Bình Thuận: Hiệu quả mô hình thu gom thức ăn tôm hùm
Từ mô hình thu gom thức ăn tôm hùm của Hội Nông dân xã Cam Bình, Bình Thuận, đến nay mô hình này đã lan toả mạnh mẽ, mang lại hiệu quả kinh tế và xã hội.
Cam Bình, Bình Thuận là xã đảo gồm 2 đảo Bình Ba và Bình Hưng, cách trung tâm TP Cam Ranh khoảng 7 hải lý (khoảng 15 km). Toàn xã có 1.525 hộ với 5.662 nhân khẩu, đời sống người dân chủ yếu dựa vào nghề đánh bắt và nuôi trồng thủy sản.
Ông Lâm Anh Tuấn, Chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Bình cho biết, hiện diện tích nuôi trồng thuỷ sản toàn xã đạt gần 90 ha, trong đó trên đảo Bình Ba 58 ha và đảo Bình Hưng 30 ha, với 469 bè nổi, gần 10.000 lồng chủ yếu nuôi tôm hùm xanh. Thời gian qua có thể nói nghề nuôi tôm hùm bằng lồng trên địa bàn đã mang lại thu nhập cao cho kinh tế hộ gia đình, góp phần phát triển kinh tế xã hội của địa phương.
Vì vậy việc bảo vệ môi trường nuôi là một trong những nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc thực hiện chỉ tiêu nhiệm vụ từng năm, cũng như từng bước đưa nghề nuôi tôm hùm lồng trên địa bàn xã phát triển bền vững.
Theo ông Tuấn, những năm qua Hội Nông dân xã đã xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai đến từng cán bộ, hội viên thông qua các chi, tổ hội, nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ, hội viên nông dân trong việc tập trung xử lý thức ăn thừa của tôm, hạn chế sử dụng túi nilon thay bằng túi lưới mùng may để bảo vệ môi trưởng biển. Từ đó môi trường nuôi trên vịnh đầm Bình Ba và thôn Bình Hưng ổn định.
Tuy nhiên từ tháng 7 đến tháng 9 hàng năm, tức vào mùa nắng nóng dịch bệnh thường xuyên xảy ra trên tôm. Nguyên nhân do còn nhiều hộ dân chưa ý thức trong công tác bảo vệ môi trường và thường xuyên xả thải bao bị nilon và thức ăn thừa ra môi trường biển.
Cùng với đó các hộ dịch vụ vệ sinh lồng cũ khi làm vệ sinh lồng trực tiếp thải ra biển cũng như thải lưới mùng cũ xuống đáy biển. Khi mùa nắng nóng tất cả các thứ trên tạo thành lớp bùn hôi thối làm cho các sinh vật đáy biển mất oxy và chết. Khi có mưa dông sẽ tạo thành luồng “nước độc” di chuyển ra xa cách bờ khoảng 200m, sau đó dần loang ra khu vực nuôi, gây bệnh cho tôm. Từ đó có hộ nuôi tôm bị hao hụt lên đến 30%, thậm chí có hộ 70%.
Ông Nguyễn Ân, Chủ tịch UBND xã Cam Bình cho biết, những năm gần đây, bà con nuôi tôm hùm trên địa bàn thả mật độ dày, năm sau thả nuôi nhiều hơn năm trước nên đã ảnh hưởng đến môi trường nước. Trước tình hình đó, địa phương đã khuyến cáo bà con nên thả nuôi mật độ vừa phải, đồng thời hạn chế tối đa việc dùng túi nilon đựng thức ăn rồi vứt xuống biển.
“Hiện chúng tôi liên tục tuyên truyền bà con thả nuôi mật độ vừa phải, thức ăn cho tôm phải bỏ vào túi lưới để tái sử dụng nhằm đảm bảo cho môi trường. Bên cạnh đó bà con không sử dụng túi ni lon xả thải ra môi trường biển gây ô nhiễm.
Túi ni lon nếu sử dụng thì sau đó phải thu gom lại trên lồng bè rồi chở vào bờ cho đội thu gom rác thải vệ sinh đưa vào lò đốt rác trên đảo Bình Ba. Riêng đảo Bình Hưng cũng phải thu gom rồi đem đến điểm cách xa khu dân cư 1 km để đốt xử lý”, ông Ân chia sẻ và cho biết thêm, việc bà con tuân thủ khuyến cáo trên sẽ tạo ra môi trường nuôi được đảm bảo, khi đó bà con thả nuôi tôm hùm được lâu dài và bền vững.
Nhờ thường xuyên tuyên truyền, vận động nên người nuôi tôm hùm ở xã đảo Cam Bình đã thành lập các tổ tự quản nuôi tôm và bước đầu bà con đã dần nhận thức cho thức ăn cho tôm vào túi lưới. Cùng với đó người nuôi đã vớt thức ăn thừa thu gom đưa vào bờ và giãn cách các lồng bè, chuyển từ nuôi lồng chìm sang nuôi bè để tôm phát triển tốt hơn.
Anh Lê Văn Hòa, người nuôi tôm hùm ở thôn Bình Ba Đông cho biết, việc người nuôi tuân thủ các khuyến cáo của địa phương là rất cần thiết, góp phần bảo vệ môi trường nuôi tôm. Bởi việc sử dụng túi ni lon mà xả ra môi trường biển sẽ chìm xuống đáy gây ra mất oxy, đồng thời gây cản trở lưu thông nguồn nước. Nếu túi ni lon tấp vào lồng bè sẽ tạo cho vi khuẩn xâm nhập vào tôm gây bệnh. Do đó từ năm 2018 đến nay anh Hòa đã sử dụng túi lưới đựng thức ăn cho tôm.
“Hàng ngày tôi chuyển túi tưới cho người cung cấp thức ăn cho tôm bỏ vào đựng. Rồi mang túi lưới này ra bè lấy thức ăn ra cho tôm ăn, sau đó túi lưới được giặt sạch để tái sử dụng hôm sau. Ngoài ra, việc thả tôm của gia đình tôi với mật độ vừa phải từ 300-350 con/lồng, các lồng được bố trí cách xa ít nhất 2 m để nguồn nước lưu thông, hạn chế dịch bệnh. Nhờ vậy, với 40 lồng nuôi, những năm gần đây gia đình tôi nuôi hùm khá hiệu quả, tỷ lệ hao hụt thấp, hàng năm lãi khoảng 300 triệu đồng”, anh Hòa chia sẻ.
"Để phát triển nghề nuôi tôm hùm bền vững, chính quyền địa phương đã tổ chức các cuộc họp tuyên truyền cho người dân thấy rõ việc nuôi tôm hùm là nguồn thu nhập chính. Từ đó khuyến cáo bà con cần tuân thủ nghiêm ngặt về mật độ nuôi, thức ăn thừa thu gom lại và chuyển vào bờ để đem đi xử lý. Đồng thời đề xuất kiến nghị các ngành, các cấp quy hoạch vùng nuôi cũng như mở rộng vùng nuôi để hướng dẫn người nuôi hiệu quả", ông Nguyễn Ân, Chủ tịch UBND xã Cam Bình.