Mô hình nuôi tôm sinh thái mang lại hiệu quả cao
Mô hình nuôi tôm sinh thái là phương thức nuôi trồng thủy sản dựa trên việc tạo lập hệ sinh thái cân bằng và bền vững, hạn chế tối đa tác động tiêu cực đến môi trường. So với mô hình nuôi tôm truyền thống, mô hình này mang lại nhiều hiệu quả cao.
Mô hình nuôi tôm sinh thái mang lại lợi ích kép
Mô hình nuôi tôm sinh thái ở Việt Nam được biết đến chủ yếu là hai loại: nuôi tôm - rừng và nuôi tôm - lúa, tập trung chính tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).
Nuôi tôm - rừng: Mô hình này xuất hiện từ lâu đời tại các vùng rừng ngập mặn ven biển. Tôm được nuôi dưới tán rừng, tận dụng nguồn thức ăn tự nhiên và môi trường sống trong lành. Mô hình này góp phần bảo vệ hệ sinh thái rừng ngập mặn và mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân.
Nuôi tôm - lúa: Mô hình này được áp dụng ở các vùng đất ven sông, kênh, rạch. Vào mùa khô, người dân nuôi tôm, sau đó rửa mặn và trồng lúa vào mùa mưa. Mô hình này giúp tận dụng tối đa diện tích đất và nguồn nước, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Nuôi tôm rừng xuất hiện từ lâu đời, nhưng mô hình này chỉ thực sự định hình và phát triển mạnh mẽ từ năm 1995. Bắt nguồn từ xã Viên An Đông (huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau), mô hình này tận dụng lợi thế của hệ sinh thái rừng ngập mặn ven biển, nơi các loài cây đước, mắm, sú, vẹt mọc thành rừng, tạo môi trường sống lý tưởng cho tôm.
Tôm sinh thái có giá thành cao hơn so với tôm nuôi truyền thống, mang lại lợi nhuận tốt cho người nuôi. Hạn chế sử dụng hóa chất, thức ăn công nghiệp, men vi sinh, do đó giảm thiểu ô nhiễm môi trường nước và ao nuôi. Góp phần bảo vệ hệ sinh thái, đảm bảo nguồn lợi thủy sản cho các thế hệ sau.
Nuôi tôm sinh thái đang được nhân rộng tại nước ta và trở thành mô hình mang lại hiệu quả kinh tế cao. Ảnh: tiasang.com.vn
Tăng mạnh diện tích nuôi
Môi trường biến đổi, nắng nóng và độ mặn tăng cao khiến cho việc nuôi tôm truyền thống gặp nhiều khó khăn, dẫn đến tình trạng thất vụ thường xuyên. Tuy nhiên, mô hình nuôi tôm sinh thái đã mở ra hướng đi mới, mang lại hiệu quả kinh tế cho nhiều hộ dân, đặc biệt là những người sinh sống dưới tán rừng đước.
Cà Mau là một điển hình cho sự phát triển mạnh mẽ của mô hình nuôi tôm sinh thái. Với lợi thế về điều kiện tự nhiên, diện tích nuôi tôm sinh thái tại đây không ngừng tăng lên. Theo ông Trần Hoàng Lạc, Chủ tịch UBND huyện Ngọc Hiển, từ 6.678 ha vào năm 2017, diện tích nuôi tôm sinh thái đã lên đến hơn 19.400 ha vào đầu năm 2021, với số hộ tham gia tăng từ 1.260 lên 4.313.
Năng suất tôm sinh thái cũng được cải thiện đáng kể. So với mức bình quân 180 kg/ha/năm vào năm 2017, năng suất năm 2020 đã đạt 230 kg/ha/năm. Nhiều diện tích nuôi tôm sinh thái tại đây đã đạt từ 230 – 250 kg/ha trong những tháng đầu năm 2021.
Huyện Ngọc Hiển đã xác định 3 xã trọng điểm về nuôi tôm sinh thái: Viên An Đông, Viên An và Đất Mũi. Đặc biệt, xã Viên An Đông có 500 hộ nuôi tôm sinh thái đầu tiên đạt chuẩn xanh của tổ chức Seafood Watch (Mỹ).
Ngoài ra, sự tham gia của các doanh nghiệp chế biến thủy sản cũng góp phần thúc đẩy phát triển mô hình này. 2 trạm thu mua tôm sinh thái được xây dựng tại xã Viên An Đông và Tam Giang Tây giúp người nuôi có đầu ra ổn định cho sản phẩm.
Trở thành hướng đi mới cho tương lai
Nuôi tôm truyền thống đang gặp nhiều khó khăn do môi trường ô nhiễm, chất thải chưa xử lý triệt để, và dư lượng hóa chất trong tôm xuất khẩu. Trong bối cảnh đó, nuôi tôm sinh thái nổi lên như một giải pháp hiệu quả, mang lại nhiều lợi ích cho cả người nuôi và môi trường.
Ưu điểm của nuôi tôm sinh thái
Chất lượng sản phẩm cao: Tôm sinh thái được nuôi trong môi trường tự nhiên, ít sử dụng hóa chất và kháng sinh nên có chất lượng cao, an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.
Bảo vệ môi trường: Mô hình này hạn chế sử dụng hóa chất, thức ăn công nghiệp, và xử lý chất thải hiệu quả, góp phần bảo vệ môi trường nuôi.
Giá bán cao: Nhờ chất lượng cao và được ưa chuộng trên thị trường, giá bán của tôm sinh thái thường gấp đôi hoặc gấp ba lần so với tôm nuôi truyền thống.
Việt Nam là một trong những quốc gia xuất khẩu tôm sú hàng đầu thế giới. Tôm sinh thái Việt Nam đang được bán cho các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản, và EU. Với những rào cản kỹ thuật ngày càng khắt khe của các nước nhập khẩu, con tôm sinh thái đang khẳng định vị trí của mình. Các doanh nghiệp đang đẩy mạnh sản xuất tôm sạch, tôm được cấp chứng nhận.
Nhìn chung, mô hình nuôi tôm sinh thái là hướng đi đúng đắn cho ngành nuôi trồng thủy sản Việt Nam, góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng sản phẩm và phát triển kinh tế bền vững.