trồng thủy sản ở các nước nằm ở vĩ độ thấp, nhiều quốc gia trong số đó có nền kinh tế chủ yếu phụ thuộc vào nuôi trồng thủy sản có nguy cơ phải đối mặt nhiều nhất với dịch bệnh. Lý do được nêu ra là môi trường nhiệt đới tại các nước gần xích đạo là điều kiện rất tốt cho mầm bệnh tồn tại và phát triển.

Nuôi trồng thủy sản, một thuật ngữ kỹ thuật cho nghề nuôi trồng động và thực vật thủy sinh, là một ngành công nghiệp phát triển nhanh nhất trên thế giới. Thuật ngữ này đề cập đến việc trồng trọt tất cả các loại thủy sinh trong các môi trường nước bao gồm ao, sông, hồ và khu vực được kiểm soát ở đại dương. Theo Tổ chức Nông lương thế giới (FAO), hơn 90% của những trang trại nuôi cá nằm ở các nước đang phát triển, nơi có điều kiện môi trường ấm, nhiệt đới, thích hợp để nuôi trồng thủy sản quanh năm. 

Tuy nhiên, một nghiên cứu được xuất bản đầu năm nay trên trang Journal of Applied Ecology chỉ ra rằng hoạt động nuôi trồng thủy sản gần khu vực xích đạo rất nguy hiểm, dễ có dịch bệnh bộc phát và khi xảy ra dịch bệnh có thể tiêu diệt toàn bộ đàn cá ương.

Tommy Leung, một giảng viên về sinh học ký sinh trùng và tiến hóa tại Đại học New England ở Armidale, Úc, và đồng nghiệp của anh - Amanda Bates tại Đại học Tasmania, đã xem xét 114 bài báo được công bố trước đây về bùng phát dịch bệnh tại các trang trại nuôi cá từ Na Uy đến Nam Phi.

Ý nghĩa của phát hiện này cho những nước phát triển, nhiều trong số đó nằm gần xích đạo, có thể là thảm họa. 

Leung nói: "Những quốc gia này chủ yếu phụ thuộc vào nuôi trồng thủy sản để cung cấp thực phẩm và đảm bảo an ninh lương thực, cũng như góp phần tăng trưởng kinh tế của đất nước".

Trong báo cáo đó, nhóm nghiên cứu của Leung xem xét vị trí địa lí của các trang trại nuôi cá có dịch bệnh bộc phát, mức độ nghiêm trong của dịch bệnh, loại cá hay động vật hai mảnh vỏ, ao nước ngọt hay nước mặn, và cách các trang trại tách biệt với các vùng nước xung quanh. Họ cũng xem xét loại mầm bệnh gây ra bệnh, chủ yếu là virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng. Có nhiều loại bệnh đã được phát hiện từ bệnh sán lá, làm biến đổi màu và bông trốc vảy cá đến bệnh xuất huyết ở cá hồi, một căn bệnh do virus lan truyền từ rận biển.

Những phát hiện cho thấy các trang trại nuôi cá nằm càng gần đường xích đạo thì nguy cơ dịch bệnh bộc phát càng cao. Cá con và động vật hai mảnh vỏ thường đặc biệt nhạy cảm với các dịch bệnh nguy hiểm hơn. Leung nói, trung bình dịch bệnh bộc phát ở các khu vực nhiệt đới gây nên thiệt hại đến 88% đàn cá ương. Lý do chính là mầm bệnh có khuynh hướng sinh sản và lây truyền nhanh hơn ở các thủy vực nước ấm của vùng nhiệt đới.

Bên cạnh đó, dịch bệnh khó nằm trong nước. Leung cho biết “Không giống như các trang trại bò sữa, nếu bạn có một con bê bị bệnh bạn có thể đặt chúng sang một bên để cách ly chúng, trong môi trường nước thì khó khăn hơn nhiều để kiểm dịch”.

Theo Jeffrey Lotz, một chuyên gia nuôi trồng thủy sản tại đại học Nam Mississippi ở Ocean Springs, Mỹ, thì dịch bệnh sẽ luôn đe dọa nghề nuôi trồng thủy sản. Ông giải thích thêm rằng “Chắc chắn khu vực nhiệt đới phải đối mặt nhiều rắc rối hơn về dịch bệnh nhưng nó cũng lan đến những khu vực ở vĩ độ cao hơn”.  

Lotz cho biết ông lo lắng về tác động đối với hàng nhập khẩu vào Mỹ. Theo Cục Quản lý Đại dương và Khí tượng quốc gia Mỹ (NOAA) thì 85% hải sản của Mỹ được nhập khẩu, hơn một nửa trong số đó là các sản phẩm từ hoạt động nuôi trồng thủy sản chứ không phải đánh bắt ngoài tự nhiên. Trong khi nhập khẩu thịt heo, thịt bò và thịt gà tại Mỹ được kiểm tra chặt chẽ bởi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược (FDA), nhập khẩu cá không phải đối mặt với sự giám sát tương tự. Theo Lotz, các quy định kiểm tra ít nghiêm ngặt cho phép cá bị bệnh từ các nước nhiệt đới được nhập khẩu và bày trên các kệ hàng tạp hóa ở Mỹ, có khả năng đặt ra một mối đe dọa cho sức khỏe cộng đồng.

Cả Leung và Lotz đều lo ngại về những tác động đối với tương lai, vì trong điều kiện khí hậu toàn cầu ấm, nền nhiệt đô cũng tăng và do đó gia tăng tỷ lệ mắc bệnh cá trên toàn cầu. Lotz nói “Vài loại bệnh nhiệt đới sẽ di chuyển xa hơn tính từ xích đạo và tỷ lệ nhiễm dịch bệnh thủy sản tăng lên, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả chất lượng và số lượng sản phẩm thủy sản”.

Theo Tegan Wendland
Đăng ngày 03/07/2013
L.M.Đ dịch
Dịch bệnh

TP.HCM tổ chức Hội thảo ứng dụng chuyển đổi số trong nuôi tôm

Ngày 11/11, Trung tâm khuyến nông TP.HCM phối hợp cùng công ty Tép Bạc tổ chức trực tuyến Hội thảo ứng dụng chuyển đổi số trong nuôi tôm trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh năm 2021.

Hội thảo nuôi tôm
• 08:00 17/11/2021

TTKN Vĩnh Phúc tiên phong chuyển đổi số vào nuôi cá nước ngọt thâm canh

Buổi hội thảo tập huấn với chủ đề “Ứng dụng hệ thống cảm biến kiểm soát các yếu tố môi trường nước trong nuôi cá” được Trung tâm Khuyến nông Vĩnh Phúc phối hợp cùng công ty Tép Bạc vào ngày 1/11 đã mở đầu cho hành trình chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản tại tỉnh Vĩnh Phúc.

lắp đặt tủ điện
• 10:21 15/11/2021

Tập huấn kỹ thuật nuôi cá nheo Mỹ

Lạng Sơn tổ chức tập huấn kỹ thuật nuôi cá nheo Mỹ trong lồng, bè trên sông và hồ chứa

khuyến nông
• 10:49 19/10/2021

Kể câu chuyện nghề: Tôi học để làm thầy nông dân

Khi có điều kiện gặp gỡ nông dân, tôi thường được giới thiệu là “thầy” và cũng được họ gọi là “thầy” do nghề nghiệp của bản thân. Nhưng tôi cũng đã từng làm “thầy” của nông dân với tư cách là người “dạy” cho họ về nuôi thủy sản. Phải nói rằng làm “thầy” của nông dân không dễ và vì thế tôi đã đi “học” người nông dân để có thể làm “thầy” của họ.

kể câu chuyện nghề
• 15:19 18/10/2021

Xổ ký sinh trùng có ảnh hưởng đường ruột tôm?

Tôm bị ký sinh trùng đường ruột là một vấn đề thường xảy ra ở các ao nuôi tôm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe, trưởng thành và năng suất của vụ nuôi.

Đường ruột tôm
• 10:42 08/04/2024

Nấm đồng tiền: Mối đe dọa đến sức khỏe tôm nuôi

Nấm đồng tiền hay còn gọi là nấm chân chó luôn là vấn đề thách thức đối với người nuôi tôm bởi loại này gây tổn thất không hề nhỏ cho ao tôm, khiến tôm dễ mắc phải nhiều bệnh và làm ảnh hưởng đến năng suất vụ nuôi.

Nấm đồng tiền
• 10:18 26/02/2024

Một số loài ký sinh trùng phổ biến ở tôm

Trong quá trình nuôi tôm luôn gặp phải các trường hợp tôm nhiễm bệnh mà chết dần. Trong đó, ký sinh trùng là một trong những nguyên nhân gây ra, đặc biệt là các loài nội ký sinh trùng. Cùng tìm hiểu qua đặc điểm của những loài ký sinh trùng dưới đây nhé!

Tôm
• 09:56 22/02/2024

Không nên chủ quan với các bệnh đường ruột trên tôm

Với sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là về tôm, việc thấu hiểu về đường ruột tôm mở ra cánh cửa cho những tiến bộ trong y học thủy sản và ứng dụng những công nghệ, kỹ thuật hiện đại trong việc cải thiện sản xuất và chất lượng tôm nuôi.

Tôm thẻ
• 09:43 19/02/2024

“Tuổi thọ” ao ảnh hưởng như thế nào đến cá tra?

Cá tra là loài cá đang được nuôi phổ biến ở Việt Nam. Tuy nhiên, từ khoảng năm 2018, ngành công nghiệp cá tra Việt Nam đã gặp phải khó khăn do sự cạnh tranh gay gắt từ các nước sản xuất cá tra khác như Ấn Độ và Bangladesh, cùng với những rào cản thương mại ngày càng tăng từ các thị trường nhập khẩu chính như Hoa Kỳ và Châu Âu.

Cho cá ăn
• 20:12 20/04/2024

Tép Bạc và Thai Union ký hợp tác phân phối thức ăn tôm tại Việt Nam

Tép Bạc và Thai Union vừa ký thành công hợp tác phân phối thức ăn tôm. Theo đó, Tép Bạc trở thành nhà phân phối thức ăn Thai Union tại Việt Nam, sản phẩm thức ăn tôm Thái cao cấp được nhập khẩu trực tiếp từ nhà máy Mahachai của Thai Union.

7 dòng thức ăn của Thai Union
• 20:12 20/04/2024

“Khát” nước ở vùng sông nước

Miền Hạ. Cái tên đã nói lên tất cả, sở dĩ gọi miền hạ là do mảnh đất này ở “vùng thấp hơn” của huyện, có cao độ so với mặt nước biển chừng 0,5 – 0,8m, có mật độ sông rạch tự nhiên rất dày đặc.

Hạn hán
• 20:12 20/04/2024

Ép khuẩn và diệt khuẩn cho ao nuôi tôm

Trong môi trường ao nuôi, vi khuẩn luôn có khả năng xuất hiện mặc dù đã xử lý cẩn thận từ đầu vụ nuôi. Chúng xuất hiện và tấn công tôm gây nên một số bệnh khó điều trị, từ đó tôm mất sức đề kháng dẫn đến chết. Chính vì vậy vấn đề diệt khuẩn luôn được bà con quan tâm đến. Diệt khuẩn như thế nào là đúng cách để không ảnh hưởng đến tôm, mời bà con tham khảo bài viết dưới đây nhé!

Tôm thẻ
• 20:12 20/04/2024

Mắt cá ngừ đại dương có gì hấp dẫn?

Mắt cá ngừ đại dương với vẻ ngoài đặc biệt có thể khiến nhiều người cảm thấy e dè khi lần đầu nhìn thấy. Tuy nhiên, ẩn chứa bên trong "vẻ ngoài dị biệt" ấy là hương vị thơm ngon, béo ngậy cùng giá trị dinh dưỡng dồi dào, biến nó thành món ăn độc đáo, hấp dẫn thực khách và trở thành đặc sản trứ danh của Phú Yên.

Mắt cá ngừ
• 20:12 20/04/2024