Cá nhám kho sả nghệ
Miếng cá béo thơm quyện trong nước kho đậm đà, thơm phức mùi sả nghệ. Ngó đi ngó lại nồi cơm chỉ loáng cái là cạn veo.
Mùa hè, sóng yên bể lặng, thuyền chài thuận lợi nên ra chợ lúc nào cũng thấy sướng mắt bởi vô số cá tôm tươi xanh. Đây cũng là thời điểm mâm cơm nhà tôi ngóng một món ngon đặc biệt: nhám kho sả nghệ.
Tùy bữa chợ, gặp hôm nhám bự, một con nặng cả mười mấy ký lô thì mẹ mua vài lát cá; bữa nào gặp được nhám con lẻ đàn, cỡ bằng bắp chân người lớn - mua nguyên con thì càng tuyệt. Mẹ nói, con nhám ăn không bỏ thứ gì, từ đầu, vây cho tới phần xương sụn lựt sựt đều khoái khẩu như nhau.
Ngoài đại dương hung hãn ra sao chưa rõ, chứ sa lưới ngư dân, vào bếp, con nhám dễ tính khỏi nói, nấu món gì cũng ngon, mà cách chế biến cũng không mấy cầu kỳ phức tạp. Cánh đàn ông lai rai khoái ướp nhám với ít sả, muối ớt xanh, chút xíu dầu ăn rồi trở trên than hồng, cuốn lá cải xanh khề khà buổi chiều. Đơn giản gọn nhẹ thì đem nhúng giấm, hay um cùng chuối chát, chuối cây xì xụp với bún buổi trưa. Còn ngon cơm nhà, thì nhám kho sả nghệ là tuyệt nhất.
Mẹ đi chợ về, thấy trong giỏ có con nhám hoa là anh em tôi mừng thấy rõ, đứa lăng xăng ra vườn đào nghệ, nhổ sả, đứa lẹ tay bắc ấm nước cho mẹ làm cá. Đúng như tên gọi, con nhám có lớp da ngoài khá xù xì, chỉ cần dội qua nước nóng là lộ ra thân hình trắng múp mũm mĩm, hứa hẹn bữa ngon. Cá làm sạch, cắt miếng xếp vào nồi xong, mẹ giã một cối nén, nghệ, sả và mấy quả ớt đỏ, hòa vào ít mắm ngon, bột ngọt, chút muối và cho vào nồi cá xóc đều. Nhám vốn dĩ rất béo rồi, nên không cần tới dầu ăn. Cá ướp được chừng nửa tiếng cho thấm thì lên bếp.
Nồi cá bắc lên được năm bảy phút, mùi thơm hấp dẫn bắt đầu tỏa ra, đánh thức mọi giác quan. Nhám kho sả nghệ cần được kho với lửa liu riu, cho gia vị thấm đều vào từng lát cá, và chất béo từ cá tươm ra quyện vào gia vị. Chừng hai mươi phút, nước kho sệt lại thơm lừng là được.
Mâm cơm dọn ra, đĩa cá kho sả nghệ hấp dẫn làm tâm với màu vàng óng của nghệ tươi, mùi sả thơm nồng nàn bao quanh những lát cá béo thơm mời gọi. Thịt săn mềm thấm, sụn béo giòn sựt, nước kho đậm đà, bát đũa thi nhau hoạt động cho đến khi nồi cơm cạn veo. Cuối bữa cơm, bẻ miếng sém dưới đáy nồi quệt vào nước cá kho lại càng tuyệt.