Áp dụng chế tài khi ngư dân khai thác thủy sản trái phép từ 1/8/2024
Từ ngày 1/8/2024, một số hành vi vi phạm trong khai thác thủy sản trước đây chỉ bị xử phạt hành chính sẽ bị xử lý hình sự theo Nghị định số 42/2019/NĐ-CP. Điều này nhằm tăng cường sức răn đe, ngăn chặn các hành vi vi phạm và thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc gỡ thẻ vàng IUU của Ủy ban châu Âu (EC).
Diễn biến khai thác thủy sản trái phép 6 tháng đầu năm 2024
Theo thông tin từ Cục Kiểm ngư - Bộ NN & PTNT, tình hình vi phạm khai thác thủy sản trái phép vẫn diễn biến phức tạp trong 6 tháng đầu năm 2024. Các vấn đề nổi cộm bao gồm:
Tàu cá, ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý, tình trạng này vẫn còn diễn ra, cho thấy việc kiểm soát và ngăn chặn vi phạm chưa đạt hiệu quả mong muốn.
Hình thức vi phạm ngày càng tinh vi, điều này đòi hỏi các cơ quan chức năng phải nâng cao năng lực giám sát và xử lý, đồng thời áp dụng các biện pháp quyết liệt hơn.
Số lượng các vụ việc vi phạm nghiêm trọng chưa được xử lý triệt để. Việc xử lý chưa đủ tính răn đe dẫn đến tình trạng vi phạm tái diễn và khó kiểm soát.
Có 4/28 tỉnh, thành phố thuộc ven biển chưa thể kiện toàn lực lượng kiểm ngư địa phương. Cho thấy sự thiếu đồng bộ trong việc triển khai các biện pháp chống khai thác IUU trên toàn quốc.
Các hành vi khai thác, mua bán thủy sản có thể truy cứu hình sự
Từ ngày 1/8/2024, theo Nghị quyết số 04/2024/NQ-HĐTP và Nghị định số 42/2019/NĐ-CP, cơ quan chức năng sẽ truy cứu trách nhiệm hình sự đối với nhiều hành vi vi phạm trong khai thác thủy sản. Cụ thể, các hành vi bị truy cứu trách nhiệm hình sự bao gồm:
Xuất cảnh đi khai thác thủy sản trái phép ở ngoài vùng biển Việt Nam: Bao gồm cả ngư dân trực tiếp khai thác và những người tổ chức, môi giới cho hoạt động này.
Vi phạm quy định về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản: Như khai thác các loài thủy sản nguy cấp, quý, hiếm, sử dụng các phương pháp khai thác bị cấm.
Mua bán, vận chuyển thủy sản trái phép: Bao gồm cả buôn lậu, vận chuyển thủy sản không rõ nguồn gốc, sử dụng giấy tờ giả mạo.
Sử dụng thiết bị để ngăn chặn giám sát hành trình của tàu cá, vi phạm những quy định về quản lý: Như tắt, phá hoại hoặc làm giả dữ liệu thiết bị giám sát hành trình nhằm che giấu hoạt động khai thác trái phép.
Làm giả con dấu của cơ quan, tổ chức hoặc là giả các chứng từ để khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản: Nhằm mục đích trục lợi bất chính từ hoạt động khai thác thủy sản.
Đối tượng bị truy cứu trách nhiệm hình sự chủ yếu là những người chủ mưu, người môi giới, tổ chức xuất cảnh, nhập cảnh để khai thác thủy sản trái phép, và những người tái phạm nhiều lần. Người đi làm thuê không bị xử lý hình sự. Người nước ngoài khi đưa tàu cá khai thác thủy sản trái phép tại vùng biển Việt Nam cũng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Lưu ý, những cá nhân làm thuê trên tàu cá khai thác trái phép sẽ không bị xử lý hình sự.
Lãnh đạo Chính phủ kêu gọi các bộ, ngành, địa phương cùng chung sức, đồng lòng thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 32-CT/TW của Ban Bí thư, Nghị quyết số 04 và các giải pháp khác, mở đợt cao điểm trong 3 tháng tới để gỡ bỏ "thẻ vàng" IUU trong đợt thanh tra sắp tới của EC.
Với những nỗ lực quyết liệt và đồng bộ này, hy vọng rằng Việt Nam sẽ đạt được những tiến bộ đáng kể trong công tác chống khai thác IUU, đáp ứng được yêu cầu của EC và gỡ bỏ "thẻ vàng" trong thời gian sớm nhất.