Dấu hiệu nhận biết hội chứng hoại tử gan tụy cấp tính (AHPNS) ở tôm nuôi
Theo nhận định của Bộ Nông nghiệp và PTNT, dịch bệnh hoại tử gan tụy trên tôm nước lợ đang diễn biến phức tạp và có nguy cơ lan rộng, ảnh hưởng lớn đến sản xuất, đời sống của nông, ngư dân. Bộ trưởng đã chỉ đạo các cơ quan chức năng sớm nghiên cứu, làm rõ các tác nhân gây bệnh.
Một số dấu hiệu mô học trên gan tôm bị hội chứng hoại tử gan tụy cấp tính
Theo đó, Bộ trưởng yêu cầu Cục Thú y (Bộ NN&PTNT) phải tăng cường công tác quản lý, đánh giá và nắm chắc diễn biến dịch bệnh. Căn cứ vào tình hình dịch bệnh trong thời gian qua và kết quả xét nghiệm mẫu bệnh phẩm của các phòng xét nghiệm trong và ngoài nước, Cục Thú y đã ban hành Hướng dẫn các dấu hiệu nhận biết hội chứng hoại tử gan tụy cấp tính (AHPNS) ở tôm nuôi như sau:
Loài nhiễm bệnh: Tôm sú (Penaeus monodon) và Tôm chân trắng (Litopenaeus vannamei)
Giai đoạn nhiễm bệnh: Trong suốt quá trình nuôi, tập trung nhiều ở giai đoạn từ 10 đến 45 ngày sau khi thả nuôi.
Triệu chứng lâm sàng: Ở giai đoạn đầu, triệu chứng của bệnh chưa rõ ràng. Tôm chậm lớn, lờ đờ, bỏ ăn, tấp mé và chết ở đáy ao/đầm nuôi. Ở giai đoạn tiếp theo, tôm bệnh có hiện tượng vỏ mềm, màu sắc cơ thể biến đổi, gan tụy mềm nhũn, sưng to hoặc bị teo lại.
Dấu hiệu bệnh tích: Tổ chức gan tụy thoái hóa tiến triển cấp tính. Thiếu hoạt động phân bào đẳng nhiễm trong tế bào có nguồn gốc từ mô phôi (tế bào E: Embyonalzellen). Các tế bào ở trung tâm của tổ chức gan tụy (tế bào tiết B: Basenzellen, tế bào xơ F: Fibrillenzellen, tế bào dự trữ R: Restzenllen) có sự biến đổi cấu trúc và rối loạn chức năng. Các tế bào của tổ chức gan tụy có nhân lớn bất thường (Enlarged HP cell) và có hiện tượng bong tróc tế bào biểu mô ống lượn (Sloughing of HP cell) và bị viêm nhẹ.
Ở giai đoạn cuối của hội chứng hoại từ gan tụy cấp tính có sự tập hợp của tế bào máu ở giữa ống gan tụy (Hemocytic infiltration) và nhiễm khuẩn thứ cấp (2 bacterial infection).