Loài tôm có hệ thống thị lực phức tạp nhất
Tôm tít, tôm tích, tôm thuyền hay tôm búa là tên được dùng để gọi nhóm giáp xác biển thuộc bộ Tôm chân miệng (Stomatopoda). Chúng không phải tôm cũng chẳng phải bọ ngựa nhưng chúng có tên trong tiếng Anh là Mantis shrimp hay tôm bọ ngựa vì chúng giống cả hai, với cặp càng giống của bọ ngựa.
Tôm tít có thể nhìn thấy đến 12 màu gốc, trong khi con người chỉ nhìn được 3 màu gốc
Nhìn thấy đến 12 màu
Tôm tít được cho là loài là có hệ thống thị lực phức tạp nhất. Chúng có thể nhìn thấy đến 12 màu gốc, trong khi con người chỉ nhìn được 3 màu gốc, và có thể phân biệt những hình thái khác nhau của ánh sáng phân cực.
Bên cạnh đó, các tế bào nhạy cảm ánh sáng đặc biệt của mắt tôm tít thực hiện những chức năng tương tự với loại được phát hiện trong cơ chế của máy DVD và CD. Cả tôm tít và máy DVD, CD đều có khả năng chuyển đổi ánh sáng thành nhiều dạng khác nhau, nhưng điều khác biệt chính là tôm tít có thể thực hiện việc chuyển đổi trên toàn bộ quang phổ ánh sáng, trong khi máy DVD, CD chỉ thực hiện được đối với một màu.
Các nhà nghiên cứu khẳng định, thiết kế mắt tôm tít sẽ nhanh chóng giúp con người tạo ra các thiết bị quang học tương lai bằng cách sử dụng những tinh thể lỏng mô phỏng thành phần tế bào trong mắt loài giáp xác này.
Nguyên nhân thị giác phát triển
Thị giác cực tốt giúp tôm tít có thể nhận diện và phân biệt được nhiều loại san hô cũng như nhiều loại mồi khác nhau, vốn thường trong suốt hay trong mờ, cũng như nhận diện được các loài săn mồi có hại cho chúng như cá nhồng, vốn có vảy phát ra ánh sáng mờ mờ ảo ảo.
Loài tôm tít công (Odontoactylus Scyllarus) ở biển Andaman ngoài khơi Thái Lan
Đồng thời, động tác vung càng tấn công cực nhanh của tôm tít đòi hỏi việc xác định khoảng cách phải cực kì chính xác và vì vậy, cũng đòi hỏi về sự phát triển cao của khả năng nhận thức bề sâu.
Trong quá trình tìm kiếm bạn tình, tôm tít phát quang rất mạnh mẽ và bước sóng của các tia sáng do chúng phát ra phù hợp với dải phổ mà mắt chúng nhận biết được. Tôm cái chỉ có thể sinh sản trong một số giai đoạn nào đó của chu kì nước triều và khả năng nhận biết được pha mặt trăng giúp tôm tít có thể giao phối vào đúng thời điểm. Khả năng này cũng giúp tôm tít nhận biết được thông tin về biên độ thủy triều, một điều cực kì quan trọng đối với các loài sinh vật sống ở bờ biển.
>> Có một điều đáng chú ý là những loài tôm tít có thị giác phát triển cao thường là những loài có cơ thể mang màu sắc sặc sỡ, điều này cho thấy xu hướng tiến hóa của thị giác màu sắc giống như là ở loài công.