Đơn giản hóa kiểm tra nguyên liệu thủy sản nhập khẩu

VASEP đề nghị, đối với các lô nguyên liệu thủy sản NK để sản xuất XK được mở tờ khai hải quan theo loại hình kinh doanh. Trong đó ghi rõ nội dung vào hồ sơ hải quan: Kiểm dịch sản phẩm động vật thủy sản NK để gia công, chế biến thực phẩm XK (bao gồm cả sản phẩm động vật thủy sản NK từ tàu đánh bắt hải sản nước ngoài); sản phẩm động vật thủy sản XK bị triệu hồi hoặc bị trả về.

Theo các DN, hiện nay, một số nguyên liệu thủy sản NK từ các nước ASEAN được hưởng mức thuế NK 0%. Để tránh mất thời gian, phức tạp do phải làm thủ tục thanh khoản thuế NK, các DN đã mở tờ khai hải quan theo mã loại hình nhập để kinh doanh sản xuất. Nhưng theo quy định của Bộ NN&PTNT, nếu hàng NK theo loại hình sản xuất XK thì DN phải làm hồ sơ đăng ký kiểm dịch tại Cục Thú y (tại Hà Nội). Sau đó, DN về Trung tâm vùng làm các thủ tục đăng ký và kiểm dịch.

Tuy nhiên, trong thực tế, nguyên liệu NK cũng có loại hình sản xuất, chế biến XK giống như loại hình nhập SXXK. Để giảm bớt thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian, giảm chi phí cho DN, VASEP đề nghị Cục Thú y xem xét nội dung Điều 15 của dự thảo để hàng thủy sản nhập kinh doanh sản xuất không phải làm thủ tục đăng ký tại Cục Thú y mà chỉ cần đăng ký kiểm dịch tại Chi cục vùng. Thời gian trả kết quả kiểm dịch hàng nhập kinh doanh sản xuất giống thủy sản như hàng nhập SXXK, trong thời hạn 1-3 ngày và loại hàng nhập kinh doanh SX giống thủy sản cũng được áp dụng quy định như hàng nhập để SXXK.

Tại Khoản 4, Điều 15 quy đinh về “Kiểm tra, giám sát sản phẩm động vật thủy sản nhập khẩu làm nguyên liệu gia công, chế biến thực phẩm xuất khẩu; hàng bị triệu hồi hoặc trả về”, Cục Thú y đề xuất 3 phương án lấy mẫu để giám sát các chỉ tiêu về mầm bệnh, chất tồn dư độc hại (kim loại nặng, hóa chất bảo vệ thực vật, thuốc thú y và các chất độc hại khác) đối với động vật thủy sản thương phẩm, sản phẩm động vật thủy sản NK để tiêu thụ trong nước; sản phẩm động vật thủy sản NK để làm nguyên liệu gia công, chế biến thực phẩm XK.

Để tạo thuận lợi cho các DN, VASEP đề nghị Cục Thú y nên theo phương án 2: Hàng năm, Cục Thú y trình Bộ trưởng Bộ NN&PTNT kế hoạch giám sát để xem xét phê duyệt.

Theo phân tích của VASEP,  nếu áp dụng kiểm tra theo phương án 1: Lấy mẫu giám sát các chỉ tiêu theo quy định tại Phụ lục 4 của Thông tư sẽ mất nhiều thời gian (chờ trả kết quả ít nhất 1 tuần) và làm tăng chi phí của DN (chi phí kiểm tra, lưu kho,…), ảnh hưởng đến tiến độ sản xuất của DN. Cơ quan kiểm dịch động vật cửa khẩu chỉ nên kiểm tra cảm quan như hiện nay đang làm để tránh làm hàng hóa nhập khẩu về bị ứ đọng. Mặt khác, trước khi đưa vào chế biến hoặc tái chế, DN cũng phải kiểm tra chất lượng nguyên liệu (theo quy định của chương trình quản lý chất lượng theo HACCP tại DN).

Tại phần B, Phụ lục 1 của dự thảo về “Danh mục động vật, sản phẩm động vật thủy sản miễn kiểm dịch”: VASEP đề xuất bổ sung thêm “hàng mẫu” (gồm hàng mẫu nguyên liệu hoặc hàng mẫu thành phẩm) thường được nhập về với khối lượng rất nhỏ và với mục đích kiểm tra chất lượng để đặt mua hàng (đối với hàng mẫu nguyên liệu) hoặc làm mẫu đối chứng để DN dựa vào đó sản xuất lô hàng cho khách (đối với hàng mẫu thành phẩm) chứ không đưa ra sử dụng hoặc tiệu thụ trong nước.