Nuôi ruồi lính đen - Nguồn thức ăn ngon bổ rẻ bền vững
Nuôi ruồi lính đen tạo ra làn sóng mới cho ngành nuôi trồng thủy sản. Đây được xem là loại thức ăn ngon - bổ - rẻ mang giá trị bền vững.
Nuôi ruồi lính đen hay còn được gọi là BSF Hermetia illucens, cung cấp loại thức ăn thay thế cho ngành thủy sản. Là nguồn nguyên liệu thay thế cho các loại thức ăn không bền vững hiện nay.
Lợi ích của nuôi ruồi lính đen
Nuôi ruồi lính đen là một mô hình kinh tế tiềm năng, mang lại nhiều lợi ích cho xã hội. Mô hình này đang được phát triển rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Với nhu cầu ngày càng tăng về nguồn thức ăn giàu dinh dưỡng và giải pháp xử lý rác thải hữu cơ, nuôi ruồi lính đen có thể trở thành một ngành kinh tế quan trọng trong tương lai. Cụ thể, mô hình này mang lại một số lợi ích tiêu biểu cho từng lĩnh vực như:
Trong nuôi trồng thủy sản
- Tăng trọng nhanh: Trở thành nguồn thức ăn giàu dinh dưỡng, giúp các loài thủy sản tăng trọng nhanh và phát triển khỏe mạnh.
- Cải thiện chất lượng thịt: Ấu trùng ruồi lính đen là nguồn thức ăn giàu dinh dưỡng, giúp vật nuôi tăng trưởng nhanh và phát triển khỏe mạnh. Ngoài ra, ấu trùng này còn giúp cải thiện chất lượng thịt, làm cho thịt thơm ngon và chắc thịt hơn.
- Giảm chi phí thức ăn: Ấu trùng ruồi lính đen có giá thành rẻ hơn nhiều so với thức ăn công nghiệp. Do đó, việc sử dụng ấu trùng ruồi lính đen làm thức ăn cho cá có thể giúp giảm chi phí thức ăn, tăng lợi nhuận cho người nuôi cá.
Trong xử lý rác thải hữu cơ
- Giảm thiểu ô nhiễm môi trường: Ruồi lính đen có thể ăn được nhiều loại rác thải hữu cơ, giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ở các khu vực nông nghiệp và đô thị.
- Tạo ra phân bón hữu cơ: Phân của loại ruồi này là phân hữu cơ chất lượng cao, có thể sử dụng để bón cho cây trồng.
Nguồn thức ăn triển vọng từ việc nuôi ruồi lính đen
Theo thống kê, sản lượng nuôi trồng thủy sản đã tăng hơn gấp đôi trong 15 năm qua, từ 50 triệu tấn vào năm 2000 lên 100 triệu tấn vào năm 2023. Sự gia tăng này là do nhu cầu tiêu thụ cá ngày càng tăng, đặc biệt là ở các nước đang phát triển. Để đáp ứng nhu cầu này, ngành nuôi trồng thủy sản đang phải phụ thuộc nhiều hơn vào nguồn cá tự nhiên để làm thức ăn cho cá nuôi. Điều này đang gây áp lực lên nguồn cá tự nhiên và làm suy giảm các quần thể.
Lấy ví dụ về cá ăn thịt, chẳng hạn như cá hồi và cá ngừ, sử dụng nguồn thức ăn là bột cá và dầu cá, phụ thuộc vào nguồn cá tự nhiên. Cá ăn thịt cần axit béo omega-3 để phát triển và khỏe mạnh. Axit béo omega-3 có nhiều trong cá béo, chẳng hạn như cá hồi, cá ngừ, cá trích và cá thu. Để nuôi cá ăn thịt, người nuôi cá thường sử dụng bột cá và dầu cá làm thức ăn. Bột cá và dầu cá được sản xuất từ cá tự nhiên, chẳng hạn như cá cơm, cá mòi và cá trích.
Việc giảm đánh bắt thủy sản, giúp loại bỏ nhiều loài có trong chuỗi thức ăn xuống mức thấp, điều này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với các loài ăn thịt hoang dã. Các loài thấp hơn trong chuỗi thức ăn là nguồn thức ăn chính cho các loài ăn thịt hoang dã. Khi những loài này bị loại bỏ, các loài ăn thịt hoang dã sẽ không có đủ thức ăn để tồn tại. Điều này có thể dẫn đến sự suy giảm quần thể các loài ăn thịt hoang dã, cũng như sự thay đổi trong mạng lưới thức ăn biển.
Áp lực gia tăng đối với cá tự nhiên để duy trì cá nuôi là một vấn đề đáng lo ngại. Nguồn cá tự nhiên đang nhanh chóng cạn kiệt, và việc sử dụng cá tự nhiên để làm thức ăn cho cá nuôi có thể góp phần vào sự suy giảm này. Các loài giảm mục tiêu khai thác thủy sản là những loài tạo nên cơ sở của toàn bộ mạng lưới thức ăn biển. Việc giảm đánh bắt các loài này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với toàn bộ hệ sinh thái biển.
Bằng cách sử dụng ít cá tự nhiên hơn cho FMFO và các lựa chọn bền vững hơn, tương lai cho NTTS có thể tươi sáng. Một lựa chọn bền vững cho NTTS là sử dụng ruồi lính đen.
Sử dụng ruồi lính đen làm thức ăn cho cá có thể giúp giảm áp lực đối với nguồn cá tự nhiên. Ấu trùng ruồi lính đen có thể được nuôi bằng các nguồn thức ăn bền vững, chẳng hạn như rác thải hữu cơ.
Hiện nay, việc sử dụng ruồi lính đen làm thức ăn cho cá đang được phát triển ở nhiều nước trên thế giới. Đây là một giải pháp tiềm năng để giảm thiểu tác động của NTTS đối với môi trường. Mô hình nuôi ruồi lính đen cho ra đời ấu trùng chất lượng, là một nguồn thức ăn triển vọng cho nhiều loại vật nuôi, bao gồm gia súc, gia cầm, đặc biệt là thủy sản. Ấu trùng này có hàm lượng protein cao, lên đến 43-51%, gấp 2-3 lần so với cám công nghiệp. Ngoài ra, chúng còn chứa nhiều chất béo, canxi, phốt pho,... là những dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của vật nuôi.
Ứng dụng thức ăn làm từ ruồi lính đen trong nuôi trồng thủy sản
Nuôi ruồi lính đen ứng dụng làm thức ăn cho ngành thủy sản đang được phát triển ở nhiều nước trên thế giới. Đây là một giải pháp tiềm năng để giảm thiểu tác động của NTTS đối với môi trường và đảm bảo tính bền vững cho ngành này.
Sau đây là một số chuỗi thức ăn ứng dụng mô hình này:
Thức ăn dinh dưỡng cho cá hồi và cá rô phi
Ứng dụng nuôi ruồi lính đen trong sản xuất thức ăn đang được nghiên cứu và phát triển với nhiều tiềm năng và lợi ích. Loài côn trùng này có hàm lượng protein cao, lên tới 40 - 50%, tương đương với bột cá. Ngoài ra, chúng còn chứa nhiều axit amin thiết yếu, khoáng chất và vitamin, là nguồn dinh dưỡng quan trọng cho vật nuôi và thủy sản.
Thức ăn từ ruồi lính đen có thể được sử dụng để thay thế bột cá trong thức ăn chăn nuôi, thủy sản. Điều này sẽ giúp giảm thiểu áp lực lên nguồn tài nguyên cá đang cạn kiệt, đồng thời giảm thiểu ô nhiễm môi trường do hoạt động khai thác và nuôi trồng thủy sản.Kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy, cá hồi và cá rô phi được nuôi theo chế độ ăn ruồi lính đen phát triển nhanh và khỏe mạnh như những con được nuôi theo chế độ ăn bột cá truyền thống.
Thức ăn dinh dưỡng trong nuôi lươn
Ứng dụng của ruồi lính đen trong thức ăn nuôi lươn là một xu hướng mới đang được nghiên cứu và phát triển. Ruồi lính đen là loài côn trùng có hàm lượng protein cao, lên tới 40-50%, tương đương với bột cá. Tỷ lệ bổ sung ruồi lính đen trong thức ăn nuôi lươn dao động từ 5,26 – 15,78%. Tuy nhiên, nếu tỷ lệ bổ sung cao hơn có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa cho lươn.
Các nghiên cứu cho thấy, lươn được nuôi bằng thức ăn chứa bột ấu trùng ruồi lính đen có tỷ lệ tăng trưởng cao hơn, FCR thấp hơn và hàm lượng lipid thô trong thịt thấp hơn so với lươn được nuôi bằng thức ăn chứa bột cá. Các thành phần hoạt tính có trong ấu trùng ruồi lính đen làm cải thiện hiệu suất tăng trưởng. Đồng thời, bão hòa được lượng acid béo cần thiết cho một số phản ứng chuyển hóa và sinh sản của lươn.
Nhìn chung, mô hình nuôi ruồi lính đen mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho ngành nuôi trồng thủy sản. Trong tương lai, dự báo đây là giải pháp hiệu quả, bổ sung nguồn thức ăn ngon - bổ - rẻ và bền vững.