Bài toán khi doanh nghiệp thủy sản “đứt” vốn

Cá tra đang giảm giá mạnh

Tuy nhiên, thực tế có phải xuất phát từ nguyên nhân này?

Nguyên liệu lao dốc mạnh

Ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep) cho biết: “Tính đến cuối tháng 2, tình hình xuất khẩu cá tra của Việt Nam vẫn tăng trưởng khá tốt, dự kiến tháng 3 vẫn tiếp tục tăng so với cùng kỳ năm ngoái”.

Theo ông Hòe, thị trường Hàn Quốc đang có nhu cầu và nhập khẩu cá tra philê tăng khá cao so với cùng kỳ năm ngoái. Riêng thị trường Châu Âu, xuất khẩu cá tra của Việt Nam vào đây có giảm nhưng sẽ mau chóng phục hồi, nhưng nhìn chung thì tình hình xuất khẩu cá tra trong quí I của Việt Nam vẫn sẽ có bước tăng trưởng khá cao.

Mặc dù tình hình xuất khẩu cá tra của Việt Nam trong những tháng đầu năm 2012 có mức tăng trưởng khá tốt so với cùng kỳ năm 2011, nhưng giá cá nguyên liệu vẫn liên tục giảm mạnh. Ông Nguyễn Hữu Nguyên, thành viên Hiệp hội nghề cá An Giang (AFA), cũng là một hộ nuôi cá tra ở huyện Châu Phú, An Giang cho biết, hơn một tuần nay, giá cá tra nguyên liệu liên tục sụt giảm từ mức giá tiệm cận 28.000 đồng/kg xuống mức giá 25.000 - 26.000 đồng/kg đối với cá tra đạt tiêu chuẩn xuất khẩu (thịt trắng, trọng lượng 0,8 - 0,9 kg/con - PV).

Hiện tại, cá tra nguyên liệu đạt tiêu chuẩn xuất khẩu tại thị trường An Giang tiếp tục giảm mạnh xuống mức giá chỉ còn 24.500 - 25.000 đồng/kg; 22.000 - 23.000 đồng/kg đối với cá tra có chất lượng thịt xấu hơn. Tại Cần Thơ, Đồng Tháp, Tiền Giang…, cá tra nguyên liệu cũng nhanh chóng giảm xuống mức giá 22.000 - 25.000 đồng/kg (tùy loại) sau khi tiến sát mức giá 28.000 đồng/kg cách đây gần nửa tháng.

Theo AFA, hiện cá tra nguyên liệu được các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu thủy sản tại An Giang thu mua cũng đồng loạt giảm giá, xuống mức rất thấp, chỉ còn dao động từ 24.000 - 25.500 đồng/kg (tùy loại và hình thức thanh toán).

Nông dân ồ ạt bán ra, cá tra giá giảm?

Lý giải nguyên nhân giá cá tra nguyên liệu giảm mạnh, một số tờ báo dẫn lời của lãnh đạo của Vasep cho rằng, nông dân ồ ạt bán cá tra nguyên liệu sau sự cố của Bianfishco nhưng theo tìm hiểu của người viết, đây là cái cớ để doanh nghiệp thủy sản ép giá, làm giá cá tra giảm mạnh.

Trao đổi với Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online về việc giá cá tra nguyên liệu giảm mạnh có phải do nồng dân ồ ạt bán ra hay không?. Ông Trương Đình Hòe cho rằng: “Các hộ nuôi cá tra hiện nay đang lo sợ về một số vấn đề liên quan đến tiền thanh toán, cho nên họ (nông dân - PV) vội vàng bán ra khiến giá sụt giảm, chứ thực tế sản lượng cá tra nguyên liệu của mình không phải quá dư thừa để mà dẫn đến giá giảm”.

Tuy nhiên, ông Lê Chí Bình, Phó chủ tịch AFA cho rằng: “Hoàn toàn không có chuyện nông dân ồ ạt bán cá nguyên liệu làm giá giảm mạnh. Giá giảm là do tác động của tình hình chung, từ chỗ Công ty cổ phần Thủy sản Bình An nợ nần nên các ngân hàng siết chặt tín dụng, không cho các doanh nghiệp thủy sản vay vốn, nên doanh nghiệp “đuối sức”, không có tiền mua cá nguyên liệu vào làm giá cá giảm”.

Theo ông Bình, một nguyên nhân khác cũng khiến giá cá giảm mạnh là, đối với các doanh nghiệp mạnh về vốn, có khả năng thu mua ở thời điểm này đã lợi dụng có ít người mua nên ép giá nông dân. Bên cạnh đó, do lo sợ doanh nghiệp “quỵt” nên nông dân đã chọn phương thức mua bán tiền mặt cũng là nguyên nhân làm giá cá nguyên liệu giảm mạnh.

Ông Nguyễn Hữu Nguyên thành viên AFA cũng khẳng định: “Sau vụ nợ nần tiền cá của Công ty Bình An đã làm các ngân hàng siết chặt tính dụng, không cho doanh nghiệp thủy sản vay vốn nên doanh nghiệp không có tiền mua cá làm giá nguyên liệu giảm mạnh. Làm gì có chuyện nông dân ồ ạt bán cá ra vì cá nguyên liệu đâu còn nhiều mà ồ ạt bán”.

Giá cá giống giảm mạnh

Ông Nguyễn Hữu Nguyên, Thành viên Hiệp hội Thủy sản An Giang cho biết, không chỉ cá nguyên liệu, hiện cá tra giống cũng liên tục sụt giảm mạnh. Đối với cá giống loại 1,7 - 1,8 phân/con trước đây có giá 47.000 - 48.000 đồng/kg, thì hiện giảm xuống còn 35.000 - 37.000 đồng/kg. Đối với cá giống loại 2 phân/con cũng giảm xuống mức giá 29.000 - 30.000 đồng/kg, từ mức giá 37.000 - 38.000 đồng/kg.