TIN THỦY SẢN

Kỹ thuật siêu âm mới giúp sinh sản bào ngư hiệu quả

Mặc dù có rất nhiều nỗ lực sinh sản bào ngư nhưng trong môi trường nuôi nhốt, chúng vẫn rất khó đẻ trứng. Ảnh blackfacts Hồng Huyền

Đây là ý tưởng của các nhà nghiên cứu tại UC Davis, họ cho rằng siêu âm bào ngư là một cách hiệu quả và hữu ích để giúp sinh sản bào ngư, đặc biệt đối với một số loài bào ngư quý hiếm.

Bào ngư đang trong tình trạng bị đe dọa và có nguy cơ tuyệt chủng hoặc chúng dễ bị tổn thương, việc này đã và đang diễn ra ở hầu hết mọi nơi trên thế giới. Trước tình hình đó đã có nhiều nỗ lực cho sinh sản nhân tạo bào ngư, tuy nhiên đối tượng này nổi tiếng là rất khó cho sinh sản.

Sau nhiều nỗ lực thì các nhà khoa học của trường Đại học California, Davis (UC Davis) đã tìm ra giải pháp giúp hạn chế vấn đề này. Nó là việc tìm ra đầu dò siêu âm và nó có thể được sử dụng để phát hiện nhanh chóng và không xâm lấn khi bào ngư ở giai đoạn sẵn sàng đẻ trứng. Kỹ thuật này rất có ý nghĩa trong quá trình nuôi nhốt của điều kiện sinh sản mà không gây ảnh hưởng đến sức khỏe bào ngư, đồng thời điều này giúp hiệu suất sinh sản tăng cao hơn.

Bào ngư có đặc tính sống bám dính trên bề mặt giá thể và thường cần được cạy ra để kiểm tra tuyến sinh dục trước khi sinh sản, cách thức này phải được thực hiện nhiều lần trong suốt quá trình sinh sản của bào ngư. Đối với những loài động vật này, đặc biệt là một số loài bào ngư có nguy cơ tuyệt chủng, chúng càng ít được xử lý thì càng ít bị căng thẳng hay tổn hại về thể chất, đó là những lý do cần. Tuy nhiên lý do đủ bắt nguồn từ việc sử dụng kỹ thuật siêu âm để đánh giá tuyến sinh dục trên cá tầm và cá nheo Mỹ, và đặc biệt là sử dụng trên ốc sên. Nhóm tác giả đánh giá sơ bộ rằng việc sử dụng kỹ thuật này cho sinh sản bào ngư chắc chắn nó sẽ có tác dụng. 

Trong sự nỗ lực bảo tồn loài bào ngư đen có nguy cơ tuyệt chủng cấp liên bang của Hoa Kỳ và tìm ra những cách tốt hơn để đánh giá sức khỏe sinh sản của chúng, thì kế hoạch nghiên cứu phương pháp sinh sản bào ngư đen được thực hiện. Tuy nhiên do số lượng bào ngư đen ít và khả năng bị tổn thương cao, nên nhóm nghiên cứu đã sử dụng bào ngư đỏ để nuôi và kiểm tra hiệu quả của siêu âm trên bào ngư trong quá trình sinh sản. 

Bên cạnh đó, với kiến thức nền tảng và chuyên sâu về chương trình nuôi dưỡng sinh sản bào ngư trắng tại phòng thí nghiệm UC Davis Bodega, và kinh nghiệm nghiên cứu bào ngư đỏ nói trên, các tác giả đã thử nghiệm sử dụng siêu âm đối với 12 con bào ngư đỏ được nuôi trong trang trại và khoảng 100 con đỏ bào ngư được nuôi tại phòng thí nghiệm Bodega. Họ đã theo dõi những con bào ngư này trong bảy tuần để đánh giá những thay đổi theo mùa đối với kích thước tuyến sinh dục của chúng.


Cách siêu âm bào ngư. Nguồn The Fish Site

Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng sử dụng kỹ thuật siêu âm có thể phân biệt các mô sinh sản với các mô tiêu hóa. Sau đó, họ có thể tạo điểm chỉ số tuyến sinh dục từ 1 đến 5 cho biết mức độ sẵn sàng sinh sản của bào ngư. Tuyến sinh dục của bào ngư ở giai đoạn trong khoảng 3 đến 5 thì phù hợp nhất để sinh sản. Họ cũng nhận thấy công nghệ này đủ nhạy để phát hiện những thay đổi cả trước và sau khi sinh sản.

Vậy siêu âm bào ngư bằng cách nào? Nó khá đơn giản. Chỉ cần cho con bào ngư ngập nước trong bể và đặt đầu dò siêu âm ở bên ngoài bể bằng chân của con bào ngư. Âm thanh đi qua bể và sẽ truyền hình ảnh. Đánh giá định kỳ bằng cách sử dụng siêu âm có thể được tiến hành mà không cần chạm vào con vật, kỹ thuật này vừa nhanh và hiệu quả.

Đây là một nỗ lực đáng ghi nhận của nhóm các nhà nghiên cứu tại UC Davis, kết quả đạt được ngoài việc có ý nghĩa đối với việc bảo vệ bào ngư đặc biệt là một số loại bào ngư quý hiếm thì chúng còn có ý nghĩa đối với một số đối tượng khác có tập tính tương tự hay nhu cầu giảm căn thẳng trong quá trình sinh sản. 

Nguồn: The Fish Site. Ultrasound a “magic wand” for abalone breeding efforts (1 March 2022).

Hồng Huyền