“Vỡ nợ”, làng ương cá tra giống về lại với lúa
Cuối năm 2011 đầu năm 2012, nhiều nông dân ở huyện Cai Lậy (Tiền Giang) ồ ạt bỏ cây lúa, chuyển sang làm nghề ương cá tra giống, bất chấp khuyến cáo của cơ quan chức năng. Tuy nhiên, chỉ một năm sau, giá cá tra giống giảm mạnh, khó tiêu thụ khiến nhiều người ôm mộng làm giàu từ nghề ương cá tra giống trở thành “chúa chổm”.
Những ngày này, xuôi theo các con đường về Mỹ Thành Bắc, Thạnh Lộc, có thể thấy nhiều vết tích còn lại của các cơ sở ương cá tra giống một thời hoạt động nhộn nhịp, giờ chỉ còn những mái lều trống hoác, ao bỏ hoang, mặt nước đen ngòm.
Chúng tôi tìm gặp ông Đoàn Văn Dễ, ở ấp 2, xã Mỹ Thành Bắc, người đang lao đao vì bỏ lúa chuyển sang ương cá tra giống. Ông cho biết, lúc đầu, nghe thông tin có người giàu lên nhanh chóng nhờ ương cá tra giống nên ông cùng một số người bạn quyết định làm thử.
“Lứa cá tra giống đầu tiên thu hoạch, gia đình lời to vì giá bán cá tra giống thời điểm đó lên tới 60.000 đồng/kg. Tuy nhiên, sau đó giá cá tuột dốc không phanh, thấp hơn cả giá thành sản xuất. Đó là chưa kể do không am hiểu kỹ thuật, nguồn nước ô nhiễm, dịch bệnh tràn lan khiến cá chết trắng ao. Vợ chồng tôi đang nghĩ đến chuyện lấp ao, bỏ nghề”, ông Dễ tâm sự.
Ông Nguyễn Văn Việt, ở ấp 2, xã Thạnh Lộc cho biết, hiện ở hai xã Thạnh Lộc và Mỹ Thành Bắc, hầu hết những hộ ương cá tra giống đang ôm nợ vì thua lỗ. Năm ngoái, hơn 100ha đất vườn, đất ruộng ở hai xã này được người dân ồ ạt đào ao ương cá tra giống nhưng đến nay nhiều người đã phá sản, số còn lại phải sống trong cảnh thấp thỏm vì nợ ngân hàng.
Theo lời ông Việt, năm 2011 và những tháng đầu năm 2012, giá cá tra giống tăng mạnh, có lúc lên đến 70.000 - 80.000 đồng/kg, người nuôi thu lãi hàng tỷ đồng/ha. Lúc bấy giờ, không riêng gì hai xã Mỹ Thành Bắc và Thạnh Lộc mà ở nhiều địa phương trên địa bàn huyện Cai Lậy, người người, nhà nhà làm nghề ương cá tra giống. Khi nguồn cung dồi dào nhưng nhu cầu không tăng khiến giá cá giống sụt giảm, hiện ở giá trên dưới 20.000 đồng/kg nhưng cũng khó bán.
Ngụ ở ấp 2, xã Thạnh Lộc, ông Phạm Văn Ngon đã từng chuyển từ trồng lúa sang ương cá tra giống rồi giờ đây lại quay về với cây lúa. Ông Ngon ngậm ngùi cho biết, cách đây hơn một năm, chạy theo phong trào đào ao nuôi cá tra giống, ông quyết định cải tạo 4 công đất trồng lúa 3 vụ/năm thành ao nuôi cá tra giống.
Tuy nhiên, từ đó đến nay, ông Ngon chỉ ương được 4 đợt cá tra giống, trong đó hai vụ đầu cá chết sạch, 2 vụ ương sau chỉ có một vụ lời 30 triệu đồng. Đó là chưa kể ông bị thương lái mua nợ 20 triệu đồng đến nay chưa trả. Qua tổng kết, gia đình ông Ngon lỗ tới 240 triệu đồng. “Sau một thời gian suy nghĩ, đắn đo, cuối cùng tôi phải đứt ruột bỏ ra 20 triệu đồng thuê máy san lấp 4.000m2 ao nuôi cá tra giống để tái trồng lúa dù trước đây chính tôi đã bỏ ra 50 triệu đồng để thuê người đào ao”, ông Ngon cho hay.
Theo ông Phạm Công Trung, Phó chủ tịch UBND xã Thạnh Lộc, hiện địa phương có trên 10,1ha trong tổng số 70ha ao ương cá tra giống được nông dân tái chuyển đổi trở lại để sản xuất lúa trong vụ đông xuân 2013-2014. Việc san lấp ao ương cá tra giống để trồng lúa trở lại đang được địa phương khuyến khích.