Phần lớn hợp tác xã hoạt động èo uột
Cứ 10 hợp tác xã (HTX) đang hoạt động thì có đến 9 hợp tác xã chỉ tồn tại trên danh nghĩa, chỉ có một hợp tác xã hoạt động hiệu quả, theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT).
Theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, tính đến hết năm 2014, cả nước có gần 10.500 HTX nông nghiệp, trong đó, có 7.753 HTX là dịch vụ nông nghiệp tổng hợp, 2.693 là HTX chuyên ngành trồng trọt, chăn nuôi, thủy lợi, lâm nghiệp, thủy sản, diêm nghiệp... Giá trị sản xuất kinh doanh của HTX ở quy mô nhỏ, bình quân chỉ trên dưới 1 tỉ đồng mỗi năm. Ngoài ra, cơ sở vật chất phục vụ cho sản xuất kinh doanh, dịch vụ của HTX nghèo nàn và trình độ quản lý còn hạn chế.
Đánh giá trên là phần nội dung nói về hạn chế của HTX nông nghiệp hiện nay trong bản kế hoạch phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp giai đoạn 2016-2020 của Bộ NN&PTNT.
Theo Bộ NN&PTNTT, có rất nhiều nguyên nhân khiến các HTX chỉ tồn tại trên danh nghĩa, hoạt động không hiệu quả. Đó là nhận thức của người dân về kinh tế hợp tác còn kém, các quy định pháp lý chưa phù hợp với đặc thù riêng của hình thức hợp tác xã, trình độ quản lý của cán bộ hợp tác xã còn hạn chế, quy mô sản xuất manh mún, nhỏ lẻ...
Nhận thấy, những hạn chế của HTX, Bộ NN&PTNTT đang có kế hoạch cải thiện tình hình hoạt động của mô hình này bằng những chương trình hỗ trợ nâng cao nguồn nhân lực, tổ chức các chương trình hỗ trợ phát triển HTX từ nay đến 2020. Trong thời gian tới, Bộ NN&PTNT có kế hoạch sẽ xây dựng thí điểm các dạng mô hình HTX nông nghiệp gắn với một số ngành hàng chủ lực như chè, cà phê, thủy sản, trái cây.. nhằm tổ chức lại sản xuất tại các vùng sản xuất hàng hóa lớn ở khu vực ở Tây Nguyên, ĐBSCL…
Tuy nhiên, để làm được điều này, Bộ NN&PTNT dự kiến tổng chi phí để cải thiện hoạt động của các HTX trong giai đoạn từ 2016 đến 2020 là hơn 5.000 tỉ đồng.