Cá hải long - Loài cá vừa là loại thuốc quý vừa có thể làm vật cảnh

Cá hải long (tên khoa học là Doryichthys boaja) hay còn được gọi với những tên gọi khác dựa trên đặc điểm về ngoại hình của chúng như cá ngựa xương, cá ngựa nước ngọt, cá chìa vôi và cả rồng biển.

Loài cá này phân bổ chủ yếu ở hạ lưu các con sông lớn của khu Đông Nam Á như Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Campuchia. Ở nước ta, cá hải long phân bổ tập trung ở hạ lưu sông Sài Gòn, Đồng Nai, đây cũng chính là hai nơi khai thác chính của loài cá này.

Về ngoại hình, cá hải long có màu trắng vàng hoặc màu nâu xám. Chúng sở hữu thân hình trải dài, phần giữa hơi to, phần đuôi nhỏ dần và uốn cong. Phần thân có một cái vảy lưng, chỗ cuối phần bụng có 1 lỗ nhỏ.

Ở phía trước đầu, cá hải long có một cái miệng dài như cái vòi, khoảng chừng 1-2cm. Một điều khá thú vị là chúng không có răng cùng với hai con mắt tròn và lõm sâu có khả năng phát quang khi di chuyển. 

Vị thuốc quý trong Đông y

Trong Đông y, cá hải long được coi là một vị thuốc quý bởi chúng chưa rất nhiều chất dinh dưỡng như chất đạm, canxi, magie, phốt pho,... 

Khi còn tươi, thịt cá hải long rất thơm ngon và dồi dào dinh dưỡng. Cụ thể, chúng có lượng đạm, vitamin (niacin, B6), omega-3 và chất khoáng giúp tái tạo hồng cầu và kích hoạt hệ miễn nhiễm. Vì vậy Hải Long cũng rất thích hợp cho người bị thiếu máu, suy nhược cơ thể, xương khớp thoái hóa.

Những vị thuốc từ cá hải long được chế biến bằng cách lấy toàn thân của chúng bỏ ruột rồi phơi khô.

 Cá Hải Long là một trong những dược liệu quan trọng trong bài thuốc 

Nhờ vào việc cá hải long vừa có vị mặn, ngọt; tính ấm nên chúng được sử dụng tương đối phổ biến trong trường hợp hỗ trợ tăng cường sức khỏe nam giới cũng như cải thiện tình trạng suy nhược, thiếu máu; giúp  xương cốt dẻo dai ở người bệnh.

Ngoài ra, cá hải long còn có tác dụng chữa trị một số bệnh ngoài da như mụn đinh râu, mụn nhọt bị sưng đau,...

Dù cá hải long có phần lành tính, nhưng nó không phải thực phẩm phù hợp với tất cả mọi người. Do đó, khi có nhu cầu sử dụng cá hải long như một vị thuốc bổ trợ trong việc tăng cường hay cải thiện sức khỏe, chúng ta cần cân nhắc sử dụng một cách hợp lý. 

Cũng theo như Đông y, phụ nữ mang thai là đối tượng tuyệt đối không nên sử dụng cá hải long như một vị thuốc.

Loài cá cảnh đến từ môi trường tự nhiên

Sở hữu ngoại hình độc đáo như thế nên chuyện cá hải long trở thành vật cảnh không có gì quá khó hiểu. Bởi không chỉ bắt mắt về mặt ngoài hình, chúng còn có kích thước rất phù hợp cho việc nuôi làm cảnh. Với bản tính hiền lành, cá hải long chỉ ăn những động vật nhỏ, điều này càng giúp chúng được lòng nhiều người sành chơi cá.

Song, loài cá này cũng không quá phổ biến trong giới nuôi cá cảnh. Nguyên do có thể là giá thành của chúng cũng tương đối cao (khoảng 100.000 đồng/con) và khâu chăm nom cá hải long không thực sự dễ dàng, nhất là đối với những người mới nuôi cá cảnh  bởi loài cá này đòi hỏi một môi trường sống khá khắt khe.

Cá Hải Long từng được nhiều người chơi cá ưa chuộng

Trước đây, cũng có không ít người săn lùng cá hải long để làm vật cảnh nhưng vì điều kiện sống của chúng khó được đảm bảo trong môi trường nuôi nhốt nên từ đó, dần “vắng bóng” người có thú chơi cá cảnh tìm mua cá hải long.

Từ thập niên 90, cá chỉ có thể khai thác ngoài môi trường tự nhiên để phục vụ trong nước và xuất khẩu. Đến năm 1997, loài cá này đã được nghiên cứu thành công quy trình sản xuất giống nhân tạo (Lê Thị Thanh Muốn và Nguyễn Khoa Diệu Thu, 1997), đây là tiền đề quan trọng giúp loài cá này tiếp cận với nhiều đối tượng hơn.

Có thể thấy, cá hải long không chỉ có ngoại hình cùng nhiều tên gọi đặc biệt mà đây còn là loài cá mang lại giá trị về dinh dưỡng và sức khỏe rất cao cho con người. Trong tương lai, nếu chúng ta cải thiện và đáp ứng được những tiêu chuẩn sống trong môi trường nhân tạo của cá hải long, chắc chắn chúng sẽ là một loài cá cảnh đặc biệt thú vị.