Nuôi tôm chuẩn Vietgap: Hướng đi bền vững
Trong xu thế cạnh tranh và rào cản kỹ thuật của các nước nhập khẩu, con tôm Việt Nam đòi hỏi phải đạt chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm, an toàn môi trường và có truy xuất nguồn gốc. Do đó, các nhà quản lý, doanh nghiệp và người nuôi tôm phải kiểm soát được nguồn gốc, dịch bệnh, môi trường và đáp ứng hiệu quả về kinh tế.
Ðể con tôm có lợi thế cạnh tranh và phát triển bền vững trên thương trường quốc tế, người nuôi tôm cần phải hướng tới nuôi áp dụng tiêu chuẩn VietGAP.
Cũng như nhiều người nuôi tôm trong tỉnh, ông Tô Hoài Thương, ấp Tân Ðiền, xã Tân Duyệt, huyện Ðầm Dơi, nuôi từ tôm sú đến tôm thẻ chân trắng, tỷ lệ thất bại đều cao hơn thành công. Ðến năm 2013, Dự án Nguồn lợi ven biển vì sự phát triển bền vững (CRSD) được triển khai, gia đình ông được chọn để đầu tư thực hiện mô hình trình diễn nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh áp dụng an toàn sinh học theo hướng VietGAP.
Ông Thương cho biết, trong quá trình nuôi, luôn định kỳ diệt khuẩn, bón men vi sinh, bón vôi và chất khoáng có phối trộn với dinh dưỡng. Ðặc biệt, do ông không sử dụng các chất kháng sinh, chất cấm trong quá trình nuôi, nên thu mua với giá cao hơn giá thị trường khoảng 5.000 đồng/kg.
Qua 6 vụ nuôi, trên diện tích ao 2.600 m2 mặt nước, thành công 5 vụ, thất bại 1 vụ, trừ chi phí ông còn lãi trên 2,5 tỷ đồng. Từ những thành công trên, ông Thương tiếp tục đầu tư mở rộng thêm 2 ao nuôi với diện tích gần 5.000 m2, mật độ 80 con/m2, đến nay tôm được 102 ngày tuổi, đang hứa hẹn vụ nuôi thành công.
Ðặc biệt, từ khi áp dụng mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng an toàn sinh học theo hướng VietGAP, gia đình ông được Công ty Cổ phần GLOBALCERT cấp giấy chứng nhận sản phẩm hợp với quy phạm thực hành nuôi thuỷ sản tốt tại Việt Nam (VietGAP) trên diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng 7.500 m2, có hiệu lực trong 2 năm, từ ngày 29/4/2016-28/4/2018.
Ông Tô Hoài Thương cho biết, quy trình nuôi tôm thẻ chân trắng an toàn sinh học, áp dụng VietGAP của dự án CRSD, luôn có nhân viên kỹ thuật hướng dẫn quy trình, kiểm tra môi trường trong ao nuôi từ khi thả đến khi thu hoạch nên ít xảy ra dịch bệnh, chi phí đầu tư thấp, lợi nhuận cao.
Do ảnh hưởng biến đổi khí hậu, thời tiết thay đổi thất thường, dịch bệnh, trên tôm nuôi theo hình thức quảng canh truyền thống, thường xuyên xảy ra. Trong khi đó, mô hình nuôi tôm sú đảm bảo an toàn sinh học lại đang mở ra nhiều hứa hẹn cho người nuôi tôm.
Anh Phan Văn On, ấp Rạch Muỗi, xã Phú Hưng, huyện Cái Nước, cho biết, quy trình nuôi tôm an toàn sinh học ít thay nước đã hạn chế được dịch bệnh, rủi ro thấp, vốn đầu tư ít, lợi nhuận cao. Ðặc biệt, trong quá trình nuôi đều sử dụng các chế phẩm sinh học và men vi sinh nên con tôm sạch, bán với giá cao.
Anh On chia sẻ, thiết kế ao nuôi phải đúng quy trình các nhà chuyên môn đặt ra. Trong cải tạo ao, đầm phải tát cạn nước, sên vét bùn đáy ao, sau đó bón vôi đá liều lượng 350 kg/ha, phơi tiếp từ 5-10 ngày rồi lấy nước vào thuốc cá. Tiếp theo, diệt khuẩn ao nuôi bằng Iodine, liều 2 lít/ha, 5 ngày sau gây màu nước bằng men vi sinh của Sở Khoa học - Công nghệ, liều lượng 60 lít/ha, tạt lúc sáng sớm hay chiều mát. Sau khi tạt, tiến hành đo độ pH, kiềm, độ mặn, sau đó mới thả tôm nuôi.
"Thành công bước đầu của mô hình nuôi tôm theo hướng VietGAP nhanh chóng tạo nên hiệu ứng dây chuyền, củng cố thêm niềm tin cho nhiều hộ dân tham gia áp dụng quy trình mới”, ông Quách Nhật Bình, Phó Giám đốc Ban Quản lý nguồn lợi ven biển vì sự phát triển bền vững, đánh giá.
Với mục tiêu phát triển nuôi thuỷ sản bền vững và bảo vệ môi trường, Dự án CRSD được triển khai từ năm 2012-2017 gồm 4 hợp phần là: tăng cường năng lực thể chế cho quản lý nghề cá bền vững; thực hành nuôi thuỷ sản bền vững; quản lý bền vững khai thác thuỷ sản ven bờ và quản lý dự án. Ðến nay, dự án đã phát triển được 10 vùng nuôi tôm tại địa bàn 5 huyện: Ðầm Dơi, Cái Nước, Phú Tân, Năm Căn và Ngọc Hiển, với diện tích 2.270 ha, 1.300 hộ dân, lập thành 53 tổ cộng đồng quản lý vùng nuôi, tại mỗi vùng nuôi có 1 tổ tư vấn hỗ trợ kỹ thuật.
Ngoài ra, Dự án CRSD hỗ trợ các hoạt động tuyên truyền để người dân tự chuyển đổi sang các mô hình nuôi thuỷ sản bền vững, thân thiện với môi trường, khuyến khích đa dạng các loài nuôi có giá trị và tiềm năng. "Ðối với các hộ tiếp tục nuôi tôm VietGAP, dự án sẽ hỗ trợ nâng cấp cơ sở hạ tầng, an toàn sinh học và xây dựng hệ thống truy nguyên nguồn gốc thông qua mối liên kết với các cơ sở sản xuất giống và các đơn vị chế biến, xuất khẩu thuỷ sản", ông Quách Nhật Bình cho biết./.