Mùa trứng cá chuồn
Năm nào cũng vậy, cứ đến ngày hè, tôi vẫn thường “săn” trứng cá chuồn để bữa cơm gia đình có thêm chút vị quê hương.
Quê tôi ở làng biển An Vĩnh, xã Tịnh Kỳ (TP.Quảng Ngãi). Lúc còn nhỏ, nghỉ hè được về quê chơi, các bác thường cho tôi lên thuyền gỗ chạy vòng vòng xem câu cá, kéo lưới. Con thuyền nhỏ lướt một mạch ra biển, bốn bề là nước, phóng tầm mắt ra xa chỉ nhìn thấy đường chân trời như vạch kẻ chỉ phân chia biển, trời.
Chiếc chuyền nhỏ tròng trành, bồng bềnh giữa biển. Trong khi các bác tôi bận bịu, người quăng lưới, người tháo thúng, chuẩn bị đồ nghề... thì tôi thảnh thơi ngồi ở mạn thuyền ngó đông, ngó tây. Điều tôi thích nhất khi lênh đênh trên biển vào mùa hè là được nhìn thấy đàn cá chuồn vọt lên và bay là là trên mặt biển xanh ngắt. Mùa hè là mùa sinh sản của cá chuồn. Món đặc sản mà các bác thường chiêu đãi tôi trên biển chính là món gỏi trứng cá chuồn.
Vào mùa sinh sản, ngư dân vùng biển thường vớt được những mảng trứng cá lớn. Mỗi lần gặp những tảng trứng cá như thế, các bác tôi chỉ vớt đủ làm gỏi phục vụ bữa ăn cho mọi người trên thuyền, vì trứng cá rất khó bảo quản, đồng thời tránh việc tận diệt.
Để làm món gỏi trứng cá cũng rất cầu kỳ, cần nhiều nguyên liệu, gồm có ruột cá chuồn làm sạch và phơi khô, trứng cá chuồn, tôm tươi, thịt ba chỉ, đậu phụng rang và hành khô cùng một số loại rau thơm. Trứng cá được rửa sạch rồi đun sôi cùng với một chút gừng cho thơm. Tôm tươi được hấp chín lột vỏ và xắt mỏng.
Thịt ba chỉ luộc rồi thái chỉ. Các loại củ, quả như: Dưa chuột, đu đủ được xắt nhỏ, thái sợi, tùy cách chế biến của mỗi người, rồi cho vào nước trộn. Nước trộn gồm nước mắm pha với tỏi, ớt, chanh, đường. Nước mắm trộn chính là thành phần quan trọng tạo nên sự ngon miệng cho món gỏi trứng cá chuồn.
Đưa miếng gỏi trứng cá vào miệng, bạn sẽ cảm nhận vị ngậy, bùi béo của trứng cá, hòa quyện trong vị ngọt của tôm, thịt, mùi thơm của hành phi... Tiếng vỡ lụp bụp, giòn tan của trứng cá trong miệng sẽ mang đến những trải nghiệm đáng nhớ.
Bây giờ, để tìm được những tảng trứng cá chuồn như vậy rất hiếm.
Mỗi khi thèm trứng cá chuồn, đến đầu hè tầm cuối tháng 3 âm lịch, tôi thường dặn những cô hàng cá khi xay cá chuồn làm chả cá nhớ để lại cho tôi phần trứng. Trứng mổ ra từ bụng cá chuồn không giống như những tảng trứng vớt lên từ biển, trứng vẫn còn nằm trong “bọc điều” thuôn dài như ngón tay nằm dọc trong bụng cá mẹ.
Những thớt trứng màu đỏ lấp lánh sau khi rửa qua thật sạch, để ráo nước rồi chế biến được nhiều món như: Hấp, nấu canh chua, chiên giòn. Khi chiên trứng cá chuồn, muốn trứng cá giòn, dầu phải đổ cho ngập trứng. Khi trứng vàng giòn thì vớt ra dùng nóng, chấm với nước mắm ớt và ăn kèm cùng một vài loại rau thơm thì ngon phải biết.