Dịu ngọt canh bắp chuối cá đuối

Dưới tác động của nắng gió trong suốt mấy tháng hè, những vườn chuối sứ nơi dải đất miền Trung vốn kiên cường với thời tiết là thế mà dường như cũng cạn sức sống, tàu lá xác xơ, cháy nắng, co cụm thân mình. Ấy vậy mà khi thu sang mang theo những cơn mưa chiều mát mẻ là chuối trở mình, bừng tỉnh, tốt tươi. Những bắp chuối ẩn mình trong thân cây mẹ lâu nay cũng xuất đầu lộ diện, ẩn hiện, lấp ló, hồng tươi sau những phiến lá xanh rờn. Càng về cuối thu, bắp chuối càng nhiều, bữa cơm gia đình của người miền Trung càng có thêm nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng từ loại rau sạch này. Nào là bắp chuối thái mỏng làm rau sống, bắp chuối xào, gỏi bắp chuối, bắp chuối nấu canh thịt bò, tôm đất, bắp chuối hầm móng giò,... Mùa bắp chuối rộ cũng là mùa cá đuối. Cá đuối, bắp chuối nhiều vô kể tại chợ, vừa rẻ vừa tươi ngon. Vậy là người quê mua cá đuối về nấu canh với bắp chuối. Sự kết hợp mà ban đầu có lẽ là rất tình cờ này (do nguyên liệu nhiều, rẻ, có sẵn), làm nên mối nhân duyên thắm thiết, quyện hòa tạo nên món canh thanh mát, ngọt dịu dàng, thắm đượm vị quê.

Người miền Trung nấu món canh này rất đơn giản, mộc mạc như chính tính cách con người họ. Cá đuối nấu canh phải chọn mua cá còn tươi, ấn tay vào mình cá thấy có độ đàn hồi, cá không có mùi tanh thì khi nấu thịt cá mới thơm. Cá mua về móc bỏ ruột, phần gan cá được giữ lại. Rửa cá thật sạch rồi rửa lại với rượu gừng để loại bỏ mùi, cắt cá thành từng miếng nhỏ vừa ăn rồi ướp muối, hạt nêm, mì chính, đường, hành, tiêu, tỏi, ớt khoảng hai mươi phút.

Trong khi chờ cá thấm gia vị, ra vườn chọn hái bắp chuối sứ. Có thể chọn cái đã nở hết (gọi là bắp chuối lõ) nhưng tuyệt vời nhất vẫn là những bắp chuối vừa mới lộ ra từ thân mẹ, hồng xanh. Loại bắp chuối này giữ trọn vẹn vị ngon ngọt nguyên thủy, thớ rau trắng, nấu canh hay làm bất cứ món nào cũng rất thơm ngon. Dùng dao bén cắt bắp chuối thành những lát mỏng vừa ăn rồi ngâm vào nước lạnh cho khỏi thâm. Trước khi nấu thì vớt rau ra rổ, vẩy ráo nước.

Phi thơm dầu ăn với nén đập dập, cho cá vào đảo đều để thịt cá trở mình, săn lại, dậy lên hương thơm quyến rũ thì cho nước dùng cùng vài lát gừng tươi thái sợi vào nấu sôi nhỏ lửa khoảng năm, bảy phút cho cá chín, tiết vị ngọt, béo, thơm ra nước dùng. Cuối cùng, cho bắp chuối vào, nấu sôi, nêm lại gia vị vừa ăn, thêm ít tiêu bột rồi tắt bếp.

Món canh hấp dẫn người ăn với vị béo, ngọt đậm đà của cá đuối hòa cùng vị ấm nóng của tiêu, gừng, ngọt dịu dàng, chân chất, nhưng vẫn có gì đó rất kiêu sa, quyến rũ, thoảng hương đồng đất của bắp chuối. Thịt cá đuối béo, thơm, chấm một chút nước mắm pha ăn rất đậm đà, lạ miệng. Sự kết hợp rất ăn ý giữa những nguyên liệu dân dã, rẻ tiền, dễ tìm làm nên món canh thanh mát, bổ dưỡng, ngọt như tình mẹ và khi xa rồi lại nhớ biết bao.