Vi khuẩn vibrio - Nguyên nhân gây nhiều dịch bệnh ở tôm
Vi khuẩn Vibrio là nguyên nhân chủ yếu gây bệnh cho tôm, vì vậy quan trọng nhất là duy trì theo dõi sức khỏe của tôm đều đặn để phát hiện bệnh sớm. Điều này là quan trọng để ngăn chặn tác động tiêu cực đối với năng suất mùa vụ và đảm bảo hiệu suất nuôi tôm làm việc hiệu quả.
Vi khuẩn Vibrio là nguyên nhân chủ yếu gây bệnh cho tôm, vì vậy quan trọng nhất là duy trì theo dõi sức khỏe của tôm đều đặn để phát hiện bệnh sớm. Điều này là quan trọng để ngăn chặn tác động tiêu cực đối với năng suất mùa vụ và đảm bảo hiệu suất nuôi tôm làm việc hiệu quả.
Dưới đây, Tép Bạc sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các bệnh do vi khuẩn Vibrio gây ra, nhằm hỗ trợ bà con nuôi tôm một cách thành công và bền vững.
Vi khuẩn Vibrio
Vi khuẩn Vibrio đại diện cho một nhóm vi khuẩn yếm khí không bắt buộc, thuộc hệ thống Gram-negative, có hình que thẳng hoặc uốn cong nhẹ, với kích thước dao động từ 0,3 đến 0,5 micromet và chiều dài từ 1,4 đến 2,6 micromet. Chúng không tạo nha bào và di chuyển nhờ vào một lông ở đầu.
Môi trường sống lý tưởng cho sự phát triển của Vibrio là môi trường kiềm và mặn, đặc biệt là trong nước biển và khu vực cửa sông. Việc này giải thích vì sao chúng thường được tìm thấy gây bệnh trong các cộng đồng động vật nước mặn như tôm, cá, ốc, sò. Điều đặc biệt là Vibrio không thể tồn tại ở nhiệt độ cao, với khả năng chết khi nhiệt độ đạt 65 độ C trong khoảng 10 phút, và không sinh sản khi nhiệt độ thấp hơn 15 độ C.
Vibrio thường được xem như một nhóm vi khuẩn cơ hội, nơi chúng tận dụng các điều kiện môi trường không lợi hoặc khi động vật nuôi (như tôm) suy giảm sức đề kháng do ảnh hưởng của các yếu tố như môi trường xấu, nhiễm virus, nấm, ký sinh trùng. Đặc biệt, khi tôm không có khả năng chống lại, Vibrio sẽ tận dụng cơ hội này để tấn công và gây bệnh.
Một điểm đáng chú ý là Vibrio thường kháng lại nhiều loại kháng sinh, điều này khiến cho việc kiểm soát nhiễm trùng trong ao nuôi trở nên khó khăn. Hơn nữa, chúng có khả năng gắn chặt vào bề mặt dạ dày của động vật nuôi, tạo ra các màng bao sinh học vững chắc. Các màng bao này không chỉ bảo vệ vi khuẩn khỏi tác động của kháng sinh và chất khử trùng mà còn làm tăng độ khó khăn trong việc kiểm soát nhiễm trùng bằng các chất chiết xuất từ thảo dược và các phương pháp khác. Hơn nữa, Vibrio có khả năng ký sinh vào các loài giáp xác khác trong ao, tăng nguy cơ gây thiệt hại và gây ảnh hưởng tiêu cực đối với những lần thả nuôi tiếp theo.
Bệnh do vi khuẩn Vibrio gây nên
Nhiễm Trùng Huyết
Nhiễm trùng huyết là một trong những bệnh nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể của tôm cá do vi khuẩn gây ra. Tôm thể hiện dấu hiệu bất thường khi bơi, chân bò và chân bơi chuyển sang màu đỏ do tế bào sắc tố lan rộng, và tôm có dạng cong phần bụng. Những triệu chứng nặng có thể dẫn đến tình trạng mang tôm bung ra và bị ăn mòn. Vi khuẩn Vibrio alginolyticus, V. anguillarium, hoặc V. parahaemolyticus là những nguyên nhân chính, được chẩn đoán thông qua các dấu hiệu và triệu chứng tổng quát. Để ngăn chặn sự lây lan, duy trì chất lượng nước ổn định và giảm tải chất hữu cơ bằng cách thay nước đều đặn là quan trọng. Cần lưu ý rằng việc thêm thức ăn có chứa chất kháng sinh chỉ nên thực hiện sau khi xác định mức độ nhạy cảm in vitro của vi khuẩn.
Hoại Tử Phụ Bộ
Bệnh này đặc trưng bởi sự hoại tử ở các chân đi, chân bơi, và chân sau, kèm theo chuyển đổi màu nâu đen. Lông mịn trên các phụ bộ có thể gãy và mất màu. Vi khuẩn như Vibrio spp, Pseudomonas spp, Aeromonas spp, và Flavobacterium spp gây ra bệnh này, và cần duy trì chất lượng nước tốt để ngăn chặn nó. Tránh xử lý tôm không cần thiết để tránh thương tích và hoại tử.
Bệnh do Vibrio Gây Ra ở Ấu Trùng Tôm
Vi khuẩn Vibrio gây ra hoại tử phần phụ bộ, tế bào sắc tố giãn nở, ruột rỗng, ruột trống, và chán ăn ở ấu trùng tôm. Tình trạng chết có thể cao đến 80% trong vài ngày. Chẩn đoán được thực hiện bằng cách chứng minh vi khuẩn di động trong cơ thể ấu trùng, xác nhận thông qua phương pháp vi sinh tiêu chuẩn. Để ngăn chặn bệnh, cần duy trì chất lượng nước và giảm tải lượng hữu cơ bằng cách thay nước đều đặn.
Bệnh Đốm Nâu (Bệnh Mòn Vỏ)
Bệnh này thể hiện qua việc xuất hiện màu nâu trên cơ thể và các phụ bộ của tôm. Vi khuẩn như Aeromonas spp và Flavobacterium spp gây ra bệnh này, và cần duy trì chất lượng nước tốt, giảm tải lượng hữu cơ, và kiểm soát mật độ quá dày để ngăn chặn bệnh. Có thể thực hiện việc kiểm soát lột xác bằng cách sử dụng bã hạt trà.
Bệnh do Vi Khuẩn Dạng Sợi
Bệnh này biểu hiện thông qua việc vi khuẩn dạng sợi bám vào mang, lông trên phụ bộ và cơ thể của ấu trùng tôm, làm suy giảm quá trình lột xác và có thể dẫn đến tình trạng thiếu oxy. Gây ra bởi Leucothrix mucor, việc duy trì chất lượng nước tốt là chìa khóa để ngăn chặn bệnh này.
Cách phòng tránh
Hiểu rõ nguyên nhân và biểu hiện của bệnh do Vibrio gây ra sẽ giúp người nuôi dễ dàng nhận biết sớm và có các biện pháp xử lý kịp thời. Đối với tình hình phòng tránh, bà con nên tập trung vào việc duy trì sức khỏe của tôm giống và tôm nhỏ thông qua sử dụng các chế phẩm sinh học và chiết xuất từ thảo dược nhằm hỗ trợ chức năng gan, thay vì chờ đến khi bệnh đã xuất hiện mới thực hiện xử lý, vì lúc này thiệt hại đã trở nên rất lớn.