Kỹ thuật sản xuất giống cá sặc rằn
Ths. Lê Bình
I. Kỹ thuật sinh sản cá sặc rằn
1. Chọn cá bố mẹ
Vào đầu mùa mưa, khi cá đã thành thục sinh dục, sẳn sàng đẻ trứng thì bắt cá cho đẻ. Quá trình chọn cá bố mẹ cho sinh sản như sau:
+ Chọn những cá bố mẹ khỏe mạnh, không xây xát.
+ Chọn cá đực, cá cái
• Cá cái : bụng to mềm, lỗ hậu môn lồi và có màu hồng.
• Cá đực : màu sắc sặc sỡ, phần tia mềm ở lưng dài khỏi gốc vi đuôi.
2. Kích thích cá sinh sản
a. Chuẩn bị cho cá đẻ
- Bể cá đẻ có thể là bể xi măng, bể composite, hoặc thau nhựa... Rửa sạch dụng cụ cho đẻ, lấy nước sạch với chiều sâu 20 - 40 cm.
- Lấy lá môn, hoặc lá sen úp trên mặt nước (mỗi cặp cá đẻ cần 1 lá để làm tổ).
b. Cho cá đẻ
Dùng kích dục tố HCG + não thùy thể cá với liều lượng là 1500UI HCG + 10 não thùy thể cá chép chích cho 1 kg cá cái và cá đực dùng bằng 1/3 liều cá cái. Chích xong cho cá vào bể đẻ (mỗi bể 1 - 2 cặp cá). Sau khi chích thuốc khoảng 15 - 20 giờ cá sẽ đẻ trứng. Chờ cá đẻ xong, vớt trứng sang bể ấp ở nơi khác.
c. Ấp trứng cá
Bể ấp có thể dùng bể composite hoặc bể xi măng. Rửa sạch bể, lấy nước vào với chiều sâu khoảng 40 - 60 cm. Trong thời gian ấp trứng, phải điều chỉnh sục khí để trứng cá không gom lại 1 chổ và định kỳ thay nước 1lần/ngày. Sau khi cá nở 2.5 - 3 ngày, chuyển cá xuống ao đất để ương thành cá giống.
II. Kỹ thuật ưong cá
1. Chuẩn bị ao ương
Tùy thuộc vào diện tích có của nông hộ, tốt nhất từ 500 -1000m2, ao có dạng hình chữ nhật có chiều dài gấp 2 - 3 lần chiều rộng. Độ sâu khoảng 1.2 -1.5m, đáy phẳng hơi nghiêng về phía cống.
Dọn cỏ bờ, tát cạn nước, dùng rễ dây thuốc cá diệt cá tạp, cá dữ với liều lượng 0.2 - 0.3 kg/100m3, lấp kín các hang hốc.
Dùng vôi bột bón xung quanh bờ ao và đáy ao để cải tạo phèn, liều lượng từ 10 - 15 kg/100m2. Bón phân chuồng để tạo nguồn thức ăn tự nhiên cho cá với liều lượng 15 - 20kg/100m2. Sau đó phơi ao từ 2 - 3 ngày và cho nước vào. Khoảng 3 - 4 ngày sau, nước có màu xanh đọt chuối thì bắt đầu thả cá ương .
2. Kỹ thuật ương cá
Ương cá với mật độ khoảng 500 - 800cá bột/m2.
Thả cá lúc sáng sớm hoặc chiều mát. Trước khi thả, nên ngâm túi cá trong nước khoảng 10 - 15 phút để tránh cá bị sốc nhiệt, sau đó từ từ thả cá ra ngoài ao.
Dùng bột đậu nành, bột cá mịn, lòng đỏ trứng khuấy đều, tạt khắp mặt ao, cho ăn ngày 3-4 lần, liều lượng chiếm khoảng 150 - 200 % trọng lượng thân cá nuôi.
Sau khoảng 15 - 20 ngày, trộn cám với bột cá với tỷ lệ bằng nhau cho cá ăn ngày 2-3lần, lượng thức ăn chiếm khoảng 15 - 20 % trọng lượng cá nuôi. Cho ăn như thế đến khi cá đạt kích cỡ giống khoảng 500 - 700 con/kg.
Trong quá trình nuôi, nên thường xuyên theo dõi nước ao, nếu thấy dơ phải thay nước, mỗi ngày thay 30 % nước cho đến khi nước tốt thì ngưng.
3. Thu hoạch
Sau khi ương 45 - 60 ngày, cá đạt kích cỡ khoảng 500 - 600 con/kg thì tiến hành thu hoạch. Trước khi thu hoạch 1 tuần, hằng ngày phải luyện cá bằng cách làm đụt nước ao. Dùng lưới có kích thước mắt lưới nhỏ kéo cá, để tránh cá bị xay sát. Trong quá trình thu hoạch các thao tác phải thật nhanh và nhẹ nhàng tránh làm cá mệt, sẽ hao hụt nhiều trong vận chuyển.