TIN THỦY SẢN

Vây cá mập và lợi ích sức khỏe của nó

Các loại vây của cá mập - Ảnh: Tepbac.com Nguyễn Dương

Cá mập là nhóm cá thuộc lớp Cá sụn, đã có mặt trên trái đất 400 triệu năm qua. Chúng có khoảng 350 chi, loài với kích cỡ rất khác nhau.

Các bộ phận trên cơ thể cá mập đều rất có lợi cho sức khỏe con người. Da cá mập được rất ưa chuộng trong công nghiệp thời trang, dầu gan cá mập giàu đạm và chứa nhiều vitamin A nên là nguồn nguyên liệu quý của ngành dược phẩm. Xương và răng cá mập có thể chế tác thành đồ trang sức hay những món quà lưu niệm. Thứ quý giá nhất và cũng là nguyên nhân cá mập bị đánh bắt nhiều chính là vi (vây) cá.

Hầu hết các loài cá mập đều có ít nhất hai bộ vây giữa nằm dọc cơ thể. Có một hay hai vây lưng nằm ở phía trên, một vây đuôi chính là đuôi của cá, một vây hậu môn nằm ở phía dưới, đằng sau hậu môn. Hầu hết cá mập có các vây lưng hình tam giác. Trong hai vây lưng này thì vây lưng thứ nhất thường lớn hơn vây lưng thứ hai, tuy nhiên ở một số loài thì chỉ có một vây lưng. Vây đuôi nằm không đối xứng với cột sống và hướng lên trên. Vây hậu môn chỉ có ở một số loài cá mập. Việc xuất hiện hay vắng mặt của vây này là cơ sở cho phân loại cá mập. Ngoài ra cá mập còn một cặp vây nằm ở phía dưới cơ thể gọi là vây ngực.

Cấu tạo

Vây cá mập hoàn toàn là chất sụn, có rất ít những mô cơ. Chúng chứa một lớp màng và ở một số loài có lớp mỡ nằm dưới da chúng bao phủ một bó gồm các thớ sụn. Ở hầu hết các vây cá mập, những thớ này được nuôi dưỡng bằng các tiểu cầu sụn ở vùng trung tâm. Vây đuôi không chứa tiểu cầu sụn. Cá mập không có vảy, vây được bao bọc bởi cấu trúc hình gai hay hình tấm rất nhỏ, điều này tạo cho da cá mập như tờ giấy ráp.

Thành phần hóa học của vây cá

Thành phần hóa học của vây cá mập
(cho 100g vật chất khô)

Nước

14,0 g

Protein*

83,5 g

Chất béo

0,3 g

Carbohydrate

0,0 g

Tro

2,2 g

Chất sơ

0,0 g

Sắt

15,2 mg

Calcium

146,0 mg

Phốt pho

194,0 mg

Năng lượng

337 kcal

* Ở vây cá mập thiếu một axit amin thiết yếu là Tryptophan

(Nguồn: Nhà xuất bản Sức khỏe cộng đồng, Bắc Kinh)

Lợi ích về mặt sức khỏe

Theo sách cổ sức khỏe của Trung Quốc thì vây cá mập có tác dụng: làm trẻ hóa, kích thích tính ngon miệng, bổ máu, tăng cường năng lượng, bổ thận, phổi, xương và nhiều bộ phận khác của cơ thể./.

Vì sự xa hoa và quan niệm ẩm thực của con người, nhiều loài cá mập đã giảm từ 70 - 90% số lượng cá thể và đang có nguy cơ bị tuyệt chủng gây hiện tượng mất cân bằng sinh thái trong môi trường tự  nhiên. Cá mập thường phải mất 20 - 25 năm mới có thể trưởng thành và chúng chỉ sinh sản 2 - 3 con mỗi lần.

Nguyễn Dương