Cảng và dịch vụ hậu cần nghề cá Hải Phòng chưa đáp ứng nhu cầu
Những năm qua, hoạt động khai thác thủy sản trên địa bàn Hải Phòng không ngừng gia tăng, phát triển. Riêng năm 2014, sản lượng khai thác thủy sản đạt hơn 55.000 tấn (chiếm hơn 50% tổng sản lượng thủy sản của địa phương), lượng tàu công suất lớn được đóng mới nhiều ngày càng…
Tuy nhiên, hệ thống cảng và dịch vụ hậu cần hiện không đáp ứng kịp nhu cầu hoạt động khai thác thủy sản.
Theo quy hoạch hệ thống các cảng cá, bến cá và khu neo đậu tránh trú bão, bến cá Đông Xuân (xã Phả Lễ, huyện Thủy Nguyên) sẽ được đầu tư nâng cấp trở thành cảng cá loại 2 gắn với khu neo đậu cho tàu cá cấp tỉnh.
Cụ thể, trong quy hoạch giai đoạn 1, dự án được cải tạo nâng cấp trên diện tích 20ha, bảo đảm an toàn neo đậu cho tàu có công suất từ 45 đến 300 CV. Thế nhưng, trong khi giai đoạn 1 chưa xong, toàn xã đã có hơn 100 tàu có công suất từ 400CV đến 1000CV, không đáp ứng được nhu cầu phát triển của hoạt động khai thác thủy sản.
Đó là chưa kể tới hiện có nhiều ngư dân đang tiếp tục làm hồ sơ vay vốn đóng tàu công suất lớn đến 900CV theo Nghị định 67/CP.
Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Phả Lễ, Lê Khắc Dũng, cho biết trước thực trạng trên, ngư dân xã Phả Lễ rất băn khoăn về số tàu công suất lớn đang được vận hành. Bà con khi không ra khơi hay tranh bão rất khó khăn trong việc tìm kiếm nơi đỗ, neo tàu.
Cũng như bến cá Đông Xuân, hiện nhiều bến cá khác như Quán Chánh (xã Đại Hợp, huyện Kiến Thụy), bến cá Thủy Giang kết hợp tránh trú bão tại phường Hải Thành… hay ngay cả đến cảng cá trọng điểm huyện đảo Bạch Long Vỹ cũng đang tồn tại nhiều bất cập, không đáp ứng được nhu cầu neo đậu.
Hiện, Dự án đầu tư xây dựng cảng và khu neo đậu tàu phía tây bắc đảo Bạch Long Vỹ (giai đoạn 1) có tổng mức đầu tư hơn 650 tỷ đồng tiến độ đang rất chậm, ảnh hưởng đến Đề án xây dựng Bạch Long Vỹ trở thành trung tâm dịch vụ hậu cần nghề cá và hoạt động của tàu, thuyền trong khu vực.
Không chỉ kết cấu hạ tầng cảng yếu, dịch vụ hậu cần khai thác hải sản thiếu cũng đang gây khó khăn, kìm hãm hoạt động khai thác thủy sản ở Hải Phòng.
Theo đánh giá của ngành thủy sản Hải Phòng, dịch vụ hậu cần đang phát triển rất chậm; khâu bảo quản, thu mua sau đánh bắt gần như bị bỏ ngỏ.
Cũng vì vậy, ngư dân không đưa sản phẩm về bờ mà bán ngay ngoài ngư trường. Nhiều cơ sở chế biến rơi vào tình cảnh thiếu nguyên liệu, dẫn đến sản lượng thủy sản chế biến xuất khẩu và tiêu thụ nội địa hầu như không tăng trưởng.
Công suất sử dụng của các cơ sở chế biến thủy sản năm 2005 là 39,16%; năm 2014 giảm xuống là 29,76%. Sản lượng và chủng loại các sản phẩm thủy sản đều giảm, trung bình khoảng 2,06%/năm. Nguyên nhân chủ yếu là do các doanh nghiệp không có đủ nguyên liệu để sản xuất.
Theo bà Nguyễn Thị Thanh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Trách nhiệm hữu hạn chế biến-xuất nhập khẩu Việt Trường (trụ sở tại quận Lê Chân, Hải Phòng), hiện nay, các tàu thuyền rất hạn chế cập bến để bán thủy sản đánh bắt được.
Để bảo đảm nguyên liệu phục vụ sản xuất, từ năm 2007 đến nay, công ty đã đóng 6 tàu công suất lớn để ra tận ngư trường mua sản phẩm đánh bắt của ngư dân. Hiện doanh nghiệp đang thu mua tới 80% số thủy sản của đội tàu cá tỉnh Quảng Nam đánh bắt được trên vùng biển phía Bắc khi vào vụ cá.
Tại huyện đảo Bạch Long Vỹ, năm 2006, có hơn 22.000 lượt tàu đánh cá vào neo đậu nhưng đến năm 2014 chỉ còn khoảng 8.000 tàu trong tổng số khoảng hơn 40.000 tàu thường xuyên đánh bắt cá trong vịnh Bắc Bộ.
Tàu vào âu cảng ít đi nên các khâu dịch vụ hậu cần nghề cá cũng giảm mạnh. Từ chỗ có 7 cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ thủy sản, hệ thống cung ứng nước ngọt, nhiên liệu, cơ sở sản xuất bột cá, sửa chữa tàu, cung ứng vật tư ngư lưới cụ, lương thực, thực phẩm và Công ty thương mại xuất khẩu Hải Phòng (đầu tư hơn 50 tỷ đồng), đến nay chỉ còn một số tư nhân làm dịch vụ dầu, nước ngọt và nước đá.
Cơ sở hạ tầng khu dịch vụ hậu cần nghề cá tại Bạch Long Vỹ xuống cấp, thiếu điện, nước, thông tin liên lạc kém, không có dịch vụ ngân hàng... Nhiều bến cá nhỏ quy mô địa phương hiện sa bồi, cơ sở hạ tầng xuống cấp không thể sử dụng được./.