Vệ sinh ao nuôi định kỳ
Luôn giữ môi trường ao nuôi sạch sẽ là yếu tố hàng đầu trong nuôi tôm công nghiệp. Việc ao nuôi sạch sẽ không đem đến các mầm bệnh gây hại cho tôm, cũng như giúp tôm có điều kiện phát triển ổn đinh, tăng trưởng nhanh chóng, đạt năng suất cao cho vụ nuôi. Dưới đây là một số công việc cần làm để vệ sinh ao nuôi định kỳ.
Tại sao phải luôn vệ sinh ao nuôi?
Nắng nóng, kết hợp mưa nắng thất thường trong giai đoạn giao mùa cùng với vệ sinh bên trong và bên ngoài ao, bè nuôi cá không tốt sẽ là điều kiện cho mầm bệnh virus, vi khuẩn và ký sinh trùng sinh sôi và phát triển.
Dịch bệnh do vi sinh vật có hại như virus, vi khuẩn, nấm, tảo độc và ký sinh trùng ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của người nuôi tôm, từ đó chất lượng vụ nuôi bị thất thoát nghiêm trọng.
Vì vậy, cần phải luôn vệ sinh trong và ngoài ao, cũng như các thiết bị nuôi thường xuyên.
Vệ sinh cho ao nuôi chuẩn bị thả giống
Ở giai đoạn đầu vụ nuôi, việc cần thiết và quan trọng nhất bà con thường làm đó là cải tạo ao, lấy nước và diệt khuẩn để chuẩn bị một môi trường thích hợp cho con giống sắp được thả.
Đối với ao nuôi cũ (ao đất): Sau khi thu tôm cần tháo dỡ dàn quạt hoặc hệ thống sục khí, rửa sạch các dụng cụ, phơi khô và cất vào kho. Tháo cạn, phơi khô đáy ao, dồn chất thải lại và chuyển ra ngoài ao. Đối với ao không thể tháo kiệt do nước ngấm qua bờ thì nên sên vét bùn đáy ao (lớp bùn đen) triệt để. Bùn đáy phải được bơm vào ao chứa bùn, không bơm bùn ra kênh rạch.
Gia cố bờ ao, cống ao, hạn chế ao bị rò rỉ, phơi đáy ao nuôi thời gian tối thiểu 15 ngày. Giữ nước ao ở mức 40 - 70 cm, thả cá rô phi vào ao để cá ăn hết lượng mùn bã hữu cơ sót lại và các loài ký chủ trung gian gây bệnh.
Đối với ao trải bạt: Sau khi thu hoạch cần dùng bơm xịt rửa sạch các loại bùn, rêu bẩn bám vào mặt bạt, đồng thời kiểm tra nền đất đáy phía dưới bạt trải, nếu thấy nhiều bùn đen, cần cuộn lại bạt, loại bỏ bùn, dùng cát đổ xuống đáy dày 20 cm trở lên, lèn chặt, phơi khô và trải bạt trở lại. Tính từ khi thu hoạch đến vụ nuôi tiếp theo, cần cho ao nghỉ (thời gian ngắt vụ) 1 tháng trở lên, sau đó mới cải tạo để nuôi vụ tiếp theo.
Đối với nuôi tôm thâm canh và bán thâm canh: Khi vấn đề ô nhiễm nguồn nước luôn thường trực ở mọi lúc mọi nơi thì việc sử dụng ao lắng để chứa nước sạch cho ao nuôi là cần thiết. Diện tích ao lắng thường chiếm khoảng 1/3 diện tích ao nuôi. Ao lắng thường đào sâu hơn ao nuôi 0,5 - 1 m, đáy ao được cày bừa kỹ, rải vôi để ổn định pH. Nên cải tạo và lấy nước cho ao lắng trước khi cải tạo ao nuôi 20 - 30 ngày.
Vệ sinh ao nuôi đang nuôi tôm
Đối với ao đang có tôm phát triển, việc vệ sinh ao định kỳ cần phụ thuộc về tình trạng hiện tại của ao. Nếu có các dấu hiệu bất thường như sau:
Nước ao nuôi tôm xuất hiện nhiều bọt trắng lâu tan
Khi nước nuôi tôm xuất hiện nhiều bọt trắng lâu tan, nguyên nhân có thể là do một số khí độc như H2S, Metan, CO2 xuất hiện trong ao nuôi. Đồng thời, các yếu tố môi trường như độ kiềm và độ pH không ổn định cũng có thể gây tảo tàn và ô nhiễm ao nuôi.
Bà con nên giảm lượng thức ăn, tăng cường quạt nước, kiểm tra các chỉ số môi trường. Dùng chế phẩm vi sinh thường xuyên để duy trì nước ao sạch và ổn định, hấp thụ các khí độc ảnh hưởng đến tôm.
Nước ao nuôi bị đục
Có nhiều nguyên nhân làm ao nuôi đục như đang trong mùa mưa có mưa lớn hoặc do gười nuôi tạo ra có thể bao gồm việc không sên vét ao kỹ lưỡng, làm cho ao nuôi quá cạn và quạt nước hoạt động quá mạnh, dẫn đến đục nước. Thêm vào đó, việc cho ăn quá dư thừa cũng dẫn đến tích tụ các chất lơ lửng khó phân hủy trong ao nuôi, góp phần làm đục nước.
Lúc này nên sử dụng vi sinh để xử lý đáy ao, giúp phân hủy các chất lắng tụ trên đáy ao, làm sạch đáy và nước ao nuôi.
Ao nuôi xuất hiện khuẩn gây hại
Khi tôm có các dấu hiệu như tôm có màu sắc không đều, bị đen hoặc trắng, và có dấu hiệu bong tróc, có vết thương hoặc tổn thương trên cơ thể, ăn ít hoặc không ăn, và có dấu hiệu suy yếu. Tôm di chuyển chậm hoặc không di chuyển. Nước trong ao có màu sắc đục hoặc có mùi hôi.
Bà con nên xử lý ao nuôi bằng cách sử dụng các loại diệt khuẩn an toàn cho tôm, sử dụng và pha chế đúng theo liều lượng cho phép ghi trên bao bì.
Các thiết bị nuôi bị đóng rong rêu, nấm
Qua một thời gian nuôi, các thiết bị như ống oxy, quạt, nhá,... dễ bị đóng rong rêu, nghiêm trọng hơn là nhiễm nấm đồng tiền. Vì vậy để hạn chế tình trạng trên xuất hiện, bà con nên định kỳ kiểm tra và đem chúng lên chùi rửa mà không cần phải đợi đến lúc cải tạo ao.
Việc xử lý đáy ao nuôi tôm tốt sẽ giúp giảm được những thiệt hại trong quá trình nuôi, và đồng thời giúp tôm sinh trưởng khỏe mạnh, không bị các bệnh từ môi trường nước, đem lại một vụ tôm thắng lợi.