Probiotics: Lá chắn bảo vệ cá rô phi trong quá trình thích ứng với sự nóng lên toàn cầu
Biến đổi khí hậu đang khiến nhiệt độ toàn cầu tăng lên, gây ra nhiều hậu quả đáng báo động cho động vật thủy sản. Các loài cá nước ngọt đang được nuôi phổ biến toàn cầu, chẳng hạn như cá rô phi, đặc biệt dễ bị tổn thương trước những thay đổi này trong môi trường sống của chúng.
Stress nhiệt do nhiệt độ nước tăng cao có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển, khả năng miễn dịch và sức khỏe tổng thể của loài nuôi này. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng nhiệt độ tăng cao có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và hiệu suất tăng trưởng của cá rô phi. Người ta đã quan sát thấy sự suy giảm khả năng tăng trưởng, các vấn đề về huyết học, hệ thống miễn dịch suy yếu và những thay đổi về sinh lý chung của chúng. Stress nhiệt làm gián đoạn sự phát triển của cộng đồng vi khuẩn đường ruột, hoạt động của enzyme tiêu hóa, khả năng miễn dịch và cấu trúc ruột, phân tử máu và hành vi chức năng, dẫn đến tỷ lệ sản xuất kém và khả năng nhiễm trùng cao hơn do các tác nhân gây bệnh cơ hội.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhiệt độ tăng cực độ làm thay đổi hình thái mang và tiêu thụ oxy, gây ra bất thường ở tế bào hồng cầu và nhân, và ảnh hưởng đến sự phát triển và sinh hóa máu ở cá rô phi. Những tác động bất lợi này có thể dẫn đến tổn thất kinh tế đáng kể cho người nuôi.
Trước tình hình này, probiotics nổi lên như một chiến lược đầy hứa hẹn để giảm thiểu tác động của hiện tượng nóng lên toàn cầu đối với cá rô phi. Những vi sinh vật có lợi này đã cho thấy khả năng cải thiện sức khỏe đường ruột, tăng cường hệ miễn dịch và tối ưu hóa quá trình tiêu hóa ở nhiều loài thủy sản khác nhau. Nghiên cứu gần đây cho thấy probiotics có thể đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cá rô phi khỏi stress do nhiệt. Bằng cách cân bằng hệ vi sinh đường ruột, những vi sinh vật này có thể giúp cá chống chọi tốt hơn với các điều kiện bất lợi và duy trì phản ứng miễn dịch hiệu quả. Mặc dù đã có những tiến bộ trong việc sử dụng probiotics để giảm thiểu tác động của stress do nhiệt trong NTTS, nhưng vẫn chưa có đủ nghiên cứu được tiến hành để xác định và định lượng hiệu quả của nhiều loại probiotics trong việc giảm căng thẳng do nhiệt ở cá rô phi.
Do đó, các nhà nghiên cứu từ Đại học Nông nghiệp Bangladesh, Đại học Thú y và Khoa học Động vật Chattogram, Đại học Quốc gia Pukyong và Đại học King Saud đã công bố một nghiên cứu trên tạp chí Animal Feed Science and Technology, trong đó họ sử dụng chế phẩm sinh học đa loài bao gồm Bacillus subtilis (5×109 cfu/ml), B. thuringiensis (4×109 cfu/ml), Lactobacillus plantarum (5,8×109 cfu/ml) và L. buchneri (6,5×109 cfu/ml) trong nước nuôi (1,0 ml/l) để giảm thiểu tác động của nhiệt độ cao đến tình trạng chậm phát triển, stress và khả năng miễn dịch của cá rô phi. Thí nghiệm bao gồm nuôi cá rô phi ở các nhiệt độ khác nhau (bình thường, 31°C; cao, 34°C và 37°C) có và không bổ sung men vi sinh trong sáu tuần. Kết quả thật đáng ngạc nhiên:
Tăng trưởng: Cá được nuôi ở nhiệt độ 37°C bị giảm đáng kể về tốc độ tăng trưởng, nhưng những con được bổ sung men vi sinh cho thấy sự cải thiện đáng kể so với những con không được bổ sung.
Sức khỏe: Men vi sinh giúp duy trì mức hemoglobin và hồng cầu khỏe mạnh trong khi làm giảm mức bạch cầu và glucose. Ngoài ra, người ta còn quan sát thấy sự giảm bất thường của tế bào máu.
Miễn dịch: Cá được điều trị bằng men vi sinh cho thấy phản ứng miễn dịch mạnh hơn, với mức protein nhất định liên quan đến khả năng phòng vệ của cơ thể cao hơn.
Sức khỏe đường ruột: Probiotics cũng có tác động tích cực đến sức khỏe đường ruột của cá, cải thiện cấu trúc và chức năng của mô ruột.
Những phát hiện này có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển NTTS bền vững. Việc kết hợp chế phẩm sinh học vào hệ thống nuôi cá rô phi có thể giúp bảo vệ những loài cá này khỏi tác động của hiện tượng nóng lên toàn cầu và đảm bảo sản xuất hiệu quả và lành mạnh hơn.