Hấp dẫn cá tra giống
Mặc dù tình hình tiêu thụ cá tra nguyên liệu có những khó khăn nhất định, nhưng nhu cầu cá tra giống đạt chất lượng vẫn còn cao. Con giống được xem là một trong những yếu tố quan trọng nhất giúp nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị cũng như hiệu quả của ngành nuôi, chế biến và xuất khẩu cá tra.
Nhiều doanh nghiệp lớn tham gia
Sau khi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) triển khai Đề án giống cá tra 3 cấp (Quyết định số 987/QĐ-BNN-TCTS, ngày 20-3-2018), nhiều doanh nghiệp (DN) lớn đã tham gia vào các dự án thành phần của đề án trên địa bàn tỉnh An Giang.
Tại cồn Vĩnh Hòa (TX. Tân Châu), Công ty Cổ phần cá tra Việt Úc đang triển khai dự án “Khu sản xuất giống thủy sản công nghệ cao” với quy mô 100ha, được Sở NN&PTNT hỗ trợ công ty đạt chứng nhận là DN nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (theo Quyết định số 1575/QĐ-UBND, ngày 27-6-2019 của UBND tỉnh). Tiếp đà phấn khởi này, công ty đã triển khai xây dựng 18 nhà màng (diện tích mỗi nhà 200m2), thi công đào 36 ao ương (diện tích 2.000m2/ao), đang xây dựng khu lưu giữ cá bố mẹ chọn giống, dự kiến hoàn thành trong năm nay. Từ tháng 7-2019, công ty đã bắt đầu cho sinh sản cá tra bột từ nguồn cá tra bố mẹ đã được tuyển chọn. Cá tra bột được thả tại 18 ao đã được cải tạo xong. Công ty đã xây dựng kế hoạch phối hợp với chi hội Long Xuyên và Châu Phú thử nghiệm ương cá tra bột để đánh giá chất lượng so với con bột truyền thống trước đây.
Giám đốc Sở NN&PTNT Nguyễn Sĩ Lâm cho biết, đơn vị đang tập trung hỗ trợ những DN có dự án tham gia vào Đề án cá tra 3 cấp theo Quyết định số 987/QĐ-BNN-TCTS của Bộ NN&PTNT, đã được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư. Đối với dự án “Khu sản xuất cá tra 3 cấp chất lượng cao Nam Việt Bình Phú” và dự án “Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao nuôi trồng thủy sản Bình Phú” (quy mô 600ha), hiện đang triển khai giải phóng mặt bằng và thi công được khoảng hơn 70%. Sở NN&PTNT đang hỗ trợ Công ty TNHH MTV Nam Việt Bình Phú thực hiện thủ tục công nhận vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Đối với dự án “Sản xuất giống cá tra 3 cấp ứng dụng công nghệ cao - Vĩnh Hoàn” với quy mô 48,3ha tại xã Vĩnh Hòa (TX. Tân Châu), Sở NN&PTNT đang phối hợp các sở, ban, ngành hỗ trợ cơ sở pháp lý để Công ty TNHH sản xuất giống cá tra Vĩnh Hoàn triển khai thi công trong quý IV-2019 (đã khởi công dự án ngày 7-9-2019)...
Hướng đến chất lượng
Ngày 28-2-2019, Bộ NN&PTNT đã có Quyết định số 675/QĐ-BNN-KH về việc phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng vùng sản xuất cá tra tập trung tỉnh An Giang. Trên cơ sở này, Sở NN&PTNT đã lập và trình phê duyệt dự án “Xây dựng cơ sở hạ tầng vùng sản xuất giống tập trung tỉnh An Giang” tại xã Mỹ Phú (Châu Phú). Dự kiến trong tháng 10-2019, báo cáo đề cương dự án sẽ được gửi đến Bộ NN&PTNT. Khi dự án được phê duyệt sẽ tạo đột phá mới cho Đề án giống cá tra 3 cấp.
Từ đầu năm đến nay, các chuỗi liên kết sản xuất cá tra 3 cấp vẫn duy trì hoạt động với nòng cốt là Chi hội Sản xuất giống AFA và Chi hội Sản xuất cá giống huyện Châu Phú. 9 tháng qua, có hơn 400 triệu con giống đã được cung cấp cho các DN, các cơ sở nuôi lớn tại An Giang và các tỉnh ĐBSCL. Riêng Trung tâm Giống thủy sản An Giang đã sản xuất và cung cấp ra thị trường trên 800 triệu con cá tra bột. Các đơn vị đang bổ sung, thay thế dần đàn cá bố mẹ hiện có bằng đàn cá tra cải thiện di truyền về tốc độ tăng trưởng, fillet và kháng bệnh do Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản II cung cấp.
Thời gian qua, Sở NN&PTNT đã phối hợp Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản II và Trung tâm 3K thực hiện quan trắc môi trường các vùng ương giống tập trung, các vùng nuôi cá tập trung để cảnh báo kịp thời những biến động về môi trường nước. Qua đó, giúp các cơ sở ương giống và nuôi thương phẩm có các biện pháp phòng ngừa kịp thời, giảm tỷ lệ xuất hiện bệnh trên cá trong quá trình ương nuôi. Đồng thời, phối hợp Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản II tiến hành thử nghiệm “mô hình ương 2 giai đoạn trong bể lót bạt” tại trại Bình Thạnh cơ sở 2 (thuộc Trung tâm Giống thủy sản An Giang). Mô hình nhằm hoàn thiện quy trình ương cá tra giống, nâng cao tỷ lệ sống, cải thiện chất lượng con giống. Kế hoạch năm 2019 sẽ hoàn thiện giai đoạn 1 là ương cá hương trên bể lót bạt.
Theo dự báo, nhu cầu tiêu thụ cá tra - loài cá đặc hữu vùng ĐBSCL của thị trường thế giới vẫn rất lớn. Trong đó cộng đồng Hồi giáo (chiếm khoảng 20% dân số toàn cầu) là thị trường tiềm năng, có tính ổn định cao trong tương lai. Mặc dù giá cá tra có nhiều thời điểm biến động xuống thấp nhưng nhu cầu nuôi vẫn khá cao. Trong đó con giống cá tra chất lượng là yêu cầu cấp thiết. Đây là cơ sở để Đề án giống cá tra 3 cấp phát huy hiệu quả.