Nuôi ghép tổng hợp tôm, cua, cá đem lại thu nhập bền vững
Bình Định là một tỉnh Duyên hải Nam Trung Bộ có chiều dài bờ biển khoảng 134 km, có điều kiện tự nhiên rất thuận lợi để phát triển nghề nuôi thủy sản, đặc biệt là nuôi các đối tượng thủy sản lợ mặn.
Trong những năm gần đây, nuôi ghép tổng hợp tôm, cua, trong ao có cây ngập mặn đã góp phần mang lại hiệu quả kinh tế, ổn định môi trường, giảm thiểu chất thải và dịch bệnh, đồng thời tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập, ổn định kinh tế - xã hội cho người dân.
Năm 2023, Trung tâm Khuyến nông Bình Định tiếp tục nhân rộng mô hình nuôi ghép tổng hợp tôm, cua, cá trong ao sinh thái cây ngập mặn nước lợ tại 2 xã Phước Thuận và Phước Hòa (huyện Tuy Phước) và xã Cát Minh (huyện Phù Cát) với quy mô 10.000 m2 (01 ha)/điểm trình diễn.
Tham gia mô hình, các hộ nuôi được hỗ trợ 50% chi phí về giống, thức ăn, men vi sinh và các vật tư thiết yếu. Đồng thời các hộ nuôi phải đảm bảo và tuân thủ các tiêu chí kỹ thuật về ao nuôi phải có cây ngập mặn trong ao hoặc ven bờ ao; ao ở vùng trung đến hạ triều, thuận lợi trong việc cấp và thoát nước; tận dụng sự lên xuống thủy triều để thay nước, đảm bảo không ảnh hưởng đến sự phát triển của cây ngập mặn; kết hợp chăm sóc và bảo vệ cây ngập mặn, tạo cảnh quan môi trường sinh thái giúp cho các đối tượng nuôi sinh trưởng và phát triển tốt.
Anh Phan Trọng Sinh, thôn Lộc Hạ (xã Phước Thuận), cho biết: được sự hỗ trợ về kinh phí của Trung tâm Khuyến nông, trên ao nuôi diện tích 01 ha, tôi tiến hành thả 100.000 con giống tôm sú kích cỡ 3-5 cm/con, 1.000 con cá dìa giống kích cỡ 4 - 6 cm/con và 2.000 con cua xanh giống kích cỡ 1,5 cm/con.
Nhờ nghiêm túc tuân thủ và áp dụng theo đúng quy trình kỹ thuật đã được hướng dẫn trong suốt quá trình nuôi nên tôm, cua, cá lớn nhanh, tỷ lệ sống sao hơn so với hình thức nuôi chuyên tôm trước đây, môi trường ao nuôi luôn ổn định và đặc biệt không xuất hiện dịch bệnh trên các loài nuôi.
Sau 5 tháng nuôi, tôm sú đạt 20 g/con, cua xanh 250 g/con, cá dìa 315 g/con. Anh Sinh ước tính tổng sản lượng thu hoạch 1.695,15 kg, trong đó: 1.240 kg tôm sú, 200 kg cua xanh và 255,15 kg cá dìa. Sau khi tính toán trừ các chi phí, anh thu lại lợi nhuận khoảng 155 triệu đồng. Dự kiến, anh sẽ thu tỉa và tiến hành thu hoạch hết toàn bộ sản phẩm trước mùa mưa bão để hạn chế thất thoát.
Các hộ nuôi có kinh nghiệm trong nghề nuôi thủy sản nên việc triển khai mô hình tương đối thuận lợi, kết quả mang lại rất khả quan. Nhờ nuôi ghép nhiều đối tượng nuôi trên cùng một diện tích, trong cùng một thời vụ đã góp phần tận dụng được nguồn thức ăn tự nhiên, cua và cá dìa sử dụng được chất thải và thức ăn thừa của tôm sú.
Vì vậy, môi trường nước ao nuôi luôn ổn định, không bị ô nhiễm. Ngoài ra, cây ngập mặn phát triển trong ao nuôi phát huy chức năng lọc nước, ổn định các yếu tố môi trường nước, giúp cho tôm, cua, cá sinh trưởng và phát triển tốt.
Theo hộ dân Nguyễn Văn Chín, thôn Huỳnh Giản Nam (xã Phước Hòa), chia sẻ: so với nuôi chuyên tôm như trước đây thì việc nuôi ghép tổng hợp đơn giản và ít rủi ro hơn. Kinh tế mang lại tuy không cao bằng nhưng ổn định và bền vững hơn, không còn nỗi lo dịch bệnh xảy ra. Không những vậy, nhờ có cây ngập mặn nên môi trường ao nuôi ổn định, cây ngập mặn cũng phát triển tốt hơn.
Trong quá trình nuôi chỉ cho ăn đối tượng nuôi chính là tôm sú, không sử dụng các loại thuốc, hóa chất, kháng sinh nên đã hạn chế được chi phí sản xuất và tạo ra được sản phẩm chất lượng, an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng.
Ông Phạm Quang Ân, Phó trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Tuy Phước, cho biết: việc nuôi ghép tôm sú với cua, cá dìa trong cùng một ao nuôi làm giảm thiểu đáng kể lượng chất thải trong môi trường ao nuôi, góp phần hạn chế ô nhiễm và dịch bệnh phát sinh.
Đây là hướng đi phù hợp cho người dân khu vực xung quanh đầm Thị Nại, vừa giúp người dân có thêm thu nhập, vừa bảo vệ môi trường ao nuôi theo hướng bền vững, vừa thực hiện tốt công tác chăm sóc, bảo vệ và phục hồi rừng ngập mặn. Nhiều hộ dân đã thực hiện và thành công, thu nhập ổn định hơn hẳn so với hình thức nuôi chuyên tôm trước đây.
Vì vậy, chính quyền địa phương sẽ có định hướng, giải pháp tổ chức thông tin, truyền thông, vận động bà con nông dân tham quan, học tập để từng bước nhân rộng mô hình này tại các vùng nuôi trên địa bàn huyện giúp người dân gia tăng hiệu quả kinh tế, hướng tới phát triển bền vững nghề nuôi trồng thủy sản.