Tiêu chuẩn ASC và BAP: Điều kiện và lợi ích khi tham gia
Ngành thủy sản Việt Nam đang vươn mình ra thế giới, và hai chứng nhận ASC cùng BAP chính là “tấm vé vàng” giúp nâng cao chất lượng, uy tín cho tôm, cá Việt trên thị trường quốc tế.
Với yêu cầu ngày càng khắt khe từ các nước nhập khẩu như Mỹ, EU, việc đạt được những tiêu chuẩn này không chỉ là xu hướng mà còn là điều kiện sống còn để doanh nghiệp hội nhập và phát triển bền vững. Vậy ASC, BAP là gì, và tại sao cần chúng? Hãy cùng Tép Bạc tìm hiểu ngay!
Tiêu chuẩn ASC và BAP là gì?
Tiêu chuẩn ASC
ASC - Aquaculture Stewardship Council, tức Hội đồng Quản lý Nuôi trồng Thủy sản, là một tổ chức phi lợi nhuận ra đời năm 2009 bởi WWF (Tổ chức Bảo vệ Thiên nhiên Thế giới) và IDH (một tổ chức Hà Lan). Tiêu chuẩn này dựa trên bốn trụ cột chính: bảo vệ môi trường, chăm sóc sức khỏe động vật, đảm bảo an toàn thực phẩm và trách nhiệm xã hội.
Chứng nhận ASC bao gồm hai phần chính: Tiêu chuẩn dành cho trang trại nuôi trồng và tiêu chuẩn chuỗi hành trình sản phẩm cho các đơn vị sản xuất, chế biến, phân phối. Tuy nhiên, đến nay ASC mới chỉ hoàn thiện tiêu chuẩn áp dụng cho các trang trại.
Chứng nhận BAP
Chứng nhận BAP (Best Aquaculture Practices) là bộ quy tắc và hướng dẫn về nuôi trồng thủy sản tối ưu, do Liên minh Nuôi trồng Thủy sản Toàn cầu (GAA) xây dựng. Tiêu chuẩn này áp dụng cho toàn bộ chuỗi cung ứng thủy sản, bao gồm trại nuôi, cơ sở chế biến, trại giống và nhà máy sản xuất thức ăn. BAP không chỉ chú trọng đến kỹ thuật nuôi trồng mà còn đề cao các yếu tố quan trọng khác:
- An toàn thực phẩm: Cam kết sản phẩm đạt tiêu chuẩn vệ sinh nghiêm ngặt, đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng và quy định của cơ quan chức năng.
- Truy xuất nguồn gốc rõ ràng: BAP đưa ra các chỉ số cụ thể để theo dõi và đánh giá hiệu quả hệ thống sản xuất một cách minh bạch, chính xác.
- Môi trường và xã hội: Đảm bảo quá trình nuôi trồng bền vững, bảo vệ môi trường, chăm sóc phúc lợi động vật và thích ứng với thách thức từ biến đổi khí hậu.
Điều kiện tham gia tiêu chuẩn ASC và BAP
Điều kiện tham gia ASC
Để đạt ASC, trại nuôi phải đáp ứng những yêu cầu khắt khe về môi trường. Chẳng hạn, nước ao phải được quản lý tốt, không gây ô nhiễm sông hồ, đồng thời bảo vệ đa dạng sinh học – tức là không làm hại các loài tự nhiên quanh vùng.
Ngoài ra, ASC còn quan tâm đến yếu tố xã hội: Người lao động cần được đối xử công bằng, không dùng trẻ em làm việc, và điều kiện làm việc phải an toàn. Muốn được chứng nhận, bà con phải đăng ký với tổ chức đánh giá, làm các báo cáo về tác động xã hội (p-SIA) và môi trường (BEIA), rồi chờ kiểm tra kỹ lưỡng.
Điều kiện tham gia BAP
BAP thì tập trung vào kỹ thuật và quản lý. Trại nuôi cần đảm bảo nước sạch, thức ăn đạt chuẩn, theo dõi sức khỏe tôm cá thường xuyên và sản phẩm cuối cùng phải an toàn cho người dùng.
Yếu tố xã hội cũng không thể thiếu: Tuân thủ luật lao động địa phương, hỗ trợ cộng đồng xung quanh. Điểm thú vị là BAP chia thành nhiều cấp, từ 1 sao cho trại nuôi đơn lẻ đến 4 sao nếu cả chuỗi cung ứng đều đạt chuẩn. Điều này giúp bà con linh hoạt áp dụng theo quy mô của mình.
Lợi ích khi tham gia tiêu chuẩn ASC và BAP
Lợi ích của tiêu chuẩn ASC
Trước hết, với các trại nuôi thủy sản, việc đưa tiêu chuẩn ASC vào hoạt động không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình nuôi trồng và sản xuất mà còn đảm bảo sản phẩm sạch, an toàn vệ sinh thực phẩm. Nhờ vậy, doanh nghiệp dễ dàng đáp ứng các tiêu chí khắt khe từ các thị trường lớn như EU hay Nhật Bản, giúp tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường và gia tăng lợi nhuận đáng kể.
Còn với người tiêu dùng, ASC mang lại giá trị to lớn. Giữa vô vàn lựa chọn thủy sản trên thị trường, khách hàng thường bối rối không biết đâu là sản phẩm chất lượng. Từ khi ASC ra đời, mọi thứ trở nên đơn giản hơn. Những sản phẩm đạt chuẩn ASC được gắn nhãn chứng nhận trên bao bì, giúp người mua yên tâm chọn lựa mặt hàng an toàn. Hơn nữa, tiêu chuẩn này còn góp phần thúc đẩy ngành thủy sản phát triển theo hướng bền vững, vừa bảo vệ môi trường vừa mang lại lợi ích lâu dài.
Lợi ích của tiêu chuẩn BAP
Giấy chứng nhận BAP thể hiện rõ sự cam kết của nhà sản xuất trong việc bảo vệ môi trường và quan tâm đến xã hội, từ đó xây dựng niềm tin mạnh mẽ với người mua thủy sản.
Khách hàng ngày càng chú trọng đến an toàn thực phẩm, và BAP đảm bảo các trại nuôi áp dụng biện pháp nghiêm ngặt, đáp ứng tốt mong đợi của thị trường.
Về giá trị, BAP nâng tầm sản phẩm thủy sản trên thị trường, đặc biệt trong xuất khẩu. Sản phẩm đạt chuẩn này thường được đánh giá cao, bán giá tốt hơn, và là bước đệm quan trọng để khẳng định chất lượng. Tại Việt Nam, chứng nhận BAP đặc biệt có ý nghĩa với các trại nuôi cá tra, được nhiều đối tác quốc tế công nhận là minh chứng cho sản xuất an toàn, trách nhiệm.