Cá cháy bắc
Phân loại
Đặc điểm
Cá khá lớn, thân bầu dục, cao, dẹp bên, phủ vảy tròn lớn. Đầu to vừa không có vảy. Mõm ngắn, tròn, hàm trên mỏng, ở giữa có khía lõm. Miệng không có răng. Lưỡi rộng, ngắn, mặt trên là chất sụn. Mắt tương đối bé, nằm ở hai bên đầu, bị che trước và sau bởi màng trong suốt để hở ở giữa một hình thoi thẳng đứng.
Que mang ở cung mang thứ nhất nhỏ dài và rất nhiều. Sống bụng có vảy răng cưa. ở gốc các vây lưng, vây ngực và vây bụng có nếp da mỏng. Vây lưng tương đối bé. Khởi điểm của nó trước khởi điểm của vây bụng. Vây ngực lớn. Vây bụng bé. Vây đuôi chẻ sâu, hai thùy lớn bằng nhau.
Lỗ hậu môn nằm ngay trước vây hậu môn. Cá có màu trắng bạc ở mặt bên và mặt bụng, lưng có màu xám. Cá con thường có một vệt đen lớn chạy từ sau nắp mang tới giữa gốc vây đuôi, phía trước có 3 - 4 chấm đen lớn, cá lớn những chấm đen này không rõ.
Ngoài tự nhiên cá có thể đạt 62cm chiều dài và có thể nặng đến 5kg.
Phân bố
Nhật Bản, Đông Hải, Bột Hải, Biển Nhật Bản, Biển Đông, ven bờ Tây vịnh Bắc Bộ. Trong nước ngọt cá phân bố ở sông Hồng, sông Mã, sông Cả, sông Thái Bình, sông Đà, Yên Bái (sông Thao), Thác Huống (sông Cầu), Bố Hạ (sông Thương).
Tập tính
Cá Cháy sống thành từng đàn dọc duyên hải. Cá trưởng thành sống nơi tầng trên và ăn các phiêu sinh vật, các giáp xác nhỏ.
Sinh sản
Cá Cháy có một số đặc tính chung là sinh sống ngoài biển khơi nhưng di cư vào vùng trung lưu của các sông lớn để đẻ trứng vào các tháng 4 và 5 rồi sau đó lại di chuyển trở lại ra biển vào các tháng 6-7.
Trứng cá có chất dầu nên nổi trên mặt nước, trôi theo dòng nước rồi nở và phát triển thành cá con, cá con sinh sống tại vùng nước lợ, khi đạt tới kích thước 5-7 cm sẽ di chuyển ra biển.
Hiện trạng
Tại Việt Nam, số lượng đánh bắt tại sông Hồng hàng năm lên đến 100 tấn, sông Đà 50 tấn. Tuy nhiên do tình trạng khai thác bừa bãi và phá hoại sinh thái nên số lượng đang bị sụt giảm. Đập thủy điện Hòa Bình đã gây tác hại trầm trọng cho các vùng bãi đẻ trứng của cá Cháy trên sông Đà. Việt Nam đã ban hành quy chế, chỉ cho phép bắt cá dài trên 25 cm, và cấm đánh bắt cá trong các tháng 3 đến 5.
Mùa vụ khai thác: Tháng 9 - 4 năm sau.
Kích thước khai thác: 28- 60cm, chủ yếu 32- 44cm.
Ngư cụ khai thác: Lưới cháy.
Dạng sản phẩm: Cá có nhiều trứng và béo, thịt thơm ngon.
Tài liệu tham khảo
- Fishbase, http://fishbase.sinica.edu.tw/summary/Speciessummary.php?id=1598