Đề xuất thành lập sàn giao dịch các sản phẩm cá tra Việt Nam

Với sự nỗ lực lớn của các địa phương, người nuôi và cộng đồng doanh nghiệp, tình hình sản xuất và tiêu thụ cá tra trong năm 2016 có sự tăng trưởng so cùng kỳ 2015. Diện tích ao nuôi cá tra thương phẩm đến hết tháng 11 vừa qua đạt 4.552ha, sản lượng đạt 1,047 triệu tấn. Ước thực hiện diện tích nuôi cả năm khoảng 5 nghìn ha và 1,2 triệu tấn sản lượng (tăng 9% so 2015). Tổng giá trị xuất khẩu năm nay ước đạt 1,67 tỷ USD, tăng 6,6% so năm 2015.

Các thị trường Mỹ, EU, Hong Kong (Trung Quốc), Châu Mỹ và Ả Rập Xê-út… vẫn là những thị trường nhập khẩu tryền thống, chiếm 79,2% tỷ trọng. Bên cạnh đó, tình hình sản xuất cá tra giống, cá tra bột cũng có sự tăng trưởng khá với khoảng 1% so cùng kỳ với diện tích đạt 1.500ha và sản lượng 16,5 tỷ con tại 108 cơ sở và 1.856 hộ ương dưỡng, sản xuất cá tra giống tập trung ở các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ và Vĩnh Long.

Tuy đạt được những kết quả tương đối khả quan nhưng các ý kiến của lãnh đạo các tỉnh khu vực ĐBSCL, các hiệp hội nghề nuôi và chế biến thủy sản, doanh nghiệp và Bộ NN&PTNT cho thấy, tình hình sản xuất và tiêu thụ cá tra khu vực ĐBSCL chưa thực sự tăng trưởng bền vững ở nhiều góc độ từ giống, chất lượng sản phẩm phi-lê, sản phẩm chế biến giá trị gia tăng, liên kết hợp tác đến thị trường tiêu thụ. Các con số thống kê cho thấy, tuy có tăng cả diện tích, sản lượng, giá trị xuất khẩu nhưng chưa tương xứng tiềm năng, lợi thế của ngành hàng cá tra Việt Nam.

Năm 2017 dự báo sẽ là năm có lợi thế rất lớn cho ngành hàng cá tra Việt Nam với nhu cầu rất lớn từ thị trường Trung Quốc khi những dấu hiệu tốt từ các nhà nhập khẩu cho thấy, thị trường này năm tới sẽ có thể vượt Mỹ, thành nước nhập khẩu cá tra lớn nhất từ Việt Nam. Bên cạnh đó, với sự tự đào thải thời gian qua, hiện cả nước có 20 doanh nghiệp, chiếm chiếm tỷ trọng khoảng 80% toàn ngành chế biến, xuất khẩu, tiêu thụ hơn 70% tổng sản lượng cá nguyên liệu nên việc kiểm soát và định hướng chiến lược phát triển ngành cá tra Việt Nam rất khả quan.

Do đó, Bộ NN&PTNT đưa ra 5 nhóm giải pháp chính để phát triển bền vững ngành hàng cá tra năm 2017, gồm: Nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm giá thành sản xuất. Đa dạng sản phẩm, chú trọng phát triển sản phẩm giá trị gia tăng. Tăng cường liên kết trong tổ chức sản xuất, khuyến khích chuỗi giá trị. Tăng cường cơ chế quản lý và xây dựng cơ chế chính sạch phù hợp. Phát triển và mở rộng thị trường tiêu thụ, quan tâm hơn thị trường nội địa. Xem xét khả năng thành lập trung tâm giao dịch hoặc sàn giao dịch các sản phẩm cá tra và vật tư đầu vào…

Dự báo, diện tích nuôi cá tra thương phẩm năm 2017 ước tăng từ 5 nghìn - 5 nghìn 5 trăm ha, sản lượng hơn 1,15 triệu tấn và kim ngạch hơn 1,7 tỷ USD.