Thái Nguyên: Phát triển thủy sản chất lượng

Mục tiêu lớn về thủy sản của Thái Nguyên trong thời gian tới là phát triển vùng sản xuất thủy sản hàng hóa tập trung, thâm canh chất lượng cao. Qua đó, tận dụng tối đa diện tích mặt nước, đặc biệt là các hồ chứa trước đây chưa được khai thác.

Tiềm năng

Thái Nguyên có tiềm năng phát triển nuôi trồng thủy sản. Tổng diện tích mặt nước nuôi trồng thủy sản toàn tỉnh là 6.925ha. Trong đó có 2.285ha ao trong gia đình; 1.140ha hồ chứa nước thuỷ lợi vừa và nhỏ có thể nuôi thủy sản theo hình thức thâm canh, bán thâm canh và quảng canh; 1.000ha ruộng cấy lúa có thể kết hợp nuôi thủy sản; 2.500ha hồ chứa Núi Cốc có thể nuôi thả, nuôi lồng và bảo tồn các giống loài thuỷ sản quý hiếm. Ngoài ra còn 12.000ha mặt nước các sông suối, có khả năng nuôi lồng, nuôi eo ngách, khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

Trong giai đoạn 2011-2014, nuôi trồng thủy sản tại Thái Nguyên đã có những bước phát triển đáng kể. Diện tích mặt nước được đưa vào nuôi thủy sản ngày càng tăng, sản lượng thủy sản tăng bình quân 8,7%/năm (năm 2011 là 6.171 tấn; năm 2014 đạt 7.778 tấn và năm 2015 đạt xấp xỉ 8.000 tấn).

Đối tượng nuôi chủ yếu là cá truyền thống, chiếm khoảng 70% diện tích và sản lượng, bao gồm: cá mè, trắm, chép, trôi...; các đối tượng nuôi có giá trị kinh tế cao như: rô phi đơn tính, chép lai, chim trắng, diêu hồng... và loài đặc sản ba ba, lươn, ếch, cá tầm… chiếm khoảng 30%.

Hình thức nuôi chủ yếu hiện nay là nuôi ghép chiếm khoảng 90%, nuôi đơn chiếm khoảng 10% diện tích. Đặc biệt, trên địa bàn tỉnh, có một số vùng có thể phát triển nuôi các đối tượng thủy sản nước lạnh. Hiện đã có 3 cơ sở đang đầu tư nuôi cá tầm tại 2 huyện Đại Từ và Võ Nhai với sản lượng đạt khoảng 28 tấn/năm.

Ông Lý Mạnh Dần, PGĐ Trung tâm Thủy sản tỉnh Thái Nguyên cho biết, nguồn lợi do nuôi trồng thủy sản đem lại khá cao, từ 300 - 350 triệu đồng/ha. Trong khi đó, sản lượng thủy sản của tỉnh mới chỉ đáp ứng được 1/3 nhu cầu của người dân trong tỉnh. Chính vì vậy, việc mở rộng diện tích mặt nước, phát triển nuôi trồng thủy sản hàng hóa tập trung, thâm canh chất lượng cao là giải pháp, mục tiêu của thủy sản Thái Nguyên trong những năm tới.

Phát huy lợi thế

Ông Vũ Đình Thịnh, GĐ Trung tâm Thủy sản Thái Nguyên cho biết, mục tiêu của thủy sản Thái Nguyên đến 2020 là chuyển đổi cơ cấu giống theo hướng tăng tỷ lệ giống có năng suất, chất lượng và giá trị kinh tế cao; nâng cao năng lực sản xuất cá giống của tỉnh, đáp ứng 90% nhu cầu giống. Thái Nguyên hiện có 6 trại sản xuất giống thủy sản và Xí nghiệp Thủy sản Núi Cốc.

Ngoài ra còn mạng lưới ương nuôi, dịch vụ giống thủy sản tại các huyện trong tỉnh. Các cơ sở sản xuất giống cung ứng trên 500 triệu cá bột và 50 triệu cá giống đáp ứng khoảng 85% nhu cầu nuôi của tỉnh.

Ông Dương Văn Thanh, Trại trưởng trại cá giống Cù Vân (Trung tâm Thủy sản Thái Nguyên) khẳng định, với cơ sở hạ tầng được đầu tư hoàn thiện, trại cá Cù Vân đã và sẽ đảm bảo đáp ứng những giống loài thủy sản tốt nhất theo yêu cầu thực tế cũng như mục tiêu của tái cơ cấu ngành.

Công tác nghiên cứu khoa học và khuyến ngư đã tạo ra những giống loài nuôi mới và kỹ thuật nuôi tiên tiến, áp dụng vào sản xuất đem lại hiệu quả. Trong 3 năm (2013-2015), từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước, Trung tâm Thủy sản Thái Nguyên đã triển khai hỗ trợ các mô hình phát triển thủy sản như mô hình nuôi cá tổng hợp trong ao theo hướng  GAP; mô hình nuôi cá ao thâm canh sử dụng chế phẩm sinh học; mô hình nuôi cá trong hồ chứa nhỏ; nuôi cá diêu hồng trong ao; nuôi thâm canh cá rô phi đơn tính đực… Đó chính là cơ sở để đẩy mạnh việc thực hiện chương trình phát triển, nuôi thủy sản hàng hóa đối với các hồ chứa thủy lợi.

Ông Nguyễn Văn Trung, GĐ Xí nghiệp Thủy sản Núi Cốc cho biết, trước đây việc khai thác diện tích mặt nước hồ Núi Cốc vào nuôi trồng thủy sản gần như bỏ ngỏ. Hai năm trở lại đây, mỗi năm, đơn vị đã thả xuống lòng hồ 10 tấn cá giống. Kết quả, mỗi năm, dù mới khai thác chọn lọc nhưng đã mang lại giá trị 400 - 500 triệu đồng.

Đặc biệt, xí nghiệp đã liên kết nuôi thả cá lồng trên lòng hồ. Hiện tại, mô hình liên kết đang chăn thả 70 lồng gồm các loài trắm, trôi, mè, chép, rô phi… Chính vì vậy, chương trình liên kết đang tiếp tục được mở rộng với quy mô hàng trăm lồng cá mới với các giống đa dạng hơn như cá chiên, cá lăng, cá nheo… Đương nhiên, việc phát triển sẽ tiếp tục được mở rộng thêm tại các hồ chứa lớn khác trên địa bàn.

Nhận định về tính khả thi khi thực hiện tái cơ cấu ngành thủy sản trên địa bàn, ông Vũ Đình Thịnh cho biết, lộ trình thực hiện được đưa ra trên cơ sở tiềm năng và gắn với thực tế những gì mà ngành thủy sản đã và đang triển khai. Nói là tái cơ cấu song đó chính là bước đi tất yếu mà thủy sản Thái Nguyên đã ấp ủ và quyết tâm thực hiện trong suốt thời gian qua.