Mô hình nuôi cá dầm xanh
Cá dầm xanh được xem như đặc sản bởi mùi vị thơm ngon, chế biến món gì cũng hấp dẫn, luôn được niêm yết giá cao tại các nhà hàng. Tận dụng tiềm năng, thế mạnh của địa phương, xã Mai Hịch (Mai Châu, Hòa Bình) đã duy trì, mở rộng diện tích ao cá, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân.
Đồng chí Ngần Văn Tuấn, Chủ tịch UBND xã cho biết: "Xã có 9 xóm, xóm nào cũng có mô hình nuôi cá dầm xanh, tập trung nhiều ở xóm Hịch 1, Hịch 2 với trên 70% hộ nuôi. Hộ nuôi nhiều diện tích ao từ 500 - 1.000m2, hộ ít từ 100 - 200m2. Chất lượng cá được thị trường đánh giá cao, đầu ra ổn định, bán được giá, do đó, nhiều hộ có thu nhập khá, cũng có hộ thoát nghèo từ nuôi cá. Việc duy trì, mở rộng diện tích ao cá, nâng cao chất lượng cá dầm xanh được xã đưa vào nghị quyết, xây dựng thành sản phẩm hàng hóa chủ lực, nâng cao thu nhập, phát triển kinh tế địa phương”.
Xóm Hịch 2 có 151 hộ, hầu như hộ nào cũng có ao cá. Cá dầm xanh phải được nuôi trong môi trường nước lạnh, có dòng chảy liên tục, nếu không sẽ kị khí dẫn đến phát triển kém, thậm chí là chết. Nguồn nước sạch được bà con tận dụng là các con suối chảy từ khe núi, nhiệt độ thấp, mát lạnh, phù hợp để nuôi cá. Theo người dân đánh giá, chất lượng cá tại địa phương có vị đậm đà hơn các vùng khác, thịt cũng chắc hơn. Cá nuôi càng lâu, trọng lượng càng lớn, có con đến 3 - 4 kg. Là giống cá quý, không dễ nuôi nên giá bán khá cao, có thời điểm 70.000 - 80.000 đồng/kg, cá càng to, giá trị mỗi kg càng tăng cao.
Thăm ao cá của hộ bà Vì Thị Luyến, xóm Hịch 2, bà Luyến cho biết: "Nhà tôi nuôi cá dầm xanh hơn chục năm nay với 400 m2 ao, đây là giống cá quý, được thu mua với giá cao, phù hợp điều kiện địa phương. Được tham gia các lớp tập huấn về nuôi cá dầm xanh, đúc kết kinh nghiệm từ thăm quan các mô hình, tôi chưa gặp thiệt hại gì, mặc dù đây là giống cá khó nuôi, chất lượng tốt, đầu ra ổn định. Đều đặn mỗi năm, gia đình tôi xuất bán 1,5 - 2 tấn cá, thu khoảng 70 - 80 triệu đồng/năm.
Bà Luyến tiết lộ kinh nghiệm nuôi cá: "Điều quan trọng nhất là thiết kế xây ao cá phù hợp. Ao được thiết kế với 1 cửa nước vào, 1 cửa nước ra để đảm bảo nước được sạch, nếu không cá phát triển chậm, sản lượng hàng năm thấp, lời lãi không được nhiều vì giá con giống đã rất cao, 5.000 - 6.000 đồng/con giống. Nuôi cá dầm xanh chỉ hợp với vùng có suối nước lạnh chảy qua, chứ dùng máy bơm, lọc nước rất tốn kém. So với những loài thủy sinh khác, cá dầm xanh có khả năng kháng bệnh tốt, chịu được điều kiện bất thường của thời tiết, khi đã xây ao cá hợp lý thì việc nuôi dễ dàng”.
Vào vụ thu hoạch cá, tấp nập xe tải của tư thương đến tận các xóm thu mua. Không chỉ trong địa bàn huyện, sản phẩm cá dầm xanh đã có mặt tại các nhà hàng ở Hà Nội và nhiều tỉnh, thành phố. So với loại cá nuôi bằng cám công nghiệp, cá dầm xanh có vị thơm ngon, thịt chắc hơn hẳn. Để hỗ trợ người dân phát triển sản xuất, xã đã triển khai các chương trình vốn vay ưu đãi, hỗ trợ kỹ thuật, mở lớp tập huấn về nuôi cá dầm xanh cho người dân trên địa bàn. Khuyến khích nhân rộng mô hình, tăng cường quảng bá, tìm kiếm thị trường, ổn định đầu ra cho sản phẩm. Cùng với dịch vụ du lịch cộng đồng và sản phẩm vịt cổ xanh, cá dầm xanh sẽ là nguồn thu đáng kể cho nhiều hộ dân tại địa phương. Đến nay, thu nhập bình quân toàn xã đạt 32,5 triệu đồng/người/năm.