Núm biển nấu canh bí đao
Ở xứ biển Quảng Nam, núm biển thường xuất hiện quanh năm. Chừng tháng sáu, tháng bảy âm lịch, núm biển vào mùa, thuyền của ngư dân cập bờ thường đầy ắp núm biển.
Thời điểm này, người đi chợ dễ dàng mua được những con núm còn tươi nguyên, sáng bóng, thịt chắc, ngọt và đầy gạch , giá lại phải chăng (20.000/kg).
Núm biển có hình dáng giống cua, tuy thịt và gạch không nhiều bằng, nhưng là một trong những mặt hàng “bán chạy” giúp ngư dân có thêm nguồn thu nhập. Núm biển được chế biến thành khá nhiều món ngon. Để có những món ăn ngon phải “hiểu” từng con núm biển.
Những con núm có cặp càng lớn đem rang hoặc lăn bột chiên không chỉ ăn với cơm rất ngon mà còn dùng làm mồi cho cánh mày râu lai rai. Riêng với con cái nhiều gạch mang đi hấp sả, lá chanh chấm muối ớt thì ngon hết ý. Đặc biệt núm biển vốn dễ dãi khi nấu canh, có thể “phối” với nhiều loại rau, quả như mồng tơi, cải, thơm, cà chua... rất hợp tính “mùa nào thức ấy” của người xứ biển.
Mùa núm biển về sẵn dịp giàn bí đao sau vườn lủng lẳng trái, vậy là có bữa canh đổi món nhân dịp tụ họp đông đủ cả nhà. Bí đao kết duyên cùng núm biển tuy là món ăn dân dã, đơn giản nhưng nghiễm nhiên trở thành món chủ lực. Người dân sống ở những làng chài ven biển dù rất “quen thân” núm biển, vậy mà mỗi lần xì xụp húp chén canh vẫn chặc lưỡi kêu: “Chà, ngon dữ!”.
Trước tiên, rửa núm biển bằng nước muối pha loãng thật sạch, bóc yếm bẻ đôi, tách càng và gọng (con nhỏ thì không cần tách yếm). Tất cả ướp hành lá giã nhuyễn, thêm chút đường, chút nước mắm nhĩ cùng một ít tiêu, trộn đều. Bắc chảo lên bếp lửa, phi tỏi thật thơm rồi cho núm vào, xào đến khi chuyển màu vàng, mùi thơm bốc lên, cho bí đao cắt lát mỏng vào đảo đều rồi thêm nước dùng, nấu sôi vài phút cho núm tiết ra vị ngọt. Canh chín, nêm nếm vừa ăn, múc ra tô, rắc thêm tiêu, bảo đảm nồi cơm hôm đó không còn một hột.
Tuyệt nhất là những hôm tiết trời oi bức, nồi canh núm biển nấu với bí đao bốc khói sẽ “giải nhiệt” cho bạn. Cư dân vùng biển miền Trung vốn hào phóng và hiếu khách, thường dùng núm biển tươi ngon vừa đánh bắt để chiêu đãi khách phương xa. Dù là núm nấu canh bí đao hay hấp, rang luôn được chủ và khách “ưu ái” trong những bữa cơm ấm tình thân hữu. Thực khách khi xa rồi vẫn còn vương vấn vị biển chân chất từ món núm biển của các chị, các mẹ Quảng Nam tần tảo.