Đặt lọp cá heo

Đặt lọp đêm

Chúng tôi theo chân cha con anh Nguyễn Văn Lượng (ngụ xã Nhơn Hưng, H.Tịnh Biên)  đi đặt lọp cá heo đêm tại cánh đồng biên giới. Anh Lượng có khoảng 50 cái lọp. Để khỏi bị lạc mất, anh cột vào mỗi lọp một chiếc phao. Khi đi thăm, anh chỉ cần nắm phao rồi phăng dây kéo lọp lên. Ban đầu, chúng tôi cứ tưởng mỗi lọp chỉ dính được một vài con, ai ngờ khi anh kéo lên, lọp nào cũng có nhiều cá heo. Anh cho biết: “Tối nay, cá chạy kiểu này chắc thu hoạch khá. Đặt lọp cá heo cũng dễ nhưng quan trọng phải biết chọn mồi. Cá heo mê nhất là mồi gạch cua, mỗi lần thăm lọp xong, tôi tét đôi khoảng 5 con cua cho vào”.

Ông Năm Tòng, người có hơn 20 năm trong nghề, nói: “Hồi đó cá heo nhiều vô kể, dân nghèo chủ yếu bắt bằng chài, lưới. Mấy năm gần đây, nhiều người dùng xung điện đánh bắt theo kiểu tận diệt nên nguồn cá giảm dần, lượng cá heo cũng ít đi. Có năm cá heo mất dạng, đặt lọp không chạy đành phải treo lọp mãn mùa nước”.

Cũng theo lời ông Năm Tòng, cá heo thích trú ngụ ở những nơi nước chảy xiết, đặc biệt tại đoạn kênh Tha La, Trà Sư. Khi đặt lọp, ngư dân nhìn con nước chảy về hướng nào thì xoay đít hom xuôi theo chiều hướng đó. Ở chỗ nước chảy xiết, cá heo từ đồng bắt nước mát lội ngược dòng về sông. Nếu gặp “mồi bén” trong lọp, cá sẽ chui vào ăn và bị dính lại.

Cá heo đang rất được ưa chuộng - Ảnh: Hồng Ánh

Thu nhập khá

Từ đầu mùa con nước giựt đến nay, với 60 cái lọp đặt trên tuyến kênh Trà Sư, mỗi ngày ông Năm Tòng thu được khoảng 6 kg cá heo, có đêm thu tới 10 kg cá. Con trai ông đặt 40 cái lọp tại kênh Tha La cũng dính khoảng chục kí cá heo mỗi đêm. Theo ông Tòng, từ lâu rồi ông mới thấy người dân đi đặt lọp trúng cá heo nhiều như vậy. Bạn hàng chợ Châu Đốc cân với giá 50.000 - 60.000 đồng/kg, bỏ sở hụi mỗi ngày cũng kiếm được vài trăm ngàn đồng. Nhờ mùa nước nổi mà gia đình ông Năm Tòng có thu nhập ổn định. Hiện cá heo được nhiều người ưa chuộng và có giá khá cao. Từ các chợ đầu mối, cá heo còn sống đem về bán ở chợ Long Xuyên với giá từ 300.000 - 400.000 đồng/kg.

Vài năm trở lại đây, do nguồn cá heo ngoài thiên nhiên bị cạn kiệt, nhiều hộ dân ở vùng đầu nguồn thuộc các huyện thị thành (An Phú, Tân Châu, Châu Đốc) của tỉnh  An Giang  còn đẩy mạnh mô hình nuôi cá heo trong lồng bè, đem lại hiệu quả cao. Ông Năm Tòng cho biết ngoài số cá heo lớn mang ra bán ở chợ, ông còn lựa lại những con cá heo bằng đầu ngón tay để cân cho các hộ nuôi làm giống, với giá 120.000 đồng/kg. “Nuôi cá heo như vầy hay lắm, vừa đem lại lợi nhuận cao, vừa bảo tồn nguồn cá heo trong tự nhiên”, ông Năm chia sẻ.

Cá heo nước ngọt thường xuất hiện vào mùa nước nổi (khoảng tháng 7 - 11 âm lịch), ở những nơi nước chảy mạnh. Cá mình dẹp, to nhất cỡ 3 ngón tay người lớn, dài khoảng 10 cm; màu xanh nhạt, da láng, không vảy. Đuôi, vây, kỳ cá màu đỏ cam rất đẹp. Sở dĩ có tên gọi như vậy vì khi lặn dưới nước hoặc bắt đem lên bờ, cá phát ra tiếng kêu eng éc.