TIN THỦY SẢN

Các loài cá nhỏ đang bị đe dọa

Mai Anh

Các loài cá nhỏ như cá trích, cá mòi, cá cơm và các loài tương tự, có nét đặc thù là di chuyển thành từng đàn đông đúc. Chúng rất dễ bị khai thác và chỉ có một lượng nhỏ dành cho tiêu thụ trực tiếp, còn lại chủ yếu để sản xuất bột cá làm thức ăn cho cá nuôi. Theo nghiên cứu của 13 nhà khoa học quốc tế (là tác giả của báo cáo được tài trợ bởi quỹ Lenfest có tên là "Cá nhỏ, tác động lớn") điều này đã gây sụt giảm nhanh chóng các loài cá nhỏ.

Mặc dù vậy, cho đến nay, các loài cá nhỏ vẫn chưa bị đánh bắt quá mức do thị trường tiêu thụ thực sự cho mặt hàng thủy sản này vẫn chưa nhiều. Tuy nhiên, những loài cá này đang được sử dụng rộng rãi trong nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản: 90% được nghiền ra và chế biến thành bột cá, dầu cá, thức ăn cho gia súc và các trang trại nuôi, 10% được con người tiêu thụ trực tiếp. Kết quả là những loài cá nhỏ chiếm 37% sản lượng khai thác trên thế giới, so với con số 8% của 50 năm trước.

Ngoài sự suy giảm của các loài cá nhỏ đã biến mất khỏi một số khu vực như Biển Đen và Namibia, việc khai thác quá mức một mắt xích cốt yếu của hệ sinh thái biển đã gây ảnh hưởng không nhỏ cho những loài săn mồi mà những loài cá nhỏ này là nguồn thức ăn chính, cụ thể như những loài cá lớn, chim biển và các loài động vật có vú sống ở biển. Theo các tác giả nghiên cứu nói trên, việc giảm một nửa lượng đánh bắt và để lại ít nhất 40% trữ lượng sẽ là cách duy nhất nhằm hạn chế sự suy giảm của cả cá nhỏ cũng như cá lớn.

Giải pháp này sẽ mang lại lợi ích cho cả môi trường và kinh tế. Theo nghiên cứu này, so với khi bị đánh bắt, những loài cá nhỏ này có giá trị hơn khi chúng ở trong đại dương. Là con mồi cho các loài cá lớn có giá trị kinh tế cao như cá ngừ hay cá tuyết, những con cá trích hay cá cơm, chúng có giá trị 11,3 tỷ USD, lớn gấp hơn hai lần so với việc làm thức ăn chăn nuôi cho các trại nuôi cá (5,6 tỷ USD). 

Mai Anh Theo Le Monde