Bệnh biến dạng do nhiễm ký sinh trùng trên cá hồi

Whirling Disease

Ảnh: Canada Journal

Bệnh biến dạng do ký sinh trùng trên cá hồi hay còn gọi là Whirling Disease là bệnh mãn tính gây ra bởi Myxobolus cerebralis, một sinh vật ký sinh trùng phổ biến trong nước.

Nguyên nhân

Do Myxobolus cerebralis

Ảnh: fishpathogens

Trong chu kỳ sống của ký sinh trùng, ký sinh trùng có nhiều dạng vật lý, 2 trong số đó là bào tử lây nhiễm được gọi là myxospore và triactinomyxon (TAM). Chúng đòi hỏi hai vật chủ: một loài thủy sinh vật phổ biến (Trùng chỉ Tubifex tubifex) và một loài cá thông thường là cá hồi.

Các myxospore khá nhỏ bào tử này lây nhiễm và thay đổi hình dạng trở thành một TAM bên trong cơ thể trùng chỉ. Sau đó TAM được phóng thích vào môi trường nước - nơi nó trôi nổi cho đến khi nó tiếp xúc với một con cá dễ bị tổn thương. TAM gắn vào da cá và chích ký sinh trùng vào cơ thể cá. Một khi bên trong cá, ký sinh trùng di chuyển dọc theo hệ thần kinh và di chuyển đến đầu nơi nó ăn vào xương và bắt đầu nhân lên. Bên trong cá, ký sinh trùng thay đổi hình dạng một lần nữa trở thành myxospore, những bào tử từ mang và phân cá phóng thích ra môi trường. Sau khi được giải phóng, myxospores trở lại đất và bắt đầu lại chu kỳ nhiễm trùng.

Loài cảm nhiễm: Cá hồi cầu vòng rất dễ bị tổn thương, cá hồi chấm hồng dễ tổn thương, cá hồi nâu nhạy cảm nhưng không có triệu chứng.

Triệu chứng

Giai đoạn cảm nhiễm:

Nhiệt độ, tuổi và loài ảnh hưởng đến tính nhạy cảm với bệnh.
Cá non rất nhạy cảm khi ký sinh trùng tấn công sụn mềm, dẫn đến tổn thương thần kinh, dị dạng xương và đôi khi tử vong.
Khi cá có chiều dài 810 cm, sụn hình thành xương và không còn dễ mắc bệnh nữa; tuy nhiên chúng vẫn là vật mang ký sinh trùng.

Vật chủ trung gian: trùng chỉ (Tubifex tubifex), được tìm thấy ở Úc.
Ký sinh trùng lây lan chủ yếu thông qua việc thả cá và những con chim di cư ăn cá.

Chẩn đoán:

Dấu hiệu lâm sàng của bệnh không rõ ràng cho đến khi cá có chiều dài khoảng 7 cm.
Các dấu hiệu của bệnh thường bao gồm tử vong hàng loạt trên cá con, vận động co giật, tăng tốc độ hô hấp và chuyển động giật ngược.
Cá cũng có xu hướng bơi theo vòng xoáy (đuổi theo đuôi) và phóng nhanh cho đến khi kiệt quệ.

Cá hồi nhiễm Whirling Disease điển hình. Ảnh: fishpathogens

Dấu hiệu bệnh lý tổng thể của bệnh biến dạng do ký sinh trùng trên cá hồi:

Vùng da từ từ lỗ hậu môn đến đuôi có màu sẫm thậm chí màu đen.

Tủy sống bị uốn cong.

Biến dạng sọ, tấm mang bị rút ngắn.

Phân bố

Nguồn gốc chính từ Châu Âu, Myxobolus cerebralis lần đầu tiên được phát hiện ở Hoa Kỳ tại Pennsylvania vào năm 1956. Kể từ đó, nó đã được báo cáo ở nhiều bang và tiếp tục lây lan.

Phòng trị

Không có biện pháp trị bệnh biến dạng do ký sinh trùng trên cá hồi. Do đó biện pháp phòng bệnh tổng hợp bằng việc đảm bảo an toàn sinh học trong trại nuôi và sản xuất giống cá hồi.