TIN THỦY SẢN

Tiếng sóng trong vỏ ốc

Vỏ ốc biển GS.TS NGUYỄN LÂN DŨNG

* Tại sao lại có tiếng sóng trong vỏ ốc biển? Phạm Quang Tiến, Vĩnh Bảo, Hải Phòng

Tiếng sóng ta đang nghe khi áp tai vào vỏ ốc biển chính là những tiếng động xung quanh nhưng đã được biến đổi dựa trên một số nguyên tắc của vật lý học. Ba yếu tố dưới đây có thể giúp bạn hiểu rõ hơn.

Thứ nhất, các loại vỏ hoạt động giống như một “thiết bị cộng hưởng” (thiết bị gây tiếng vang). Khi mím môi thổi qua miệng chai rỗng, bạn sẽ nghe thấy âm thanh của một nốt nhạc được dội lại từ phía trong chai. Các loại vỏ đều có hình dạng lồi lõm, to nhỏ bất thường, vì vậy phản xạ âm thanh của nó sẽ xuất hiện ở nhiều tần số khác nhau.

Tuy nhiên, để những chiếc vỏ có thể tạo ra âm thanh đại dương thì môi trường xung quanh đó phải có tiếng động. Nếu bạn đi vào một căn phòng cách âm và đặt vỏ ốc lên tai, chắc chắn bạn sẽ không nghe thấy gì.

Thứ hai, bộ não con người khá xuất sắc trong việc tưởng tượng. Chúng ta có thể nhìn thấy những con vật lấp ló trên các đám mây chẳng hạn.

Thứ ba, con người sống trong một biển âm thanh nhưng hầu hết đều không để ý đến. Điều này tương tự như việc đôi khi chúng ta chỉ cảm nhận được những chiếc tất hay đồ lót trong một thời gian ngắn sau khi mặc chúng vào.

Cũng với cách này, bộ não của chúng ta thường bỏ qua các tạp âm. Sự kết hợp của tai và não đã làm thay đổi âm thanh đi vào. Não cố gắng giải thích xuất xứ của tiếng động mới này là vì bạn đã hoặc đang ở gần biển, và vì vậy nó chính là “tiếng sóng đại dương” vọng về.

* Vì sao nước mắt lại có vị mặn?

Phạm Ngọc Nữ, Ninh Hòa, Khánh Hòa

Muối có ở khắp mọi nơi trong cơ thể, trong máu, dịch thể, từng bộ phận đều có sự tồn tại của muối. Trên nhãn cầu chúng ta đều có một thứ to như đầu ngón tay út gọi là tuyến lệ, nó giống như một xưởng gia công, gia công máu thành nước mắt. Do đó, trong nước mắt tự nhiên có chứa muối.

Nước mắt hoàn toàn không phải là thứ vô dụng, ngược lại nó còn rất có ích cho cơ thể: Ngoài việc giúp chúng ta biểu đạt cảm xúc ra, nó còn có một nhiệm vụ rất quan trọng đó là giúp cho cửa sổ tâm hồn tránh khỏi sự xâm hại của vi khuẩn và vật lạ, có tác dụng diệt khuẩn và khử độc.

Nước mắt tạo nên một màng mỏng trên bề mặt nhãn cầu, giúp bôi trơn nhãn mạc, tránh bị khô mắt. Bạn nuốt nước mắt thấy mặn bởi muối có sẵn trong máu được đi ra theo nước. Một số người quá đau khổ trong nước mắt chứa nhiều protein. Đây là hiện tượng khi bị kiềm chế quá mức, cơ thể sản sinh ra loại protein đặc biệt này. Khóc là nhằm đào thải protein đó ra khỏi cơ thể...

* Có nên vừa ăn cơm vừa chan canh không?

Tô Thị Khanh, Bắc Quang, Hà Giang

Các nhà dinh dưỡng học cho rằng, cho dù uống bất kỳ loại nước nào khi ăn đều làm cho quy trình tiêu hóa bị ảnh hưởng, vì nó làm tăng kích thích của dạ dày.

Khi có quá nhiều chất lỏng và thức ăn trong dạ dày, quá trình tiêu hóa sẽ chậm lại. Lời khuyên của các chuyên gia dinh dưỡng là: Nên uống các loại nước (kể cả nước hoa quả hay nước lọc) sau bữa ăn ít nhất là 1 giờ đồng hồ để dạ dày hoàn thành nhiệm vụ tiêu hóa thức ăn mới nạp vào.

Tuy nhiên, thói quen của rất nhiều người là ăn cơm với canh, nghĩa là vừa ăn vừa uống. Vì thế nên hạn chế chan canh vào cơm, vì nó sẽ làm bạn lười nhai, nuốt nhanh hơn, thức ăn vào dạ dày vẫn còn ở dạng cứng, dạ dày phải làm việc nhiều hơn, dễ đau hơn.

Tốt nhất là nên ăn món canh trước, rau với cơm phải nhai một cách chậm rãi. Việc này rất tốt cho người muốn giảm cân. Vì ăn xong món canh, cảm giác no đã gần tới, bạn chỉ cần ăn thêm lưng cơm nữa. Như vậy, bạn sẽ không phải ăn quá nhiều mà vẫn có một bữa ăn dễ chịu và không có cảm giác phải ăn kiêng.

Việc bạn thường khát trong khi ăn có thể là trong ngày bạn đã uống chưa đủ nước. Hãy tranh thủ uống trước hoặc sau bữa ăn, tăng cường nước hoa quả tươi, nước lọc và hạn chế nước ngọt, nước có gas bạn sẽ có thân hình cân đối mà không lo béo phì. 

GS.TS NGUYỄN LÂN DŨNG http://nongnghiep.vn