Nuôi thủy sản ở Lý Sơn: Chuyển từ tôm hùm sang cá bớp
Sau nhiều vụ ồ ạt thả nuôi tôm hùm, người dân đảo Lý Sơn trở nên lao đao vì thua lỗ. Họ quyết định bỏ tôm hùm chuyển sang nuôi cá bớp. Thế nhưng, giá cá bớp gần đây rớt thê thảm, gây ra không ít lo ngại cho người nuôi.
Nuôi tôm lỗ nặng
Theo tính toán của 73 hộ nuôi tôm hùm ở Lý Sơn, vụ thu hoạch đầu năm 2017 kết thúc, họ đã thua lỗ tổng số tiền lên đến 70 tỷ đồng. Chẳng có hộ nuôi nào huề vốn. Người lỗ ít khoảng 350 triệu, lỗ nhiều gần 2 tỷ đồng. Sau 20 tháng trời ăn ngủ tại bè tôm hùm trên biển, khi thu hoạch thua lỗ nặng, nhiều người nuôi ngã bệnh... bởi món nợ vay lên đến cả tỷ đồng không biết bao giờ mới trả được!
Anh Huỳnh Ngọc Thảo, thôn Đông, xã An Hải là một trong số những người nuôi tôm hùm đầu tiên ở đảo Lý Sơn, giàu kinh nghiệm và là người bản lĩnh chấp nhận "thua keo này bày keo khác" cho biết: "Thua lỗ quá giờ không còn tiền, cũng không còn bản lĩnh để thả nuôi tôm hùm nữa".
Những ngày cuối năm, anh Thảo thu hoạch vét bè tôm hùm được 600kg, bán cho thương lái được gần 1 tỷ đồng. "Bán xong trả nợ vay, nhưng vẫn chưa hết nợ. Nhiều hộ nuôi khác, thu hoạch hết tôm hùm, trả nợ rồi vẫn còn mắc nợ gần 2 tỷ đồng", anh Thảo nói trong sự buồn bã. Hiện anh Thảo đang kêu bán bè gỗ nuôi tôm cho mấy nhà thầu xây dựng làm giàn giáo, vớt vát lại ít vốn bỏ ra. "Mua thì 600.000 đồng một bè gỗ, nhưng bán giỏi cũng chỉ 200.000 đồng, nhưng không nuôi nữa thì bán chứ để làm gì", anh Thảo cho hay.
Nguyên nhân nuôi tôm hùm thua lỗ ở Lý Sơn là do rủi ro quá cao. Thời gian sinh trưởng của tôm hùm đến 20 tháng, càng kéo dài, tôm càng chết nhiều. Theo các hộ nuôi tôm, khí hậu biến đổi bất thường đã dẫn đến tôm hùm không thích nghi được. Nhiều hộ thả nuôi 2.000 con, khi thu hoạch còn 200 con. Ngoài ra, trong 20 tháng nuôi ấy, tôm hùm phải gánh chịu hai mùa mưa bão, có khi bão quét sạch bè nuôi khi tôm chưa đến kỳ thu hoạch.
Kỳ vọng vào cá bớp
Khác với con tôm hùm, cá bớp được người nuôi ở Lý Sơn đánh giá là dễ nuôi, rủi ro ít, thời gian sinh trưởng ngắn. "Nuôi cá bớp, nếu giá bán ổn định ở mức 120.000 đồng/kg thì người nuôi có lãi", anh Bùi Văn Hùng, thôn Đông, xã An Hải cho biết.
Sau nhiều năm vừa nuôi tôm tùm, vừa nuôi cá bớp, anh Bùi Văn Hùng đã quyết định vụ nuôi 2017 này chỉ thả nuôi cá bớp. Lý do theo anh Hùng: "Giống tôm hùm nhí phải khai thác ngoài tự nhiên vì hiện tại chưa sản xuất được. Giá bán hiện hơn 300.000 đồng/con, nhưng nguồn cung thiếu ổn định, không phải có tiền là mua được. Còn cá bớp, đã sản xuất được giống, mình muốn mua bao nhiêu cũng có, chủ động hơn".
Giá cá bớp năm 2016 khoảng 80.000 - 100.000 đồng/kg. Dịp Tết Đinh Dậu 2017, giá nhích lên khoảng 110.000 đồng/kg tại đảo Lý Sơn. Giá bán này thấp hơn cùng kỳ năm trước khoảng 30.000 - 50.000 đồng/kg. Vì thế, người nuôi cá bớp ở đảo Lý Sơn năm vừa qua không có lãi.
Tuy nhiên, nhiều người nuôi vẫn kỳ vọng thời gian tới cá bớp Lý Sơn giá bán sẽ cao và ổn định hơn. "Cá bớp ở đảo trong quá trình nuôi cho ăn hoàn toàn bằng thức ăn tự nhiên gồm cá, cua, ghẹ biển chứ không phải thức ăn công nghiệp. Chúng tôi sẽ nỗ lực tuyên truyền rộng rãi để người tiêu dùng chọn mua cá bớp sạch của Lý Sơn để sử dụng, góp phần bảo vệ sức khỏe của chính mình, thiết thực giúp người nuôi vượt qua khó khăn, ổn định nghề nuôi hải sản ở đảo", bà Phạm Thị Hương - Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn cho biết.