Con tôm đang dần hồi phục
Sau nhiều năm đối mặt với dịch bệnh tại vùng nuôi; áp thuế chống phá giá tại nơi tiêu thụ, lần đầu tiên sau 3 năm con tôm nước lợ tại vùng ĐBSCL đang dần hồi phục. Điều đáng nói là, lần đầu tiên giá trị kim ngạch xuất khẩu tôm thẻ chân trắng đã vượt qua tôm sú.
Thuận lợi hơn vụ nuôi 2012
Tại hội nghị tổng kết nuôi tôm các tỉnh phía năm 2013 do Bộ NNPTNT tổ chức ngày 25.11 tại Cà Mau, Tổng cục Thủy sản đánh giá đây là một năm thuận lợi đối với con tôm nước lợ. Cả nước hiện có 30 tỉnh, thành nuôi tôm nước lợ, diện tích thả nuôi đến thời điểm hiện nay đạt 652.612ha (bằng 99,2% so với cùng kỳ năm 2012); trong đó diện tích nuôi tôm sú 588.894ha, tôm thẻ chân trắng 63.719ha. Sản lượng thu hoạch 475.854 tấn, trong đó tôm sú 232.853 tấn, tôm thẻ chân trắng 243.001 tấn. Giá trị xuất khẩu tôm đạt 2,5 tỉ USD (tăng gần 33% so với cùng kỳ 2012, chiếm 44% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản cả nước).
Hiện có 12/30 tỉnh nuôi tôm trái vụ (diện tích 11.959ha, sản lượng ước đạt 45.700 tấn) với nhiều hình thức nuôi và chủ yếu là tôm thẻ chân trắng. Nuôi trái vụ rủi ro cao, sản lượng lại không cao, tuy nhiên giá bán cao hơn nuôi chính vụ và người nuôi vẫn thu được lợi nhuận. Mặt khác, việc đưa tôm thẻ chân trắng vào nuôi vụ 3 tại các địa phương có đủ điều kiện đã tạo ra sản lượng hàng hóa lớn, bước đầu tháo gỡ khó khăn cho người nuôi tôm sau nhiều vụ nuôi thất bát và nhờ đó giá trị xuất khẩu tôm thẻ chân trắng lên đến 1,2 tỉ USD, vượt qua kim ngạch xuất khẩu tôm sú.
Một điều khá thuận lợi là các thị trường nhập khẩu lớn mặt hàng thủy sản Việt Nam dần... dễ tính hơn. Hoa Kỳ chính thức dỡ bỏ áp thuế chống phá giá đối với mặt hàng tôm Việt Nam, trong khi tôm nuôi tại các nước “đối thủ” của Việt Nam liên tiếp gặp dịch bệnh đã tạo thuận lợi cho con tôm Việt Nam trong xuất khẩu.
Ưu tiên tôm thẻ chân trắng
Tổng cục Thủy sản cũng đã đề ra phương hướng, nhiệm vụ nuôi tôm nước lợ năm 2014. Theo đó, tiếp tục duy trì ổn định diện tích và sản lượng tôm sú; còn tôm thẻ chân trắng tăng sản lượng lên 20 - 30%. Nuôi tôm thẻ chân trắng tập trung phát triển hình thức nuôi thâm canh - bán thâm canh quy mô trang trại, quy mô nông hộ ở những nơi có điều kiện đảm bảo. Cụ thể, năm 2014 chỉ tiêu diện tích và sản lượng: Tôm sú 590.000ha, sản lượng 270.000 tấn; tôm thẻ chân trắng 80.000ha, sản lượng 290.000 tấn.
Tuy nhiên, một số ý kiến tại hội nghị cho rằng, phát triển nuôi tôm thẻ chân trắng nếu quy hoạch không tốt sẽ dễ dẫn đến dịch bệnh, khó kiểm soát. Thực tế năm 2013 kết quả kiểm tra công tác phòng, chống dịch bệnh thủy sản tại 14 tỉnh, thành cho thấy dịch bệnh tuy có giảm so với cùng kỳ năm 2012 nhưng vẫn xảy ra trầm trọng ở nhiều nơi (phổ biến nhất là các bệnh đốm trắng, đầu vàng, hoại tử gan tụy). Cả nước có khoảng 68.000ha tôm nuôi bị bệnh, (bằng 84,7% so với cùng kỳ năm 2012, chiếm khoảng 10,4% diện tích nuôi). Nhiều địa phương luôn bị động đối phó với dịch bệnh và hầu như chỉ khi có dịch mới xuất kinh phí dập dịch do không có nguồn kinh phí dự phòng để chủ động đối phó. Giám đốc Sở NNPTNT Cà Mau Lê Thanh Sử lo lắng: “Tình trạng ô nhiễm tại các ao - hồ, kinh - rạch vẫn chưa được kiểm soát chặt. Nếu người dân thấy nuôi tôm thẻ chân trắng có lợi hơn và khuyến khích nuôi thì khó tránh khỏi nguy cơ phá vỡ quy hoạch”. Còn Phó Giám đốc Sở NNPTNT Sóc Trăng Nguyễn Văn Khởi cho rằng: “Nuôi tôm thẻ chân trắng có kiểm soát, theo đúng quy trình, quy hoạch sẽ đem đến lợi nhuận cao, giải quyết bài toán thiếu nguyên liệu”.
Theo Bộ NNPTNT, vụ nuôi năm 2014 sẽ là một năm thuận lợi đối với con tôm nước lợ nếu tuân thủ quy trình kỹ thuật và lịch thời vụ cộng với ngành ngân hàng “nới tay” giải ngân các gói tín dụng cho nông hộ.